خاورمیانه

کشور‌های عربی حاشیه خلیج فارس با چالش‌های پیچیده‌ای در جهت تحقق جاه‌طلبی‌های فناورانه و اقتصادی خود روبه‌رو هستند. از یک سو، همکاری با غرب به ویژه در حوزه‌هایی، چون هوش مصنوعی، فضا، دفاع و امنیت سایبری فرصتی برای رشد و تنوع‌بخشی اقتصادی فراهم می‌کند. از سوی دیگر، همکاری با چین و دیگر کشور‌های آسیایی به دلیل سرعت و توان تولیدی بالا، همچنان نقش حیاتی در پیشبرد پروژه‌های زیربنایی و فناوری ایفا می‌کند. با این مانور ظریف میان دو قطب جهانی، کشور‌های عربی خلیج فارس را به سوی انتخاب‌ها و تصمیم‌گیری‌های راهبردی برای آینده‌ای پایدارتر هدایت خواهد کرد.

با توجه به تعاملات گسترده و تحولات اخیر، روابط اتحادیه اروپا و شورای همکاری خلیج فارس وارد مرحله‌ای جدید و استراتژیک شده است. اگرچه چالش‌های سیاسی و فرهنگی همچنان بر مسیر توسعه این شراکت سایه انداخته‌اند، اما دستاورد‌هایی چون توافق‌نامه‌های اقتصادی، همکاری‌های انرژی و گسترش پیوند‌های اجتماعی و فرهنگی نشان از اراده دو طرف برای تحکیم روابط دارد.

اسرائیل به نحوی سرسختانه سعی دارد تا شروط مد نظر خود را در میدان سیاسی و در قالب برقراری آتش بس در جنگ لبنان به کرسی بنشاند، اما همین رژیم در عرصه میدانی و جنگ نظامی در تحمیل معادلات مطلوبش با چالش‌های جدی رو به رو است. پارادوکسی که روند تداوم یافتن جنگ لبنان را تسهیل می‌کند.

یکی از اصلی‌ترین موانع رژیم اسرائیل در پیشبرد طرح ژنرال‌ها این است که این طرح تماما با اصول و چهارچوب‌های مطرح که بر اساس آنها جنایت علیه بشریت تعریف می‌شود، همخوانی دارد. بمباران سنگین مناطق مسکونی و کشتن غیرنظامیان و در عین حال، تحمیل گرسنگی و کوچاندن اجباری آن ها، همگی مصادیق عینی جنایت علیه بشریت هستند. حتی بیراه نیست اگر بگوییم یکی از اسناد و شواهد مهم صدور حکم بازداشت بین المللی بنیامین نتانیاهو و یوآف گالانت توسط دیوان لاهه که اخیرا اتفاقا افتاده هم ریشه در اصرار رژیم اسرائیل بر پیاده سازی طرح ژنرال‌ها دارد.

رسانه انگلیسی در گزارشی حکم دیوان کیفری‌ بین‌المللی علیه نخست وزیر صهیونیستی را گامی در جهت اجرای عدالت برای افراد ضعیف در دنیا دانست که چندین دهه معافیت از مجازات را به چالش می‌کشد و عزم جهانی را برای حمایت از عدالت بین‌المللی آزمایش می‌کند.

یک منبع آگاه به نقل از مقامات منطقه‌ای و آمریکایی آگاه از آغاز شکل‌گیری خطوط کلی توافق احتمالی بین اسرائیل و لبنان خبر داد.

منابع عبری گزارش دادند جزئیاتی از بمباران شدید منطقه البسطا در مرکز بیروت پایتخت لبنان را فاش کردند.

«دیوان کیفری بین‌المللی» (ICC) حکم جلب «بنیامین نتانیاهو»، نخست‌وزیر اسرائیل، و «یوآو گالانت»، وزیر دفاع سابق اسرائیل، را به اتهام «جنایت جنگی» صادر کرد. دیوان روز پنج‌شنبه (۱ آذرماه) گفت که «دلایل معقولی» وجود دارد که معتقد است نتانیاهو و گالانت «عامدانه و آگاهانه جمعیت غیرنظامی غزه را از مایحتاج اولیه‌ای که برای بقای آن‌ها ضروری است، محروم کرده‌اند.» الجزیره در گزارش ۲۱ نوامبر نوشت، «کریم‌خان»، دادستان دیوان کیفری بین‌المللی، برای اولین بار شش ماه پیش این درخواست را ارائه داد.»

رژیم اسرائیل بامداد امروز شنبه حملاتی را به منطقه بسطا در مرکز بیروت پایتخت لبنان انجام داد. این در حالی است که روز جمعه نیز در حمله رژیم صهیونیستی به منطقه بعلبک در شرق لبنان، مدیر یک بیمارستان خصوصی و ۶ نفر از کارکنان آن شهید شدند.

