این بیماری توسط ویروس‌های آنفلوآنزا نوع A ایجاد می‌شود که عمدتاً پرندگان را آلوده می‌کنند. از میان گونه‌های مختلف این ویروس، زیرگروه‌های H ۵ N ۱ و H ۷ N ۹ به‌عنوان خطرناک‌ترین گونه‌ها شناخته می‌شوند که می‌توانند در انسان بیماری شدید ایجاد کنند.
در حالی‌که آنفلوآنزای پرندگان و آنفلوآنزای معمولی از برخی جهات به هم شباهت دارند، اما از نظر منشأ، نحوه‌ی انتقال و تأثیرات آنها بر سلامت انسان، تفاوت‌های چشمگیری با یکدیگر دارند. آنفلوآنزای معمولی بیماری‌ای فصلی و شناخته‌شده است که برای پیشگیری از آن روش‌های گسترده‌ای وجود دارد، در حالی‌که آنفلوآنزای پرندگان یک بیماری نادر ولی جدی با منشأ حیوانی (زئونوز) است که می‌تواند بالقوه به یک همه‌گیری جهانی تبدیل شود.
به گزارش مای هلث؛ در هر فصل آنفلوآنزا، توجه عموم به ویروس‌های آنفلوآنزا جلب می‌شود، چراکه افراد خود را برای مقابله با آنفلوآنزای رایج آماده می‌کنند. با این حال، نوع دیگری از آنفلوآنزا که گهگاه در صدر اخبار قرار می‌گیرد، آنفلوآنزای پرندگان یا «آنفلوآنزای مرغی» است. با وجود این‌که هر دو بیماری توسط ویروس‌های آنفلوآنزا ایجاد می‌شوند، اما از نظر منشأ، علائم، الگوی انتقال و تأثیرات آنها بر سلامت، تفاوت‌های اساسی دارند.
درک این تفاوت‌ها برای سلامت فردی و عمومی بسیار مهم است. دکتر سامپات کومار، متخصص کودکان از بیمارستان کیندر در بنگلور، در این‌باره توضیحات جامعی ارائه داده‌اند که در ادامه می‌خوانید.
آنفلوآنزای پرندگان:
این بیماری توسط ویروس‌های آنفلوآنزا نوع A ایجاد می‌شود که عمدتاً پرندگان را آلوده می‌کنند. از میان گونه‌های مختلف این ویروس، زیرگروه‌های H۵N۱ و H۷N۹ به‌عنوان خطرناک‌ترین گونه‌ها شناخته می‌شوند که می‌توانند در انسان بیماری شدید ایجاد کنند.
آنفلوآنزای معمولی:
آنفلوآنزای فصلی که به آنفلوآنزای معمولی نیز معروف است، عمدتاً توسط ویروس‌های آنفلوآنزای نوع A و B که هر ساله در میان انسان‌ها در گردش هستند، ایجاد می‌شود. از زیرگروه‌های رایج آن می‌توان به H۱N۱ و H۳N۲ اشاره کرد.
آنفلوآنزای پرندگان:
انتقال این بیماری به انسان بسیار نادر است و معمولاً از طریق تماس مستقیم یا نزدیک با پرندگان آلوده، مدفوع آنها یا سطوح آلوده صورت می‌گیرد. انتقال این ویروس از انسان به انسان رایج نیست.
آنفلوآنزای معمولی:
آنفلوآنزای فصلی بسیار مسری است و عمدتاً از طریق قطرات تنفسی ناشی از سرفه، عطسه یا صحبت کردن منتقل می‌شود. همچنین از طریق تماس با سطوح آلوده و سپس تماس با چشم، دهان یا بینی نیز می‌تواند انتقال یابد.
آنفلوآنزای پرندگان:
علائم اولیه ممکن است مشابه آنفلوآنزای معمولی باشد؛ از جمله تب، سرفه، گلودرد و درد عضلانی. اما در موارد شدید، این بیماری می‌تواند به تنگی نفس، ذات‌الریه، نارسایی ارگان‌ها یا حتی مرگ منجر شود.
آنفلوآنزای معمولی:
علائم شایع شامل تب، لرز، سرفه، گلودرد، آبریزش یا گرفتگی بینی، درد عضلانی، خستگی و گاهی تهوع و اسهال (بیشتر در کودکان) است.
آنفلوآنزای پرندگان:
موارد ابتلا در انسان نادر است، اما در صورت وقوع، شدت بالایی دارد و میزان مرگ‌ومیر آن زیاد است. گروه‌هایی مانند کارکنان مرغداری‌ها در معرض خطر بیشتری قرار دارند.
آنفلوآنزای معمولی:
با این‌که می‌تواند برای سالمندان، کودکان خردسال، زنان باردار و افراد با بیماری‌های زمینه‌ای جدی باشد، اما در کل خطر مرگ ناشی از آن بسیار کمتر از آنفلوآنزای پرندگان است.
آنفلوآنزای پرندگان:
پیشگیری شامل خودداری از تماس با پرندگان وحشی یا بازار‌های زنده‌فروش، رعایت بهداشت مناسب و پیروی از توصیه‌های بهداشت عمومی است. در برخی موارد، دارو‌های ضدویروسی یا واکسن‌های خاص برای افراد در معرض خطر توصیه می‌شود.
آنفلوآنزای معمولی:
پیشگیری از آن شامل دریافت واکسن سالیانه، شست‌وشوی منظم دست‌ها و اجتناب از تماس نزدیک با افراد بیمار است. واکسن‌های آن هر ساله به‌روزرسانی می‌شوند تا رایج‌ترین گونه‌ها را هدف قرار دهند.
آنفلوآنزای پرندگان:
تشخیص با آزمایش‌های تخصصی برای شناسایی ویروس‌های آنفلوآنزای پرندگان صورت می‌گیرد. درمان معمولاً شامل دارو‌های ضدویروسی مانند اوسلتامیویر (تامی‌فلو) یا زانامیویر (رلنزا) به‌همراه مراقبت‌های حمایتی است.
آنفلوآنزای معمولی:
تشخیص معمولاً بر اساس علائم بالینی و گاهی با استفاده از تست‌های سریع تشخیص آنفلوآنزا (RIDT) انجام می‌شود. درمان شامل دارو‌های ضدویروسی، استراحت، مصرف مایعات کافی و استفاده از دارو‌های بدون نسخه برای تسکین علائم است.
اگرچه آنفلوآنزای پرندگان و آنفلوآنزای معمولی از شباهت‌هایی برخوردارند، اما از نظر علت، نحوه انتقال و اثرات آنها بر سلامت انسان تفاوت‌های چشمگیری دارند. آنفلوآنزای معمولی بیماری‌ای فصلی و رایج است که روش‌های پیشگیری گسترده‌ای برای آن وجود دارد، اما آنفلوآنزای پرندگان یک بیماری نادر ولی بسیار خطرناک با منشأ حیوانی است که می‌تواند پتانسیل همه‌گیری داشته باشد.
آگاهی و هوشیاری در برابر هر دو نوع آنفلوآنزا برای محافظت از خود و جامعه بسیار ضروری است.
