تصاویری از مدارس قدیم تهران، منتشر شده است که مشاهده آنها حال و هوای خاصی به مخاطب میدهد.
در تهران قدیم مجرمها و خلافکارها را با چند شیوه به سزای کارشان میرساندند. یکی از روشهایی که بیشتر از بقیه متداول بود و معمولاً هم در بازار به دلیل تردد مردم از هر قشری انجام میشد فلک کردن بود.
«تیر دوقلو» نام یکی از محلههای شناخته شده در محله شوش است. نامگذاری این محل مربوط به زمانی است که نخستین شبکه برقرسانی و کابلکشی برق خانگی به اینجا و محلههای اطراف رسید.
این میدان از مهمترین میادین شهر تهران است. اهمیت میدان بهارستان قرار داشتن مجلس شورای اسلامی ایران و همچنین قرار داشتن اولین مجلس شورای ملی یا مجلس مشروطیت در این محل است.
پل رومی در واقع پل کوچکی بوده که منازل کارکنان سفارت روسیه و ترکیه را در شمال تهران به هم متصل میکرده است. عدهای معتقدند که نام پل از مولانا جلالالدین رومی گرفتهشده است.
روزنامه اطلاعات ۱۵ شهریور ۱۳۵۲ در خبری اعلام کرد که رانندگان تهرانی در سال ۱۳۵۰ به خاطر جرایم رانندگی ۱۷۰ میلیون ریال پرداختند که این رقم در سال ۱۳۵۲ در حدود دو برابر شد و به ۲۵۰ میلیون ریال رسید.
خیابانهای پایتخت از صد سال گذشته تا کنون اسامی مختلفی داشتهاست، اما برخی از این نامها در زمانهای مختلف تغییر کرده و با اسامی تازه شهرت گرفتهاند.
دکتر افشار، در زمین حدود ۱۲ هزار مترمربعی خود در محدوده باغ فردوس، بخش زیادی را به دانشگاه تهران سپرده و اکنون ساختمان باستانشناسی و لغتنامه دهخدا نیز در همین موقوفه واقع است. نیت خیر او برای وقف فرهنگی، نصیب دانشآموزان هم شده است. او قطعه زمین دیگری را در محله میرداماد برای مدرسه در مقاطع دبستان، راهنمایی و دبیرستان وقف کرد.
آوردهاند منیرالسلطنه که ۲۰۰ مغازه در بازار تهران را وقف مسجد و مدرسه علمیه کرد، در ایام محرم به طلاب مدرسه بشقاب شیرینی و در زمستان خاک زغال میداد. مسجد امامزاده سید ناصرالدین سال ۱۳۵۰ هجری شمسی در حال تخریب بود، اما شخصی به نام حاج اکبر معمار که تولیت امامزاده را برعهده داشت، با کمک خیّران محله مسجد را بازسازی و دیواری دور حیاط مسجد کشید.
اگرچه مسجدهای روستای پونک با کمک و همدلی اهالی ساخته شد، اما وجود زنی پارسا در روستا کمک زیادی به توسعه و ساخت مسجد، حسینیه و مدرسه در این روستا کرد.
در همان بدو ورود به محوطه مسجد فخرالدوله، معماری متفاوت آن جلب توجه میکند. «نیکلای مارکوف» معمار گرجستانیالاصل، سازنده این بنای زیباست. هنر دست استاد محمدعلی کاشیتراش اصفهانی که با خط خوش استاد ابراهیم طالقانی تلفیق شده است نیز از رموز زیبایی این مسجد تاریخی به شمار میرود.
مسجد توحید با مساحت حدود هزار متر مربع، بنای ساده و بیآلایشی دارد. شبستان کوچک مسجد هنوز هم مثل گذشتهها میزبان نمازگزارانی از بازارهای اطراف است. نگاهی به تاریخچه مسجد نشان میدهد که شبستان کنونی مسجد در گذشته حیاط بود و حیاط فعلی آن در زمان نوسازی به دست مهد علیا شبستان بوده است.
تصویر زیر مربوط به یکی از خیابانهای تهران در سال ۱۳۲۸ است.
تصویر زیر بازار تهران در سال ۱۳۳۲ را نشان میدهد.
وقتی در کوچه پس کوچههای امانیه قدم میزنید، میتوانید در خیالتان صورت غمزده بیماران تیمارستان چهرازی، شیطنت همره با ترس عاشقانه دهه ۶۰ و ۷۰ در پارک ملت و یا ذوق و شوق بچهها در راه باغوحش را تصور کنید... اینجا پر از لایههای غمانگیز است... از آن دست جاهایی که شهر در گذشته، امروز و آیندهاش زنده به نظر میآید.
محله سرچال به ویژه کوچه هفتکنیسه همواره در بعد از ظهرهای جمعه، حال و هوای دیگری داشت. اهالی محل قبل از ظهر دست به کار شده و سراسر کوچه و در دیوارها را تمیز و پاک میکردند گویی تحول بزرگی در پیش است سپس با بقچهای راهی حمام میشدند.
این دو عکس کمتر دیده شده از میدان فردوسی تهران مربوط به اوایل دهه چهل هستند.
تاریخ شفاهی یک محله تاریخی در شهرری
هنوز محله سرتخت نام خود را از آن روزها یدک میکشد، روزهایی که در این محدوده پرقدمت به امور تجاری و دادو ستدهای مردمی رسیدگی میشد. این نام از اوایل دوران قاجاریه براین محل گذاشته شده. از آنجا که شهرری یکی از آبادترین و غنیترین شهرهای ایران بوده است، محل رفت و آمد بزرگان و داد و ستدهای کلان بوده و محله سرتخت نیز از این رفت و آمدها بینصیب نبوده است.
یکی از دیدنیترین خیابانهای تهران را باید خیابان سرآسیاب محله کن بنامیم. اگرچه خیابان، ولی عصر (عج) به خیابان چنارستان پایتخت مشهور شده است، اما درواقع خیابان سرآسیاب محله کن در غرب تهران را باید خیابان چنارستان تهران با چنارهای کهن و قطور نامید.
سال ۱۳۴۰ دو سیخ کباب، نان و گوجه و ریحان ۲ ریال بود و تا مدتها که قیمت گوشت ثابت بود، قیمت کباب هم تغییری نمیکرد. اما از چند سال گذشته کباب از سیخی ۳۰۰ تومان به ۵۰۰ تومان، هزار و ۲۰۰ تومان، ۲ هزار تومان و ۳ هزار تومان افزایش یافته است.