طرح صلح پیشنهادی ترامپ با عنوان «صلح برای شکوفایی» و پیمان ابراهیم، هرچند ناقص و دارای کاستی‌های اساسی، نشان‌دهنده تمایل او به ایجاد تغییرات تاریخی در خاورمیانه است. موفقیت احتمالی این طرح منوط به اراده سیاسی ترامپ برای بازتعریف اولویت‌ها، پرهیز از نفوذ جناح‌های راست‌گرای اسرائیل و ترغیب هر دو طرف به پذیرش مذاکرات بر مبنای این طرح به‌عنوان کفِ تعامل است. با چنین رویکردی، ترامپ نه‌تن‌ها می‌تواند نقشی کلیدی در تاریخ منازعات اسرائیلی-فلسطینی ایفا کند، بلکه می‌تواند میراثی در خاورمیانه از خود بر جای بگذارد.

بهبود روابط ایران و عربستان سعودی به سرعت به همکاری‌های نظامی و امنیتی دوجانبه منجر شده و نشان‌دهنده تمایل عربستان برای فاصله‌گیری از اتحاد‌های سنتی خود با آمریکا علیه ایران است. این روند تحت تأثیر سیاست «اول همسایگان» تهران و با هدف کاهش نفوذ آمریکا و جلوگیری از تشدید تنش‌ها دنبال می‌شود. همزمان، احتمال بازگشت سیاست «فشار حداکثری» از سوی ترامپ، عربستان را به سمتی سوق داده که به جای تکیه بر واشنگتن، به تعمیق روابط با ایران بپردازد تا امنیت خود را به شکل مستقل‌تری تأمین کند.

منابع اسرائیلی گزارش دادند که طی چند روز آتی در لبنان آتش‌بس برقرار خواهد شد.

اگرچه ترکیه با اقدامات دیپلماتیک و اعلام قطع روابط به دنبال ارسال پیامی واضح در حمایت از فلسطینیان است، اما وابستگی‌های اقتصادی، از جمله جریان نفت آذربایجان از طریق خط لوله باکو-تفلیس-جیحان و منافع استراتژیک در نقش ترانزیتی منطقه‌ای، مانعی بزرگ بر سر اجرای کامل این سیاست‌هاست. اعتراضات داخلی و فشار‌های جهانی ترکیه را به چالشی مضاعف کشانده است، چرا که از یک سو باید به خواسته‌های مردمی و اصول خود پاسخ دهد و از سوی دیگر، نمی‌خواهد موقعیت اقتصادی و دیپلماتیک خود را در منطقه و جهان به خطر بیندازد.

«حکم بازداشت نتانیاهو و گالانت به دلیل ارتکاب جنایات جنگی از تاریخ دست‌کم ۸ اکتبر ۲۰۲۳ الی ۲۰ مه ۲۰۲۴، روزی که دادستان درخواستی را در این خصوص ارائه داد، صادر شده است.»

کشور‌های عربی امیدوارند روابط نزدیک بین محمد بن سلمان و رئیس‌جمهور منتخب آمریکا بتواند حمایت شدید از اسرائیل را تعدیل کند.

در سیاست خارجی، دونالد ترامپ احتمالاً رویکردی معامله‌گرانه‌تر در قبال چین و ایران اتخاذ کرده و در عین حال حمایت از اسرائیل و فشار بر روسیه و اوکراین را حفظ خواهد کرد. این رویکرد، هرچند می‌تواند در کوتاه‌مدت دستاورد‌هایی مانند توافقات دیپلماتیک داشته باشد، اما با چالش‌هایی در هماهنگی با متحدان سنتی و مدیریت بحران‌های منطقه‌ای روبه‌رو خواهد شد. به‌طور کلی، بازگشت ترامپ به قدرت می‌تواند به تغییر نظم بین‌المللی و تضعیف هنجار‌های دموکراتیک و چندجانبه‌گرایی منجر شود، در حالی که فرصت‌هایی برای منافع اقتصادی و توافقات استراتژیک فراهم می‌کند.

شهر تدمر در حومه شرقی حمص سوریه هدف حمله اسرائیل قرار گرفت.

دیدار اخیر ایلان ماسک با مقامات ایرانی، در کنار ادعای ترامپ مبنی بر توانایی او در دستیابی به توافقی بهتر، نشان‌دهنده پتانسیل تازه‌ای برای کاهش تنش‌ها میان تهران و واشنگتن است. هرچند ترامپ همچنان میان تمایلات ذاتی خود برای مذاکره و انتخاب مشاورانی با دیدگاه‌های تندرو گرفتار است، این تلاش‌ها می‌تواند آغازی برای گشودن فصل جدیدی از دیپلماسی باشد.

نتانیاهو پس از انتخاب دونالد ترامپ احساسات خود را نسبت به جو بایدن، رئیس‌جمهور آمریکا، پنهان نکرد.

ارتش اشغالگر صهیونیستی برای هزار و ۱۲۶ حریدی به دلیل تخلفشان از فراخوان ارتش، حکم بازداشت صادر کرد.