محمدجواد ظریف، معاون راهبردی رئیسجمهور، معتقد است برخورد با اظهارنظر و نقد اندیشمندان مشفق راه را برای تشویش افکار عمومی توسط تندروهای منفعتطلب باز میکند.
هشتگ محسن_رنانی دیروز یکی از هشتگهای پرمخاطب توییتر فارسی بود. کمتر از ۲۴ ساعت پس از اعلام جرم علیه مقالات و شخص محسن رنانی دامنه وسیعی از شخصیتهای علمی، نخبگان و برخی مقامات دولتی نسبت به این رخداد واکنش نشان دادند.
به گزارش اعتماد، بسیاری از کاربران با طرح این پرسش که مگر رنانی جز انتشار مطالب علمی و تحقیقاتی با محور توسعه، فعالیت دیگری داشت که چنین برخوردهای تندی با او میشود؟ نسبت به موضوع واکنش نشان دادند.
چهرههایی، چون محمدجواد ظریف، آذر منصوری، محمد فاضلی، مینو خالقی، محمد توسلی و... با انتشار پستهایی نسبت به رفتارهای اخیر با محسن رنانی اعتراض کرده و خواستار تجدیدنظر جدی در این زمینه شدند.
یکشنبه ۱۶ دی ماه بود که سایت رسمی محسن رنانی، پژوهشگر اقتصاد و استاد دانشگاه اصفهان خبر داد مرجع قضایی برخی مطالب او را مجرمانه تلقی کردهاند و بر همین اساس و تا پایان مراحل رسیدگی قضایی فعالیت سایت و کانال تلگرامی محسن رنانی تعلیق میشود.
محسن رنانی، اقتصاددان در یادداشتی با عنوان «مجاهدان جمعه» در کانال تلگرامی خود نوشت: «من با خودم پیمان بستهام که وارد دولت نشوم. اما نیز پیمان بستهام که دستکم تا زمانی که در پزشکیان صداقت هست و به توسعهخواهی او امیدی هست، دولت را رها نکنم؛ یعنی مثل رگ گردن به دولت نزدیک باشم. بنابراین تصمیم گرفتم فعلا موقتا پُست شریف «موی دماغ دولت» را برای خودم انتخاب کنم و منتظر حکم رییسجمهور نمانم و از همین روز اول، کارم را شروع کنم.»
در صفحه اول این سایت آمده است: «برخی مطالب بارگذاری شده در این سایت اینترنتی (www.renani.net) و کانال تلگرامی مرتبط با آن (@Renani_Mohsen) از نظر مرجع قضایی مجرمانه تلقی شده و پرونده نویسنده آنها (دکتر محسن رنانی) در حال رسیدگی است و بنابر دستور قضایی از سایت حذف شده است. همچنین فعالیت این دو درگاه مجازی تا پایان مراحل رسیدگی قضایی به اتهامات مطروحه علیه نویسنده، تعلیق میشود.» نزدیک به پانصد یادداشت، مصاحبه و مقاله در دو درگاه مجازی این استاد اقتصاد قرار دارد که برای نزدیک به بیست مورد آنها اعلام جرم شده است.
یکی از چهرههایی که نسبت به تعلیق سایت و کانال تلگرامی محسن رنانی واکنش سریعی نشان داد، محمدجواد ظریف بود. محمدجواد ظریف در حساب کاربری خود در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: «استاد دکتر محسن رنانی یکی از آگاهترین و دلسوزترین اندیشمندان این مرز و بوم است که با شجاعت و صراحت به منظور پیشگیری و درمان پیش از وقوع فاجعه، به صورت خصوصی و هرگاه ضرورت باشد به شکل عمومی، هشدار میدهد. انذارهایش برخاسته از دغدغهمندی است و نه برای تشویش اذهان. حضور راهگشا و سازنده ایشان در شورای راهبری یکی از نمونههای مشارکت مشفقانه ایشان است.
بسیار متاسفم که در هفتهای که بناست گفتوگوی وفاق ملی با حضور رییسجمهور و اندیشمندان برگزار شود، اخبار ناخوشایندی پیرامون فعالیتهای روشنگرانه این دانشمند بینظیر و برخی دیگر از دلسوزان ملک و ملت شنیده میشود. آنچه از تجربه اندک نیم قرن گذشتهام در بررسی روندهای اجتماعی ایران و جهان دریافت کردهام، این است که برخورد با اظهارنظر و نقد اندیشمندان مشفق راه را برای تشویش افکار عمومی توسط تندروهای منفعتطلب باز میکند. از این رو، امیدوارم با درایت ریاست محترم قوه قضاییه و دستگاههای امنیتی استاد دکتر محسن رنانی فعالیتهای نیکاندیشانه خود را ادامه دهد.»
پس از ظریف، آذر منصوری، دبیرکل جبهه اصلاحات نیز نوشت: «از تعلیق کانال تلگرامی و اقدام قضایی علیه دکتر محسن رنانی بسیار متاسفم. به راستی در زمانهای که صحبت از ضرورت وفاق، انسجام ملی و خلق امید و اعتماد میشود، اعمال محدودیت برای اندیشمند منتقد، مصلح و خیرخواهی مانند ایشان چه توجیهی دارد؟ بر سر شاخ نشسته بن میبرید!»
محمد فاضلی، عضو هیات علمی دانشگاه شهید بهشتی نیز یکی از چهرههایی بود که به موضوع واکنش نشان داد و نوشت: «سراسر وجود برادر بزرگوارم دکتر محسن رنانی خیرخواهی برای ایران و ایرانیان است. ایراندوستی او را باید قدر شناخت و صداقت و شجاعتش را ستود، آزادی بیان حق شهروندی او است. تعقیب قضایی برای مقالاتش و بستن سایت و کانال او نقض حقوق شهروندی، خلاف مصالح جمعی و ضدسرمایه اجتماعی است.»
مینو خالقی، حقوقدان و تحلیلگر نیز با اشاره به تبعات چنین برخوردهایی اعلام کرد: «استادم دکتر محسن رنانی، تئوریپردازی واقعنگر در اقتصاد و عارفی مستغرق در انسانشناسی و فلسفه است. او ایراندوستی شجاع در بیان حقایق اجتماعی است و بیان نخبگانی، چون او التیام آلام فروخورده جامعه است. مزید امتنان است این وفاق ملی جز شعار و سمینار به کاری هم بیاید.»
محمد توسلی، دبیرکل سابق نهضت آزادی ایران هم با انتشار توییتی اینطور واکنش نشان داد: «تشکیل پرونده قضایی برای دکتر محسن رنانی، استاد دانشگاه، کنشگر اجتماعی، به خاطر نقد مشفقانه حاکمیت، جای تاسف و تامل دارد. آیا ایجاد محدودیت برای چنین شخصیتهایی که راه را برای حضور نیروهای افراطی و ناکارآمد فراهم میسازد.
در راستای منافع ملی است؟»