فقر در کشورهای مختلف چهره های مختلفی دارد، گاهی این فقر اقتصادی است و گاه فرهنگی و سیاسی، اما در حوزه فقر اقتصادی، فقر مطلق به شرایطی اطلاق می شود که فرد، درآمد خود را با مقدار مورد نیاز برای رفع نیازهای اولیه شخصی مانند غذا، پوشاک و سرپناه مقایسه میکند. فقر نسبی نیز، زمانی اندازه گیری می شود که یک فرد نتواند حداقل سطح استانداردهای زندگی را در مقایسه با دیگران و در همان زمان و مکان خود فرد برآورده کند. تعریف فقر نسبی از کشوری به کشور دیگر یا از جامعه ای به جامعه دیگر متفاوت است. حسین راغفر، اقتصاددان معتقد است که فقر ، زاده نابرابری و بی عدالتی اقتصادی است و حاتم قادری، استاد علوم سیاسی نیز می گوید رابطه الزام آوری بین فقر و استبداد وجود ندارد.
یک اقتصاددان، گفت: شاهد یک اتفاق عجیب در جامعه هستیم؛ حتی در درون دهکهای ثروتمند هم شاهد فاصله طبقاتی هستیم و با یک گروه ابرثروتمند روبهرو شدهایم که درآمدشان قابل مقایسه با سایر ثروتمندان نیست.
حسین راغفر در گفتگو با فرارو تحلیل کرد:
تورم اقلام خوراکی در سالهای اخیر به شکل پلکانی افزایش یافته است این افزایش تا حدی پیش رفته که اقشار کم درآمد و اسیب پذیر جامعه در خرید سادهترین اقلام خوراکی با مشکلاتی جدی مواجه شده اند. حسین راغفر، اقتصاددان در گفتگو با فرارو، بخش عمدهای از این مشکل را به عدم توجه به ریشههای تورم کشور و برنامه ریزیهای سطحی برای مهار تورم مرتبط میداند.
برخی از روشنفکران و اهالیِ اندیشه گلهمندند که مردم کتاب نمیخوانند و هنرشناس نیستند و فرقِ ابتذالِ هنری و شاهکارِ بشری را نمیدانند، من نیز، بی آنکه از اهالیِ اندیشه باشم و مدعی روشنفکری، بر همین گمان و باور بودم و از شمارگانِ کتاب و سرانهی مطالعه و انزوای هنرمندان و اعتلای هنربندان شکایت داشتم و به سرزنشِ خلق میپرداختم تا اینکه پیِ مردم گشتم و مردم شدم. آنگاه ضروری دانستم که دوباره و چندباره در این امر مداقه کنم، بلکه حقیقتی بر من آشکار گردد.
بزرگ شدن با محدودیتهای مالی چالشهای خود را دارد. با این حال، در این مشکلات مزایایی نهفته است که شخصیت فرد را به شکلی منحصر به فرد و قدرتمند شکل میدهد.
مسعود نیلی: کم درآمدها در دهه ۹۰ پیوسته افزایش یافتند
یک اقتصاددان، گفت: دربازه ۹۶ تا ۹۹ به شکل بیسابقهای شاهد کاهش جمعیت قشر پردرآمد و قشر متوسط و افزایش جمعیت کمدرآمدها هستیم.
وحید شقاقی در گفتگو با فرارو تحلیل کرد:
این بسیار ضروری و مهم است که بانک مرکزی و تیم اقتصادی دولت، درک درستی از مفهوم «طول دوره تورم» و شدت «تورمهای مدت دار» داشته باشند و احساس نکنند که در سال ۱۴۰۲ تورم، ۴۰ درصد است، پس این ۴۰ درصد، همان ۴۰ درصد سال ۱۳۹۷ است. من معتقدم تورم ۴۰ درصد سال ۱۴۰۲ شاید معادل تورم ۱۰۰ درصدی باشد که مثلا در سال ۱۳۹۷ در کشور اعمال میشد؛ چرا که طول دوره تورم مدام ادامه پیدا کرده است.
طبق آمار رسمی، امسال سطح بی خانمانها در سراسر آلمان به میزان قابل توجهی افزایش یافته است. اتوبوسهایی تعبیه شده که افراد بیخانمانها را در برلین به پناهگاهها میرساند و به آنها غذای گرم و کیسه خواب میدهد. اما با توجه به افزایش قابل توجه این افراد حتی اتوبوسها هم پاسخگوی نیازهای این افراد بیخانمان نیست.
بدون در نظر گرفتن خط فقر ، دولت با عدم تعدیل مناسب معافیت مالیاتی در سال ۱۴۰۳، ماهانه حداقل حدود مبلغ یک میلیون و ۱۰۰ هزار تومان از جیب حقوقبگیران به ناحق برداشت خواهد کرد.
