نخست وزیر عراق بر موافقت خود با اعطای مجوز به وزارت نفت عراق برای تامین سوخت لبنان به مدت شش ماه تاکید کرد.
فردا (یکشنبه) در عربستان، عید فطر اعلام شده است.
توفان سیاسی در تل‌آویو؛
دولت نتانیاهو با افزایش بودجه دفاعی و تشدید حملات نظامی، هدف جلب حمایت سیاسی داخلی و جلوگیری از پاسخگویی قانونی را دنبال کرده است. در این میان، اقدامات ترامپ در حمایت از سیاست‌های نظامی اسرائیل، تعهد واشنگتن به کاهش تنش‌های منطقه‌ای را زیر سؤال برده و آمریکا را به سوی درگیری‌های گسترده‌تر سوق داده است. در حالی که باید منافع ملی آمریکا اولویت داشته باشد، این رویکرد منابع و اهداف بلندمدت کشور را با خطر مواجه می‌کند.
صدای مردم زیر سایه باتوم؛
در پی بازداشت جنجالی امام‌اوغلو، شهردار استانبول و رقیب اصلی اردوغان، ترکیه شاهد موجی بی‌سابقه از اعتراضات مردمی شد. این اقدام که با اتهامات بی‌اساس صورت گرفت، نشان‌دهنده حرکت آشکار دولت به‌سوی اقتدارگرایی است. واکنش گسترده مردم، حمایت‌های بین‌المللی و سکوت معنادار دولت‌های غربی، بار دیگر اهمیت جهانی دموکراسی ترکیه را برجسته کرد.
جنگنده‌های رژیم صهیونیستی ساختمانی را در منطقه الحدث در ضاحیه جنوبی بیروت هدف قرار دادند.
نتانیاهو در دام ائتلاف یا بازیگر استراتژیک؟
اسرائیل پس از حملات هفتم اکتبر، رویکرد امنیتی خود را از دفاعی به تهاجمی تغییر داده و با اتکا بر اقدامات یک‌جانبه، تلاش دارد موقعیت خود را در غزه، لبنان، سوریه و کرانه باختری تثبیت کند. هرچند طرح‌های صلح منطقه‌ای مطرح هستند، اما واقعیت‌های سیاسی داخلی و حمایت بی‌قید و شرط آمریکا مانع تحقق آنها شده‌اند. در این میان، اسرائیل در غیاب فشار‌های بین‌المللی، با آزادی عمل کامل به پیشبرد اهداف خود ادامه می‌دهد.
آیا پایان امام‌اوغلو، پایان جمهوریت در ترکیه است؟
ترکیه بار دیگر در آستانه بحران سیاسی عمیق‌تری قرار گرفته است؛ بازداشت اکرم امام‌اوغلو نشانه‌ای آشکار از تشدید روند اقتدارگرایی در نظام سیاسی این کشور است. اردوغان با حذف نظام‌مند رقبا، ساختار رقابت سیاسی را بی‌اثر کرده و جامعه را به‌سوی دوقطبی خطرناکی سوق داده است. چه او در قدرت بماند و چه نه، ترکیه به‌سوی دوره‌ای از بی‌ثباتی، سرکوب گسترده و تضعیف نهاد‌های دموکراتیک گام برمی‌دارد.
مذاکره زیر سایه تهدید؛
سیاست دولت ترامپ در قبال ایران میان فشار حداکثری و تمایل به مذاکره در نوسان است. اگرچه نشانه‌هایی از تغییر لحن و تمرکز بر راستی‌آزمایی هسته‌ای دیده می‌شود، اما تردید درباره صداقت این رویکرد باقی است. ایران مذاکره با آمریکا را فعلاً رد کرده است. در آستانه فعال‌سازی مکانیسم ماشه، سرنوشت دیپلماسی به تصمیم واشنگتن وابسته است: واقع‌گرایی یا تکرار تقابل‌های بی‌ثمر گذشته.
اکونومیست گزارش داد:
با همه اهرم‌های موجود، واقعیت این است: نه اتحادیه اروپا، نه آمریکا و نه هیچ قدرت خارجی دیگری نمی‌تواند مسیر ترکیه به‌سوی استبداد را متوقف کند. این مسئولیت، تنها بر دوش مردم ترکیه است. بخشی از جامعه ممکن است در برابر اقتدارگرایی فزاینده، دچار ترس یا انفعال شوند، اما بخشی دیگر، نگران آینده‌ای است که با ریزش اعتماد سرمایه‌گذاران و توقف اصلاحات، افق اقتصادی روشنی ندارد. با این حال اما در این تاریکی، صدای اعتراضات خاموش نشده است. صد‌ها هزار نفر که پس از بازداشت امام‌اوغلو به خیابان‌ها آمدند، در برابر سرکوب سکوت نکردند. آنها اگرچه تنها ایستاده‌اند، اما پژواک فریادشان همدلی دموکراسی‌های جهان را برانگیخته است؛ حتی اگر این همدلی، فراتر از کلمات نرود.
