طی دو روز گذشته، گروههای خشمگین در ترکیه در دهها شهر این کشور به مهاجران و پناهجویان سوری ساکن در شهرهای ترکیه حمله کرده و به مغازهها و خودروهای آنها آسیب رسانده و با مشت و چاقو به آنها حمله میکنند.
به گزارش عصر ایران به نقل از نیویورکتایمز، پس از انتشار گزارشها از تعرض جنسی یک مهاجر سوری به یک دختر ۷ ساله خویشاوندش در "کایسری" ترکیه، هزاران مرد جوان ترکیهای که تحت تاثیر این واقعه قرار گرفته بودند، در شهرهای ترکیه به مهاجران سوری حمله کردند.
تاکنون در جریان خشونتهای این شهروندان ترکیه، دستکم ۴۷۰ نفر از آنها از سوی پلیس ترکیه بازداشت شده اند و به دهها خودرو، خانه و مغازه متعلق به مهاجران سوری در شهرهای مختلف ترکیه آسیب جدی رسیده و به آتش کشیده شده است.
در سراسر مرز در بخشهایی از شمال سوریه که ترکیه در آن نفوذ کرده نیز، سوریها با سربازان ترکیه درگیر شده اند و خودروهای آنها را با سنگ میزنند و پرچمهای ترکیه را پاره کرده و اعتراضات خیابانی میکنند.
به نقل از ناظر میدانی، خشونتهای پراکنده، که حداقل ۷ نفر سوری را در این منطقه به کشتن داده، شکافهای فزایندهای را در همزیستی بین سوریها و ترکها در دو طرف مرز مشترکشان آشکار کرده است. پس از سالها روابط عموما مسالمتآمیز، تغییرات سیاسی اخیر و تشدید نارضایتی اقتصادی شهروندان ترکیه از حضور میلیونها مهاجر سوری در کشورشان، تنشها را تشدید کرده است.
بسیاری از شهروندان ترکیه از حضور ۳.۱ میلیون پناهجوی سوری در کشورشان نارضایتی دارند و آنها را باعث مشکلات اقتصادی از جمله بیکاری در کشورشان میدانند.
مهاجران سوری با حقوقهای کمتری از سوی کارفرمایان به کار گرفته میشوند و این مساله در بازار کار کشوری که با تورم بالای ۷۵ درصدی دست و پنجه نرم میکند، نارضایتی عمومی ایجاد کرده است.
رجب طیب اردوغان، رئیس جمهور ترکیه، که در سال ۲۰۱۱ روابط خود را با سوریه قطع کرد و از شورشیان داخلی سوریه برای سرنگونی بشار اسد حمایت کرد، هفته گذشته گفت که دیدار با دشمن سابق خود را برای تلاش برای احیای روابط رد نمیکند.
"ابوسامر الحلبی" یک فعال سوری در استان متشنج ادلب سوریه در گفتوگوی تلفنی با نیویورک تایمز گفت که منطقه "مانند یک بالن است که در شرف ترکیدن است".
او گفت: "این تنش دلایل عمیقی دارد. بالای میز، ترکها با ما هستند، اما زیر میز کار دیگری میکنند. "
پس از آغاز جنگ داخلی سوریه در سال ۲۰۱۱، ترکیه مرزهای خود را به روی پناهندگان سوری باز کرد. ترکیه اردوگاههایی را برای اسکان آنها ساخت، میزبان مخالفان سیاسی بشار اسد شد و از شورشیان در شمال سوریه در نبرد با نیروهای دولتی حمایت کرد و حالا از نظر منتقدان داخلی اردوغان، بهای این سیاست اشتباه خود را با تشدید شکافها و تنشهای داخلی میپردازد.
در سالهای اخیر، زمانی که جنگ داخلی سوریه به بن بست رسیده بود، ترکیه نیروهای خود را به مناطق تحت کنترل شورشیان سوریه در امتداد مرز منتقل کرد و سربازان خود را در طول خط مرزی در عمق خاک سوریه مستقر کرد و با گروههای شورشی پیوندهای تنگاتنگی برقرار کرد. منطقه امنی که امیدوار بود پناهجویان سوری در ترکیه به آن بازگردند.
