سلاح ویران‌گر روسیه که موازنه قدرت در جنگ اوکراین را تغییر داده، ناتو را به تکاپو انداخته تا با چالشی نوآورانه به دنبال راه حلی برای مقابله با این تهدید جدید باشد، بمب‌های گلاید هستند.
پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) ابتکار جدیدی را برای توسعه اقدامات متقابل در برابر بمب‌های گلاید هدایت شونده روسیه آغاز کرده است. به عنوان بخشی از پلتفرم نوآوری فناورانه ناتو، پانزدهمین نسخه «چالش نوآوری» اکنون باز است و بر شناسایی، رهگیری یا خنثی سازی این تهدیدات هوایی تمرکز دارد.
به گزارش عصر ایران، به گفته فرماندهی تحول ناتو، این چالش با عنوان «مقابله با بمب‌های گلاید»، برای شناسایی راه حل‌های موثر در برابر تسلیحات پرتاب شده از هواپیما‌های روسیه، به ویژه بمب‌های سری فاب (FAB) مجهز به ماژول یکپارچه گلاید و تصحیح یا به اختصار یو‌ام پی کی (UMPK) و یو‌ام پی بی دی-۳۰ (UMPB D-۳۰) طراحی شده است. این تسلیحات به طور گسترده در اوکراین مورد استفاده قرار گرفته و یک چالش عملیاتی قابل توجه ایجاد کرده‌اند.
پرتاب بمب گلاید فاب ۳۰۰۰ از جنگنده سو-۳۴ روسیه
راه حل‌های بالقوه باید به طور یکپارچه با سیستم‌ها و پروتکل‌های موجود ناتو ادغام شوند و در عین حال سهولت استفاده با حداقل آموزش اپراتور را حفظ کنند.
این چالش بر استفاده از فناوری‌های نوظهور مانند هوش مصنوعی، دید ماشینی و روش‌های غیر سنتی که اثربخشی عملیاتی را افزایش می‌دهند، تأکید دارد. راه حل‌های مقیاس پذیر و به راحتی قابل استقرار برای اطمینان از سازگاری در محیط‌های عملیاتی مختلف در اولویت قرار دارند.
در حالی که این چالش بر اوکراین متمرکز است، ابتکار ناتو نشان دهنده نگرانی‌های گسترده‌تر در مورد افزایش برد و قابلیت‌های بمب‌های گلاید روسیه است.
بمب هوایی نوعی سلاح انفجاری یا آتش زا است که برای حرکت در هوا طراحی شده است. بمب هوایی غیر هدایت شونده به عنوان «بمب کودن» و بمب هدایت شونده به عنوان «بمب هوشمند» شناخته می‌شود.
بمب گلاید یک بمب هوشمند است، زیرا توسط ناوبری ماهواره‌ای هدایت می‌شود. باله‌هایی به آن متصل شده است که می‌توانند در پاسخ به دستورات اصلاح شوند و بمب را به سمت هدف خود سر بدهند، نه اینکه مانند بمب‌های کودن فقط برای فرو افتادن روی هدف رها شوند.
بمب فاب ۱۵۰۰ با کیت یو‌ام پی کی
از سال ۲۰۲۳، روسیه از کیت تبدیل ساده‌ای به نام ماژول یکپارچه گلاید و تصحیح (یو‌ام پی کی) استفاده می‌کند. این کیت بمب کودن سقوط آزاد را به یک بمب گلاید هوشمند ارزان تبدیل می‌کند.
اوکراینی‌ها عملاً هیچ اقدام متقابلی ندارند، زیرا بمب‌های گلاید می‌توانند خارج از محدوده رها شوند و بمب‌های سری فاب روسیه می‌توانند تا حدود ۸۰ کیلومتر در هوا سر بخورند. نیرو‌های روسی می‌توانند جت‌های سو-۳۴ و سو-۳۵ خود را که بمب‌های فاب را پرتاب می‌کنند، در داخل خاک روسیه نگه دارند. آنها می‌توانند بمب‌ها را از داخل حریم هوایی خود پرتاب کنند. این به روسیه کمک می‌کند تا بمب ها، خلبانان و هواپیما‌های خود را از پدافند هوایی اوکراین در امان نگه دارد.
بمب‌های گلاید سلاحی به طور فزاینده محبوب در زرادخانه روسیه هستند و اخیراً به طور انبوه مورد استفاده قرار گرفته‌اند. آنها به یک تاکتیک کلیدی در تلاش برای تصرف خاک اوکراین تبدیل شده‌اند.
روسیه در سال ۲۰۲۳ پرتاب بمب‌های گلاید را آغاز کرد که به زودی ناظران غربی را با قدرت خود شگفت زده کرد. موسسه سلطنتی خدمات متحد انگلیس خاطرنشان کرد: "در حالی که این بمب‌ها در ابتدا به صورت انفرادی خطرناک، اما نه تغییر دهنده بازی، یا حتی نشانه‌ای از ناامیدی روسیه تلقی می‌شدند، قابلیت تولید انبوه آنها به سرعت به یک مزیت کلیدی تبدیل شد. "
نیروی هوایی روسیه توانسته است بمب‌های گلاید را در سراسر خط مقدم پرتاب کند، در حالی که هواپیمای پرتاب سرنشین دار در فاصله ایمن بین ۳۰ تا ۹۰ کیلومتر، بسته به اندازه و در نتیجه کارایی بمب گلاید، باقی می‌ماند.
بمب فاب ۵۰۰ با کیت یو‌ام پی کی
بمب‌های گلاید روسی که در مقایسه با همتایان غربی خود از دقت کمتری برخوردارند، با قدرت انفجاری بیشتر این نقطه ضعف را جبران می‌کنند. بمب‌های مهمات حمله مستقیم مشترک (JDAM) آمریکا از ۲۲۷ تا ۹۰۷ کیلوگرم وزن دارند. در مقابل، بمب فاب-۱۵۰۰ روسیه حدود ۱۵۸۸ کیلوگرم و فاب-۳۰۰۰ بیش از ۲۷۲۲ کیلوگرم وزن دارد.
در آخرین هفته ژوئن ۲۰۲۴، روس‌ها برای اولین بار از زمان آغاز حمله به اوکراین، از دو بمب گلاید فاب ۵۰۰-تی (FAB ۵۰۰-T) علیه خارکف استفاده کردند. هیچکدام از آنها منفجر نشدند.
اولکساندر فیلچاکوف، رئیس دفتر دادستانی منطقه‌ای، خاطرنشان کرد: "این بمب دو برابر قدرتمندتر از کاب (KAB) و فاب-۲۵۰ است که قبلاً روزانه برای بمباران خارکف استفاده می‌شد. "
کاب یک بمب هدایت شونده لیزری است. مواد منفجره فاب-۲۵۰ تقریباً ۵۰ درصد از وزن کل بمب را تشکیل می‌دهد که در این مورد حدود ۲۵۰ کیلوگرم است.
نیرو‌های روسی به طور معمول از فاب-۵۰۰ام ۶۲ با کیت یو‌ام پی کی استفاده می‌کنند. این نوع دارای وزن انفجاری ۳۰۰ کیلوگرم است، در حالی که نوع فاب ۵۰۰-تی حدود ۲۶۰ کیلوگرم است. با وزن کمتر و آیرودینامیک بهتر، فاب ۵۰۰-تی از دقت بیشتری برخوردار است.
