
«خوشبختم که تقدیر مرا به سینمای بزرگ ایران پیوند داد. من خیلی غیر منتظره به این فیلم دعوت شدم و از میان حدود ۸۰ نفر انتخاب شدم. ما خیلی درباره سریال پایتخت خبر نداشتیم، چون پایتخت را از تلویزیون تاجیکستان پخش نمیکنند، البته میدانستیم که پایتخت در میان ایرانیان اثری محبوب است.»
به غیر از قربان صابر (بازیگر نقش شمشیر) که مستقیماً توسط خود سیروس مقدم انتخاب شده، باقی بازیگران تاجیکی پایتخت در آزمونی شرکت کردند و از این طریق پذیرفته شدند. منوچهر حبیباف (یا به قول خودش منوچهر حبیبزاده) که نقش دولت یعنی داماد خانواده معمولی را بر عهده دارد به گفته خودش از میان چند ده بازیگر انتخاب شده و ماهپیکر یارآوا که نقش مادر خانواده تاجیکی را بر عهده دارد در میان همان بازیگرانی بوده که در تست سریال پایتخت شرکت داشتهاند. بازیگرانی که به گفته خودشان آنچنان چیزی از سریال پایتخت نمیدانستند؛ اما در سینما و سریالهای تاجیکستانی نسبتاً شناخته شدهاند به خصوص خانم ماهپیکر یارآوا که سابقهای چندینساله با سینمای ایران دارد.
به گزارش فرهیختگان، پاسخ ما را اول منوچهر حبیبزاده داد. با او که تماس گرفتیم حدود ساعت ۱۱ شب در تاجیکستان بود. در ابتدا به زبان فارسی برای او پیامی فرستاده بودیم و به گمان اینکه مانند قربان صابر میتوانند زبان فارسی را بخوانند منتظر جواب بودیم تا اینکه حبیبزاده پاسخ داد: «ما نمیتوانیم فارسی بخوانیم و اگر میتوانید صدایی به زبان فارسی بفرستید.» سؤالات را در قالب صدا برایش فرستادیم. پاسخ سؤالات را که حبیبزاده و کمی بعدتر یارآوا فرستاد متوجه عمق لهجه تاجیکی شدیم. با این حال برای آنکه لهجه تاجیکی برای مخاطب ایرانی ملموس شود، مجبور شدیم تغییراتی در ساختار جملات و کلماتشان بدهیم وگرنه جملات بیانشده توسط بازیگران تاجیکی نیازمند به جزوه درک مطلب بود.
«خوشبختم که تقدیر مرا به سینمای بزرگ ایران پیوند داد. من خیلی غیرمنتظره به این فیلم دعوت شدم و از میان حدود ۸۰ نفر انتخاب شدم. ما خیلی درباره سریال پایتخت خبر نداشتیم چون پایتخت را از تلویزیون تاجیکستان پخش نمیکنند، البته میدانستیم که پایتخت در میان ایرانیان اثری محبوب است.»
از طرف دیگر ماهپیکر یارآوا میگوید که پس از انتخاب شدن تیم تاجیکی در سریال پایتخت، درصد توجه تاجیکها نسبت به سریال پایتخت زیاد شده است: «مردم ما پایتخت را نمیشناختند چون تبلیغاتی در این زمینه برای سریال نشده و پخش نمیشود اما پس از آنکه من، آقای قربان صابر، آقای منوچهر حبیباف و تهمینه رجبوا به اثر اضافه شدند کم کم مخاطبان تاجیکستانی هم به اثر اقبال نشان دادند.»
منوچهر حبیبزاده هم میگوید از زمانی که سریال شروع به پخش کرده، حدود ۳۰۰۰ کامنت دریافت کرده از سراسر مناطق فارسیزبان در جهان. با این حال پایتخت در سینما و تلویزیون تاجیکستان یک اتفاق است. آنطور که منوچهر حبیبزاده میگوید، جامعه عمومی تاجیکستان به غیر از یوسف پیامبر دیگر از سینما و تلویزیون ایران چندان خبری ندارد ولی جامعه هنری تاجیکستان در حال گرتهبرداری از سینمای ایران است و تلاش دارد به آن نزدیک شود.
منوچهر حبیبزاده در پاسخ به سؤال ما میگوید: «البته از سینمای ایران باخبر هستیم ولی در مجموع مردم تاجیکستان کم آگاهی دارند از سریالهای ایرانی بهجز فیلمهای خوب ایران که در فستیوالهای جهانی میرود و مثلا چند سال این استاد عزیز محسن مخملباف دوشنبه آمدند، کار و فعالیت کردند و در جشنوارههای ما پیوسته اشتراک میکنند؛ و البته سینمای ایران را خیلی دوست داریم و خودمان را خیلی نزدیک به سینما میدانیم. ما کارگردانهایی مثل اصغر فرهادی، شهرام مکری، کیارستمی و مجید مجیدی را میشناسیم و دوستشان داریم.»
ماهپیکر یارآوا هم از خاطراتش در زمان پخش یوسف پیامبر در تاجیکستان میگوید: «به گمانم حوالی سال دو هزارم بود (سال ۲۰۰۰) که سریال یوسف در تاجیکستان پخش میشد. مردم دست از کار میکشیدند و به تماشای آن مینشستند. بسیار سریال دوستداشتنیای بود. جدای از این ما فیلمهای ایرانی را بیشتر در جشنوارههای بینالمللی میدیدیم. مثلا یک فیلم از شهرام مکری دیدم که برایم جالب بود. کار هنرمندان ایرانی من را مفتون کرد. امید داریم. امید داریم که همکاریها زیاد شود بین ایران و تاجیکستان. امیدوارم که پایتخت در تاجیکستان هم پخش شود و مردم تاجیک هم آن را ببینند.»
صحبتهایمان با تاجیکها تمام شد و در این فکر بودیم که اگر پایتخت آغاز یک رابطه باشد که باز هم میان صحنههای تئاتر دوشنبه و سینمای ایران ارتباط برقرار شود به روی سینماگران ایرانی چه بازاری باز میشود؛ بازاری که اگر ساز آن کوک شود یک بازی برد - برد به رنگ زبان فارسی شکل میگیرد.