فقر

تورم، بیکاری و فقر شدید، از مهمترین تبعاتی است که در سایه دو قطبی شدن یک جامعه شاهد خواهیم بود. حقیقت تلخ است، ولی بخشی از جامعه ما در شرایط فقر مطلق دست و پا می‌زند. افزایش فساد اقتصادی و رانت خواری از دیگر تبعات افزایش دوقطبی شدن اقتصاد خواهد بود. نه فقط فساد و رانت، بلکه سوء استفاده از شرایط و جایگاهها، نیز در چنین شرایطی تشدید می‌شود. افرادی که به طبقه مرفه یا غنی در جامعه تعلق دارند و از تشدید وضعیت دو قطبی شدن جامعه سود می‌برند، قطعا با این وضعیت مخالفتی ندارند و حتی در روند فقر زدایی، کارشکنی خواهند کرد چرا که علاقه‌ای ندارند طبقه متوسط وجود داشته باشد و با روغن کاری چرخ دهنده‌های توسعه اقتصادی کشور، مانعی برای سودجویان و رانت خواران باشد. به همین دلیل معتقدم هر اندازه فقر زایی ساده است، فقر زدایی سخت است. هر اندازه حذف طبقه متوسط ساده است، بازگرداندن دهک‌های متعلق به طبقه متوسط دشوار است.

نگرانی مداوم برای غذا یکی از بارزترین مشخصه‌های افرادی است که در خانواده‌ای با مشکلات مالی رشد کرده اند. به همین دلیل، چنین افرادی ممکن است درگیر اضافه وزن شوند، به دلیل نگرانی از کمبود غذا کماکان تغذیه‌ی نامناسبی داشته باشند و یا اینکه هرگز حاضر به دور ریختن غذا نباشند.

بی سوادی و فقر سرایت پذیر است. وقتی سرپرست خانواده بی سواد و فقیر است، فرزندانی بی سواد و فقیر بزرگ می‌کند، چرا که از پس هزینه‌های تحصیل فرزندانش بر نمی‌آید و حتی نمی‌تواند هزینه سلامت فرزندانش را تامین کند. در این شرایط از دو زاویه درگیر مشکل می‌شود و نه تنها ایجاد فقر می‌کند، بلکه چرخه فقر را بزرگ و بزرگ‌تر می‌کند.

فقر و شکاف طبقاتی که جامعه ما با آن رو‌به‌روست، تبعات و نتایجی را به دنبال دارد که صرفا در مسائل معیشتی و زندگی روزمره خلاصه نمی‌شود بلکه می‌تواند در دراز مدت آثار زیان‌بار اجتماعی و فرهنگی را به دنبال داشته باشد.

انتشار یک آگهی از خانواده‌ای فقیر در روز‌های اخیر بسیار بحث‌برانگیز شد.

جمال رحمتی کارتونیست هم میهن نابرابری توزیع ثروت و شکاف طبقاتی را دستمایه کاریکاتور خود کرده است.

در شبکه‌های اجتماعی ویدئویی از روستای گوراکی در بخش باهوکلات شهرستان دشتیاری در استان سیستان و بلوچستان منتشر شده است که نشان می‌دهد یک کودک بیماری پوستی گرفته است. در این ویدئو، زنی رو به دوربین ظرفی از نان و آب را نشان می‌دهد و می‌گوید این غذای مردم این روستا است.

به‌جز نرخ و شکاف فقر ، متغیر‌های رفاهی هم کاهش رفاه خانوار در سال‌های دهه ۹۰ را نشان می‌دهد. مجموع هزینه‌های خانوار به‌عنوان یکی از معیار‌های رفاهی شناخته می‌شود. هزینه خانوار در بیشتر سال‌های دهه ۹۰ به جز سال‌های ۱۳۹۵ و ۱۳۹۶ روند کاهشی داشته و مقدار کاهش در سه سال ۱۳۹۷ تا ۱۳۹۹ بسیار شدید و قابل توجه است. یکی از مهمترین متغیر‌هایی که برای بررسی وضعیت رفاهی خانوار مورد استفاده قرار می‌گیرد، نسبت هزینه خوراک به کل هزینه خانوار است.

ثمربخشی سیاستگذاری و برنامه‌ریزی در لایه حمایتی از طریق هماهنگی میان سه ضلع دولت، سازمان‌های مردم‌نهاد و گروه‌های هدف و انجمن‌های‌شان میسر می‌شود. بنابراین دست کشیدن از سیاست‌های تنگ‌نظرانه و اجازه دادن به سازمان‌های مردم‌نهاد و واگذاری بخشی از وظایف دولت به نهادهای مدنی در توانمندسازی این نهادها می‌تواند موثر باشد.

