اعتماد نوشت: بی‌ثباتی اقتصاد چین به اندازه‌ای افزایش یافته است که ثروتمندان این کشور برای انتقال مخفیانه سرمایه نقد خود به خارج از کشور به شبکه‌های زیرزمینی و غیرقانونی روی آورده‌اند.
اقتصاد چین در ماه‌های اخیر در معرض جریان‌های خلاف جهت قرار گرفته است، جریان‌هایی ناشی از بحران بخش مسکن و املاک و عدم بهبود اقتصاد پس از حذف شدن محدودیت‌های کرونایی. براساس گزارشی از بلومبرگ، به همین دلیل است که شهروندان ثروتمند چینی راه‌های غیرمعمول و گاه غیرقانونی برای انتقال پول به خارج از کشور یافته‌اند تا پول نقد خود را در بحبوحه بی‌ثباتی اقتصادی حفظ کنند. به گزارش اتاق ایران و به نقل از بلومبرگ، ثروتمندان اموال نقدی خود را از مسیر سیستم بانکی غیررسمی و زیرزمینی به نام «هاوالا» جا‌به‌جا می‌کنند؛ سامانه‌ای که نظارتی روی آن وجود ندارد و افراد صرفا به واسطه اعتماد بدون پایه و اساس از آن استفاده می‌کنند. در شرایطی که دولت چین در تلاش است آشوب مالی و اقتصادی این کشور را تحت کنترل خود درآورد، مشاوران مالی ثروتمندان چینی از افزایش تقاضا برای استفاده از سامانه‌های مالی زیرزمینی خبر می‌دهند.
خانواده‌های طبقه متوسط و ثروتمند چینی احساس می‌کنند که باید ثروت خود را به دلایلی مانند ایجاد تنوع در منابع سرمایه یا ایجاد بستر مناسب برای مهاجرت از چین در آینده از کشور خارج کنند. با این حال امکان جابهجایی پول نقد بدون نقض قوانین چین بسیار محدود است و افراد معمولا نمی‌توانند بیش از ۵۰ هزار دلار در سال به خارج از کشور ارسال کنند و مهاجرت هم تنها فرصتی یک‌باره را برای انتقال پول به افراد می‌دهد.
در نتیجه افزایش تقاضا برای انتقال پول زیرزمینی، کسب‌وکار سامانه‌های شبه‌بانکی غیرقانونی هم رشد کرده است. ابعاد این شبکه‌های مخفی نامشخص است، اما آنچه مسلم است، این شبکه‌ها در سراسر جهان گسترده شده‌اند. گزارشی که در سال ۲۰۲۱ منتشر شده، از جابهجایی ۷۵،۶ میلیارد یوآن دارایی به واسطه ۵ سازمان و ۸ هزار بانک مختلف خبر داده است.
بلومبرگ به نقل از آژانس ملی جرم و جنایت انگلیس گزارش می‌دهد که به احتمال زیاد این بانک‌های زیرزمینی در مکان‌هایی کلیدی و پر تقاضا دارای منابع مالی کافی هستند تا کاربران بتوانند به سرعت پول خود را به ارز‌های محلی دریافت کنند. با این حال، کسانی که برای جابهجایی پول نقد قوانین را نادیده می‌گیرند، خود را در معرض خطر قرار می‌دهند. افرادی که با استفاده از خدمات مبادله غیرقانونی در چین دستگیر شوند، معمولا باید جریمه نقدی برابر ۳۰ درصد یا بیشتر از کل مبلغی که قصد انتقال آن را داشته‌اند، پرداخت کنند. برای حجم‌های بزرگ‌تر پول، امکان حبس هم بسیار جدی است.
علاوه بر این، افراد برای استفاده از این سیستم در خطر ارتباط با مجرمان هم قرار دارند. منابع مالی که سیستم مالی «هاوالا» برای پرداخت پول در مقصد به مشتریان استفاده می‌کند، معمولا پولی است که توسط قاچاقچیان مواد مخدر یا انسان تولید شده است. در هر صورت، تقاضا برای جابهجایی پول با استفاده از این شبکه‌ها همچنان بالاست. گزارش ثروت UBS نشان می‌دهد که ۶،۲ میلیون چینی در پایان سال گذشته بیش از یک میلیون دلار دارایی داشتند. همچنین در ماه آگوست، شرکت مشاوره املاک Juwai IQI اعلام کرد که انتظار دارد بیش از ۷۰۰ هزار چینی طی ۲ سال آینده مهاجرت کنند.
کارشناسان باور دارند در صورتی که پکن قوانین نقل‌وانتقال پول نقد را سختگیرانه‌تر سازد باز هم تقاضا بالا خواهد ماند. همچنین منبعی آگاه به بلومبرگ اعلام کرده است که انتظار می‌رود در سال جاری ۱۵۰ میلیارد دلار از چین به همین شیوه خارج شود.