مکانیسم ماشه و فشار‌های جهانی؛ ایران در تقاطع دیپلماسی و مقاومت؛
سیاست خارجی ایران در مواجهه با فشار‌های شدید ترامپ وارد مرحله بحرانی شده است. ادامه سیاست فشار حداکثری و تحریم‌های گسترده، ایران را در شرایط دشواری قرار داده است. در حالی که واشنگتن تمایل به مذاکره را اعلام می‌کند، شروط سخت و فشار‌های بیشتر می‌تواند ایران را مجبور به انتخاب بین دیپلماسی یا مقاومت کند. از سوی دیگر، احتمال فعال شدن مکانیسم ماشه و بازگشت تحریم‌ها تهدید جدی است که باید با دیپلماسی فعال و بهره‌گیری از شکاف‌های بین‌المللی مدیریت شود.
ترامپ در آتش تنش‌های داخلی و بین‌المللی؛
دونالد ترامپ، در تلاش برای کسب جایزه صلح نوبل، از ابتدا خود را شایسته آن می‌دانست و اقدامات خود را برتر از دیگر رؤسای‌جمهور آمریکا می‌پنداشت؛ اما سیاست‌های جنجالی و تنش‌زا از جمله حمایت نامتوازن از اسرائیل، حملات هوایی در یمن و ناکامی در اجرای توافقات صلح، شانس او را برای دریافت این جایزه به شدت کاهش داد. رویکرد‌های خشن و تهدیدآمیز او در روابط داخلی و بین‌المللی، ناسازگاری آشکاری با ارزش‌های صلح‌طلبانه نوبل دارد.
ایالات متحده باید با تعیین خطوط قرمز مشخص، در برابر اقدامات هسته‌ای ایران ایستادگی کند. همچنین واشنگتن می‌تواند با اعمال فشار بر چین و روسیه، ایران را در محدوده آستانه هسته‌ای نگه دارد. همکاری با پکن برای کاهش درآمدهای نفتی ایران و مدیریت دقیق تحریم‌ها نیز می‌تواند اهرمی برای پیشبرد مذاکرات باشد. در عین حال، باید هرگونه امتیازدهی به روسیه یا چین از جمله کاهش تحریم‌ها، به دقت و همراه با محدودیت‌های سختگیرانه بررسی شود.
دستگیری امام‌اوغلو، نمایش پایان دموکراسی رقابتی در ترکیه؛
بازار‌های مالی به‌سرعت نگرانی خود را از بازداشت امام‌اوغلو نشان داده‌اند. در سه روز پس از این رویداد، شاخص بورس ترکیه با اُفتی قابل‌توجه مواجه شد و ۱۶.۳ درصد کاهش یافت. به گفته تحلیل‌گران، برای جلوگیری از سقوط شدید لیر، بانک مرکزی ترکیه ناچار شده حدود ۲۶ میلیارد دلار از ذخایر ارزی خود را وارد بازار کند. این تنها آغاز ماجراست. با تشدید اعتراضات و ادامه حبس امام‌اوغلو، فشار بر لیر ترکیه همچنان رو به افزایش است. در همین حال، تحت سایه ابر‌های گاز اشک‌آور که معترضان را در خیابان‌ها فراگرفته، چشم‌انداز دموکراسی ترکیه نیز به‌سرعت در حال کم‌رنگ شدن است.
احیای بازدارندگی؛ بازی جدید ترامپ در خاورمیانه؛
ایالات متحده، در واکنش به حملات حوثی‌ها به کشتی‌ها در حمایت از غزه، عملیات نظامی جدیدی علیه این گروه در یمن آغاز کرد. این عملیات که با هدف بازدارندگی و تضعیف قدرت حوثی‌ها انجام می‌شود، به کشته و زخمی شدن ده‌ها نفر منجر شده است. در همین حال، حوثی‌ها با تهدید به هدف قرار دادن کشتی‌های آمریکایی در دریای سرخ، از خود واکنش نشان داده‌اند. دولت ترامپ این حملات را بخشی از راهبرد مهار ایران اعلام کرده است، در حالی که عربستان سعودی همچنان در تلاش است تا از گسترش تنش‌های منطقه‌ای جلوگیری کند.