آقامحمری، عضو مجمع تشخیص با بیان اینکه ۲۰۲۰ محله کم برخوردار در سطح کشور شناسایی شده است، گفت: ۱۶۷ محله در طبقه خیلی شدید از لحاظ محرومیت قرار دارند که جمعیت ۲ میلیون و ۵۰۰ هزار نفر از جمعیت کشور را شامل می‌شوند.

با گشتی در بازار‌ها و مراکز خرید با مغازه‌هایی روبرو می‌شویم که دست به یک ابتکار جالب زده اند. ابتکاری که به خانواده‌ها کمک می‌کند امروز خرید لباس خود را انجام دهند و هزینه آن را ۲ ماه بعد بپردازند.

رفاه عمومی تا چه حد محقق شده؟ تصمیمات دولت‌ها تا چه حد این رفاه عمومی را پشتیبانی کرده است؟ این‌ها سوالاتی است که برخی باید از خود و از افرادی که قدرت دارند بپرسند. درواقع پاسخ دهنده این سوالات باید مسئولان باشند و نه مردم. اگر رفاه حقی است که باید به مردم اعطا شود و باید برای رسیدن جامعه به رفاه تلاش کرد، پس مسئولان به جای پرداختن به حواشی، باید پاسخگوی عملکرد خود باشند و خود را مقصر بدانند که نتوانسته اند برای مردم رفاه مناسبی را ایجاد کنند.

این عکس در ۲۶مارس ۱۹۹۴ در روزنامه نیویورک تایمز به چاپ رسید و پس از آن روزنامه‌های فراوانی اقدام به چاپ مجدد آن کردند و به عبارتی این عکس جهانی و در نهایت برنده جایزه بزرگ پولیتزر شد.

طاووس درباره مرگ برادرش می‌گوید: سه روز بود وسط هال افتاده بود. با چشم باز. فقط سقف را نگاه می‌کرد. رویش پتو کشیدم تا سردش نشود. صبح‌ها هم توی دهانش دو تا لقمه کوچک می‌گذاشتم، نمی‌خورد. کمی چای در گلویش می‌ریختم آن را هم قورت نمی‌داد و چای از دهانش برمی‌گشت. خیلی دل‌نازک بود. فکر کردم قهر کرده.

از دست رفتن طبقه متوسط که اکثریت کشور را تشکیل می‌دهند، زنگ خطر بزرگی برای یک کشور محسوب می‌شود که متاسفانه جامعه ما با چنین معضلی مواجه شده است.

امواج صوتی فراوانی در اطراف ما هست ولی گوش‌های ما به گونه‌ای است که فقط برخی از طول موج‌ها را می‌شنویم. در جامعه نیز فقط صدای عده‌ای شنیده می‌شود و عده‌ای نیز مجاز به بلند کردن صدا نیستند تا مبادا صدای‌شان به جایی برسد. فقر صدا ندارد، ناگهان فریاد دارد. مطالعه مرکز پژوهش‌های مجلس می‌گوید که طی دهه ۱۳۹۰، دریافت کالری روزانه حدود ۲۰درصد کم شده، مستاجران حتی کمتر از کالری موردنیاز دریافت می‌کنند.

عباس عبدی نوشت: حذف فقر نیازمند جامعه قدرتمند و زیرساخت‌های مناسب مثل نهاد‌های مدنی و اینترنت و... است. تقریبا این دو مورد مهم در دولت جدید با بی‌مهری مواجه و ذیل نگاه امنیتی به حاشیه رانده شده‌اند و این برای آینده کشور و فقر ا خطرناک است.

ناهید خداکرمی گفت: در همه کشور‌های دیگر، حتی سلبریتی‌ها هم در خانه زایمان می‌کنند. این حق مادر است که به انتخاب خود، محیطی را که دوست دارد، برای تولد فرزندش انتخاب کند. زایمان موضوع فیزیولوژیک طبیعی است و خطرناک نیست و تنها نیاز است که سازوکار مناسبی برای درخواست مادر، درنظر گرفته شود.

یک جامعه‌شناس گفت: بیش از ۹۰ درصد زنان سالمند تنهای ایرانی در سه دهک پایین درآمدی قرار دارند، یعنی به‌طور جدی مشکل معیشتی دارند و برای پرداخت هزینه‌های درمان و توانبخشی با چالش بزرگی رو به رو هستند. بیش از ۷۱درصد زنان سالمند تنها درآمدی ندارند و تنها ۲۹درصد بقیه درآمد دارند.

فقر در یمن به حدی است که برخی از مردم این کشور با خوردن برگ درختان افطار می‌کنند.