بشنوید؛ داستان شیخ ابوالحسن خرقانی به روایت عطار نیشابوری

فرارو- در تذکرة‌الاولیاء، شیخ فریدالدین عطار نیشابوری از شیخ ابوالحسن خرقانی با احترام و تحسینی عمیق یاد می‌کند. عطار او را از بزرگان طریقت و اهل دل می‌داند که نه‌تنها در سلوک عرفانی پیشگام بوده، بلکه با سادگی، شفقت، و فروتنی‌اش دل بسیاری را ربوده است. در توصیف او آمده که هرکس بر در خانه‌اش می‌رسید – بی‌هیچ تفاوتی میان یهود و مسلمان یا نیک و بد – با مهربانی پذیرایی می‌شد، چرا که می‌گفت: «هر که بر این سرا درآمد، نانش دهید و از ایمانش مپرسید.» این جمله، نماینده روح گسترده و انسانی اوست که در نظر عطار، جوهرهٔ راستین عرفان است.

به گزارش فرارو، عطار همچنین به کرامات، اشراقات، و حالات روحی خاص شیخ خرقانی اشاره می‌کند، ولی بیش از معجزات، بر معنویت درونی و سلوک عاشقانه‌اش تأکید دارد. او شیخ را مظهر یک عارف کامل می‌بیند که نه به ظاهر دین، بلکه به حقیقت آن دل بسته است. ارتباط شیخ با بایزید بسطامی (که هرچند در زمان او نبود) به‌عنوان «وارث روحانی بایزید» نیز در متن ذکر می‌شود. نگاه عطار به شیخ خرقانی نگاهی عاشقانه و پر از تمجید است؛ گویی او را یکی از قله‌های بلند عرفان خراسان می‌داند که عشق، خدمت و تواضع را به‌زیباترین شکل به هم آمیخته است.