وحید شقاقی در گفتگو با فرارو تحلیل کرد
اگر یک دهه تورم بالا، به یک اقتصاد تحمیل شود، بخش عمدهای از طبقات متوسط جامعه، به دهکهای پایین درامدی سقوط میکنند و دهکهای متوسط اقتصاد کشور، با شرایط بسیار بدی مواجه میشوند. در اقتصاد ایران، برخلاف تورمی که در کشورهای توسعه یافته ایجاد میشود، فقط به واسطه سیاستهای بخش پولی با تورم رو به رو نمیشویم و ریشه تورم در اقتصاد ایران، «گسست بخش واقعی و بخش پولی اقتصاد» است. متاسفانه در اقتصاد کشور، بخش واقعی آن کار نمیکند و چون بخش واقعی اقتصاد کار نمیکند، بخش واقعی نمیتواند نقدینگی را در اقتصاد ایران هضم کند و موجب میشود حالت تورم در اقتصاد رخ دهد.
مرجع تقلید شیعیان گفت: مسوولان باید در راستای ایجاد رفاه و آسایش مردم تلاش خود را انجام دهند و اقدامات دولت باید به گونهای باشد که دستاوردهای آن در سفره مردم خود را نشان دهد.
جنس فقر در ایران تغییر کرد
اقتصاددانان امروز هشدار میدهند که غالب فقر ا تغییر کرده است آنها معتقدند که برخلاف گذشته امروز شاهد گسترش فقر در میان افراد تحصیل کرده نیز هستیم.
زهرا کاویانی، پژوهشگر اقتصادی گفت: آمارها نشان میدهد در زمینه کاهش فقر دستاورد ویژهای نداشتیم. به جایی رسیدهایم که در سال ۱۴۰۲ حدود ۳۰درصد جمعیت ما زیرخط فقر هستند. این عدد نزدیک به ۲۶ میلیون نفر را شامل میشود؛ از هرسه ایرانی یک نفر زیر خط فقر قرار دارد. همزمان که نرخ فقر در کشور ما افزایش پیدا میکرده، در دنیا این روند بهصورت کاهشی طی میشده است. تصویری که از فقر و نابرابری در کشور میبینیم با اهداف و آرمانهای اولیه انقلاب خیلی فاصله دارد.
روایت انتقادی مسعود نیلی، داوود سوری و زهرا کاویانی از شیوه حکمرانی اقتصادی ایران در چهار دهه گذشته
زهرا کاویانی، پژوهشگر اقتصادی: آمارها نشان میدهد در زمینه کاهش فقر دستاورد ویژهای نداشتیم و به جایی رسیدهایم که در سال ۱۴۰۲ حدود ۳۰درصد جمعیت ما زیرخط فقر هستند که نزدیک به ۲۶ میلیون نفر را شامل میشود. از هرسه ایرانی یک نفر زیر خط فقر قرار دارد.
طبق گفته رئیس سازمان برنامه و بودجه، معافیت مالیاتی قرار است به خط فقر مطلق برسد؛ این یعنی افرادی که زیر خط فقر مطلق هستند از دادن مالیات معاف خواهند شد.
«فقر» در استانهای محروم باعث «هجوم به طبیعت» شده است
زاگرس رشته کوهی پوشیده از جنگلهای کهنسال بلوط، از دیرباز مامن زندگی و شکل دهی تمدن بوده است. اکنون زاگرس محل تقسیم ۱۳ استان کشور با جمعیتی بیش از ۳۴درصد کل جمعیت کشور است.
امروز روز جهانی ریشهکنی فقر است. ۳۶ سال پیش در چنین روزی بیش از ۱۰۰ هزار نفر در میدان تروکادروی پاریس گرد هم آمدند و به قربانیان فقر ، خشونت و گرسنگی ادای احترام کردند. این افراد اعلام کردند فقر نقض حقوق بشر است.
نهادینهشدن فقر و شکلگیری ریلهای غیراخلاقی بهعنوان پیامدهای فقر موجب میشود حتی با تغییر رویه سیستم، نتوان از آثار و تبعات این دوران بهراحتی خارج شد. یکی از آثار آن کاهش توانایی فکری درست و نداشتن قدرت تصمیمگیری گروههای زیادی از جامعه است که در رفتارهای آنان به صورت عادت درآمده است.
آمار تکان دهنده فرشاد مومنی از فقر در ایران
فرشاد مومنی گفت: روند افزایش جمعیت زیر خط فقر هولناک است. در سال ١٣٩٠ حدود ١٩.۴ درصد از جمعیت ایران زیر خط فقر بودند، اما در سال ١۴٠٠ این آمار از سی درصد عبور کرده است. او گفت: برای درک بهتر بگویم از هر سه ایرانی یک نفر زیر خط فقر افتاده و برای بقا مشکل دارد. به گفته وی آمارهای رسمی نشان میدهد شکافهای طبقاتی خصوصا از سال ١٣٩٧ در حال افزایش است. این اقتصاددان گفت: متاسفانه متوسطها هم مماس با خط فقر شدهاند یا زیر خط فقر افتادهاند.
رئیس جمهور رئیسی پنجشنبه گذشته در دیدار اعضاء هیأت امنای کمیته امداد، خواستار تهیه و تدوین سند کاهش فقر شد.