برکناری امام‌اوغلو، گامی به سوی تمرکز قدرت؛
حذف اکرم امام‌اوغلو از رقابت‌های سیاسی، نشانه‌ای از استبداد فزاینده در ترکیه است. دولت اردوغان با به‌کارگیری اتهامات ساختگی، تمرکز قدرت و محدودیت آزادی‌های دموکراتیک، چالش‌های اپوزیسیون را به شدت سرکوب کرده است. اگرچه استراتژی سرکوب مخالفان در کوتاه‌مدت می‌تواند کنترل اردوغان بر قدرت را تقویت کند، اما همزمان بحران اقتصادی، کاهش اعتماد سرمایه‌گذاران و نارضایتی عمومی، خطراتی جدی برای ثبات و پایایی نظام حکمرانی او ایجاد می‌کند.
دیپلماسی زیر سایه فشار؛
با توجه به این معادلات، ایران ناچار است گزینه‌های جایگزینی را بررسی کند که بتواند بدون پذیرش الزامات واشنگتن، از افزایش تنش‌ها جلوگیری کند. بهره‌گیری از ظرفیت‌های دیپلماتیک منطقه‌ای و بین‌المللی، تقویت ائتلاف‌های اقتصادی و امنیتی با دیگر قدرت‌های جهانی، و ایجاد فضای جدید برای مذاکره در قالب‌هایی که از چارچوب مطلوب آمریکا خارج باشد، می‌تواند به‌عنوان راه‌هایی برای خروج از بن‌بست فعلی مطرح شود.
چرخۀ خشونت در خاورمیانه؛ اسرائیل به دنبال امنیت، دیگران در آتش ناامنی
با تشدید درگیری‌ها در غزه و مداخله نظامی اسرائیل، واشنگتن نیز با پشتیبانی غیرمستقیم خود از این حملات، مسئولیت‌هایی را متوجه خود ساخته است. سیاست‌های اسرائیل، که با هدف ایجاد امنیت مطلق دنبال می‌شود، منجر به چرخه بی‌پایان خشونت، محرومیت فلسطینی‌ها و بی‌ثباتی منطقه‌ای شده است. در این میان، وابستگی عمیق ایالات متحده به اسرائیل، نه‌تنها هزینه‌های انسانی و اقتصادی بسیاری دارد، بلکه خطر کشیده شدن به یک جنگ گسترده‌تر با ایران را نیز افزایش می‌دهد.
تحرکات آمریکا در یمن؛ حمله پیش‌دستانه یا تکرار اشتباهات گذشته؟
رویکرد نظامی ترامپ در دریای سرخ با شدت و تداوم بالایی اجرا شده و بر حملات هوایی و موشکی متمرکز است. با این حال، بدون حضور نیرو‌های زمینی و استراتژی‌های تکمیلی، بعید است که این حملات منجر به کنترل کامل یا دستیابی به اهداف بلندمدت شود. تاریخ نشان داده است که قدرت هوایی به‌تنهایی نمی‌تواند نتیجه قطعی یک جنگ را تضمین کند و در نهایت، موفقیت به کنترل زمینی و یک رویکرد همه‌جانبه وابسته است.
آتش بس؛ نقابی برای آماده سازی حملات؛
با پایان مرحله اول آتش‌بس میان اسرائیل و حماس، اسرائیل بمباران گسترده‌ای را آغاز کرد که بیش از ۴۰۰ کشته بر جای گذاشت. این حملات، اعتراضات داخلی اسرائیل را تشدید و فشار بر نتانیاهو را افزایش داد. در حالی که کابینه اسرائیل از تشدید درگیری‌ها به‌عنوان راهی برای آزادسازی گروگان‌ها یاد می‌کند، منتقدان معتقدند جنگ به ابزاری سیاسی برای حفظ ائتلاف شکننده نتانیاهو تبدیل شده است.
بازی پیچیده اسرائیل در خاورمیانه جدید؛
تل‌آویو به دلایل امنیتی روابط خود با مسکو را حفظ کرده است. با کاهش حضور آمریکا در خاورمیانه، اسرائیل تلاش کرده از همکاری با روسیه به‌عنوان اهرمی راهبردی استفاده کند. اما این سیاست با خطر ایجاد فاصله با اروپا و تقویت روابط روسیه با ایران همراه است. تل‌آویو سعی دارد روابط خود را با مسکو را تقویت کند، اما همچنان با موانع تاریخی و راهبردی روبه‌رو است.
