حدود ۴۰ درصد از سهم جمعیت بیکاران در ایران به فارغ‌التحصیل‌های آموزش عالی تعلق دارد
فرارو- تعداد فارغ‌التحصیل‌های دانشگاهی بیکار در ایران به حدود ۸۰۰ هزار نفر رسیده است.
به گزارش فرارو؛ داده‌های جدید مرکز آمار نشان می‌دهد سوای ۴۰ میلیون ایرانی بالای ۱۵ سال که جمعیت غیرفعال بازار کار را تشکیل داده‌اند، حدود دو میلیون بیکار در کشور وجود دارد و ۴۰ درصد آنها، فارغ‌التحصیل آموزش عالی به حساب می‌آیند. تنها ۱۷ درصد از جمعیت کشور به شکل مرتب و روزانه هشت ساعت فعالیت دارد. جمعیت غیرفعال یعنی بخشی از منابع انسانی که نه شاغل است و نه جویای کار، به مرز ۶۰ درصد رسیده و می‌تواند سیگنال خطرناکی برای بازار کار تلقی شود. نرخ بیکاری در استان‌های کرمانشاه، کردستان و اردبیل بیشتر از بقیه استان‌های کشور تخمین زده می‌شود و آنطرف در تهران، خراسان جنوبی و یزد اوضاع از سایر بخش‌های کشور بهتر است. در این مطلب سعی می‌کنیم آمار و تعاریف ثقیل و غیرملموس گزارش اخیر مرکز آمار در غالب طرح آمارگیری نیروی کار را به زبانی ساده بررسی کنیم.
جمعیت ایران طبق جدیدترین داده‌های مرکز آمار ایران به بیش از ۸۶ میلیون نفر رسیده است. همزمان طبق گزارش آمارگیری نیروی کار مشخص شده از این تعداد، ۱۵ میلیون و ۴۳۴ هزار نفر درطول هفته بیش از ۴۴ ساعت یا به عبارت بهتر حدود هشت ساعت در روز کار می‌کنند؛ معادل حدود ۱۷ درصد جمعیت کل کشور.
هشت میلیون و ۸۶۲ هزار نفر هم تحت‌عنوان‌هایی مثل نیرو کار پاره‌وقت به عدد قبلی اضافه می‌شود و اینطوری کل جمعیت شاغل کشور، به چیزی حدود ۲۴ میلیون و ۲۹۵ هزار تومان می‌رسد.
مرکز آمار دو میلیون و ۴۶ هزار نفر از جمعیت بالای ۱۵ سال کشور را نیز جمعیت بیکار اعلام می‌کند. طبق تعریف مرکز آمار، بیکار به کسی گفته می‌شود که اولا شغل و مزدی ندارد. دوما جویای کار است و برای شغل جدید آماده می‌شود و سوما حداقل ۱۵ سال سن دارد.
جمع نیروی کار و بیکار ایرانی‌های بالای ۱۵ سال، با این اوصاف حدود ۲۶ میلیون و ۳۴۱ هزار نفر می‌شود و لازم است بدانید الباقی جمعیت بالای ۱۵ سال ایران را که حدود ۶۰ درصد جامعه را تشکیل می‌دهند، در تعاریف نیروی کار جمعیت غیرفعال می‌دانند. یعنی چی؟
جمعیت غیرفعال تعریف ساده‌ای دارد و سومین بازیگر بازار کار است. هر ایرانی بالای ۱۵ سال، یا شاغل است، یا بیکار و غیرفعال. موضوع شاغل و بیکار نیازی به توضیح ندارد، اما منظور از جمعیت غیرفعال، گروهی از افراد جامعه است، که شغل ندارد و دنبال شغل هم نیست.
جمعیت غیرفعال معمولا به خاطر درآمد اطرافیان کل می‌گیرد، اما هر دلیلی که داشته باشد حکم زنگ‌خطر برای بازار کار و اقتصاد یک کشور را دارد.
حدود ۶۵ میلیون و اندی از جمعیت مردم ایران، دست‌کم ۱۵ سال سن دارند که از این تعداد ۳۹ میلیون و تقریبا ۳۰۰ هزار نفر شغلی ندارند و دنیال شغل هم نمی‌گیرند. این عدد درقیاس با جمعیت تقریبا ۲۶ میلیونی فعال (شاغل و بیکار) مشخص می‌کند حول و حوش ۶۰ درصد ایرانی‌های بالای ۱۵ سال در دسته جمعیت غیرفعال ایستاده‌اند.
جمعیت بیکارِ بالای ۱۵ سال که تفاوت بزرگی با جمعیت غیرفعال دارند، حدود دو میلیون و ۴۶ هزار نفر هستند و همین تعداد در خلق نرخ ۷.۸ درصدی بیکاری تاثیرگذار است. اما اگر روی همان جمعیت دو میلیونی زوم کنیم، با داده‌های تامل‌برانگیز دیگری رو‌به‌رو خواهیم شد.
مرکز آمار می‌گوید ۳۸.۹ درصد از این جمعیت بیکار و تقریبا دو میلیون نفری را فارغ‌التحصیل‌های آموزش عالی تشکیل می‌دهند؛ یعنی جمعیتی قریب ۸۰۰ هزار نفر!
سهم فارغ‌التحصیل‌های آموزش عالی از جمعیت شاغل و تقریبا ۲۴ میلیونی هم، فقط ۲۷.۳ درصد محاسبه شده است که معادل شش میلیون و ۵۰۰ هزار نفر می‌شود.
کرمانشاه بیشترین نرخ بیکاری در ۳۱ استان کشور را دارد و از این حیث استان‌های کردستان و اردبیل در جایگاه‌های دوم و سوم قرار می‌گیرند.
۱۵.۲ درصد از جمعیت فعال نیروی کار در کرمانشاه، بیکار هستند که بیشترین نرخ در کشور است. نرخ بیکاری در کردستان ۱۳.۷ درصد است و این شاخص در استان در اردبیل ۱۳.۱ درصد به ثبت رسیده. نرخ بیکاری در استان‌های دیگری از جمله اصفهان، خوزستان، گلستان، لرستان و همدان دو رقمی است و آنطرف کمترین نرخ بیکاری در تهران وجود دارد؛ ۳.۴ درصد.
نرخ بیکاری در استان‌هایی مثل خراسان جنوبی و یزد نیز فعلا زیر پنج درصد است.