اما تعداد نسبتا کمی از پناهجویان سوری حاضر شدند به این منطقه برگردند و میلیونها سوری هم اینک در سراسر ترکیه پراکنده شده اند. طی بیش از یک دهه گذشته بسیاری از این پناهجویان سوری عموما به طور مسالمت آمیزی در کنار میزبانان ترک خود زندگی کرده اند و بسیاری از آنها زبان ترکی را یاد گرفته و در جامعه ترکیه ادغام شده اند و فرزندان خود را به مدارس کشور میفرستند. در حالی که برخی نیز شروع به کسب و کار کرده و بسیاری از آنها دستمزد پایینی در مشاغل تولیدی و کشاورزی دریافت میکنند.
بسیاری از شهروندان ترکیه با اجازه ورود تعداد زیادی از مهاجران سوری به این کشور مخالف بودند و از سال ۲۰۱۸ که بحران اقتصادی گریبانگیر ترکیه شده و باعث شده بسیاری از ترکیه ایها احساس فقر بیشتری کنند، دیدگاه آنها نسبت به مهاجران سختتر شده است و برخی رسانهها و محافل نیز به این خشم دامن میزنند.
ناآرامیهای این هفته با ادعای روز یکشنبه آغاز شد مبنی بر اینکه یک مرد سوری یک دختر ۷ ساله از خویشاوندان خود را در یک حمام عمومی در شهر "کایسری" در مرکز ترکیه مورد تعرض جنسی قرار داده است. مقامات ترکیه گفتند که این مرد دستگیر شده و دختر و مادر و خواهران و برادرانش در حین تحقیق پلیس تحت حمایت دولت قرار گرفتند.
بر اساس تصاویر منتشر شده در شبکههای اجتماعی و پخش شده توسط شبکههای تلویزیونی ترکیه، در آن شب، مردان خشمگین در کایسری به خودروها، مغازهها و خانههای مهاجران سوری حمله کردند و برخی را به آتش کشیدند.
روز دوشنبه، حملات مشابهی در دهها شهر دیگر از جمله هاتای، قونیه و استانبول اتفاق افتاد و مردان با باتوم در محلههایی که سوریها زندگی میکنند راهپیمایی کردند و به ساختمانهای آنها سنگ پرتاب کردند. بر اساس تصاویری که رسانههای خبری ترکیه پخش کردند، در شهر "قاضی آنتپ" گروهی از مردان یک مرد سوری را محاصره کردند و با چاقو به پای او زدند که باعث مجروح شدن او شد.
اردوغان روز دوشنبه در جمع شهرداران حزب حاکم عدالت و توسعه، خشونتها را محکوم کرد و مخالفان سیاسی خود را به تحریک شهروندان ترکیه علیه مهاجران سوری متهم کرد.
اردوغان گفت: "ما با دامن زدن به بیگانه هراسی و نفرت علیه پناهندگان در جامعه به جایی نخواهیم رسید" و افزود که این حملات توسط "گروه کوچکی" با الهام از "این گفتمان مسموم مخالفان" انجام شده است.
روز سه شنبه "علی یرلیکایا" وزیر کشور ترکیه در شبکههای اجتماعی نوشت که نیروهای امنیتی ۴۷۴ نفر را در ارتباط با خشونتها بازداشت کرده اند.
با انتشار اخبار حملات شهروندان ترکیه به مهاجران سوری، در برخی شهرهای مرزی سوریه با ترکیه که نیروهای ارتش ترکیه در آنجا مستقر هستند، علیه نیروهای ترکیه تظاهرات شد و معترضان سوری خودروها و نیروهای ارتش ترکیه را مورد هدف قرار دادند و شهروندان ترکیه را به نژادپرستی نسبت به مردم سوریه متهم کردند.
به گفته فعالان در آن منطقه، نگرانی از این که دولت ترکیه در حال بررسی راههایی برای احیای روابط با اسد است، خشم عمومی برخی گروههای مسلح مخالف دولت سوریه را در این مناطق تشدید کرده است، سناریویی که به گفته آنها میتواند سوریهایی را که در مناطق خارج از کنترل دولت زندگی میکنند به خطر بیاندازد.
ناآرامیها در شهرهای سراسر شمال سوریه علیه ترکیه ادامه دارد و شورشیان و معترضان با نیروهای ترکیه مقابله میکنند. به گفته دیده بان حقوق بشر سوریه، تظاهرات کنندگان روز دوشنبه سعی کردند به مقر اداره تحت حمایت ترکیه در شهر "عفرین" یورش ببرند که منجر به درگیریهایی شد که منجر به کشته شدن ۷ نفر شد.
ارتش ترکیه با عقب نشینی موقت از برخی مواضع خود، تقویت برخی دیگر و بستن گذرگاههای مرزی بین ترکیه و سوریه، در روز سهشنبه به این حملات پاسخ داده است.