رابطه جمهوری اسلامی ایران و آلمان هر روز تیرهتر از پیش میشود. از زمان آغاز ناآرامیها در ایران در شهریور ماه ۱۴۰۱ تاکنون، برلین یکی از تند و تیزترین موضعگیریها در قبال تحولات داخلی را داشته و همزمان مساله ادعای حمایت ایران از روسیه در جنگ اوکراین هم بر تنش رابطه تهران و برلین افزوده است.
به گزارش اعتماد، سایت المانیتور در تازهترین گزارش به بررسی فشارهای بیشتر بر برلین برای برداشتن گامهای قاطعانهتر در برابر تهران پرداخته و نوشته است:
فعالان حقوق بشر آلمان بر دولت در برلین فشار میآورند تا گامهای قاطعی علیه تهران بردارد تا اجرای حکم اعدام جمشید شارمهد که تابعیت دوگانه آلمانی-ایرانی دارد، متوقف شود.
روز چهارشنبه، آلمان در واکنش به صدور این حکم اعدام، تصمیم به اخراج دو کارمند سفارت ایران در برلین گرفت، اما چندین سیاستمدار آلمانی معتقدند این اخراج به اندازه کافی پیام قوی به ایران برای توقف اعدام نیست.
نوربرت روتگن یکی از نمایندگان پارلمان که از مدتها پیش خواستار غیرقانونی اعلام کردن فعالیت سپاه پاسداران انقلاب اسلامی از سوی آلمان شده بود، روز پنجشنبه اعلام کرد که احضار نماینده ایران برای توبیخ توسط وزارت خارجه آلمان و تصمیم متعاقب آن مبنی بر اخراج دو کارمند سفارت ایران کافی نیست. او در حساب کاربری خود در توییتر نوشت: «اگر ربوده شدن یک شهروند و تهدید به قتل او با عواقب سختی مواجه نشود به این معنا خواهد بود که ما به ساخته شدن یک ابزار فشار علیه خود کمک میکنیم.»
المانیتور در ادامه این گزارش به فعالیتهای غزل شارمهد، دختر جمشید، از زمان بازداشت او در دوبی و انتقال او به ایران و محاکمه شدنش اشاره میکند. دادگاه انقلاب تهران روز سهشنبه هفته گذشته حکم اعدام جمشید شارمهد، سرکرده گروهک تروریستی «تندر» را به اتهام «افساد فیالارض» و طراحی و هدایت چندین عملیات تروریستی در اماکن دینی و اقتصادی حساس صادر کرد.
به گفته قوه قضاییه ایران، شارمهد قصد انجام ۲۳ اقدام تروریستی داشته که موفق به انجام پنج مورد آن شده است. به گزارش دادگستری کل استان تهران، متهم در مراحل مختلف رسیدگی به پرونده، مسوولیت تمام اقدامات گروه تندر را برعهده گرفته است.
پس از صدور این حکم، دختر شارمهد از جو بایدن، رییسجمهور امریکا و اولاف شولتس، صدراعظم آلمان درخواست کرد تا بر تهران برای آزادی پدرش فشار بیاورند. به گزارش المانیتور، غزل شارمهد آشکارا از اقدامات انجام شده توسط آنالنا بائربوک، وزیر خارجه آلمان انتقاد نکرد، اما فشار عمومی بر دولت برلین برای ممانعت از اعدام شارمهد افزایش یافته است. المانیتور در ادامه این گزارش ادعا کرده که برلین با یک معضل پیچیده مواجه است.
آلمان به همراه فرانسه دو کشوری بودند که برای تصویب موج پنجم تحریمها علیه ایران که روز دوشنبه تصویب شد، تلاش زیادی کردند، اما صدور حکم اعدام برای یک شهروند دو تابعیتی ایرانی-آلمانی نشان میدهد که این فشارها منجر به تغییر در رفتار تهران نشده است. المانیتور در بخش دیگری از این گزارش مینویسد: هم پاریس و هم برلین در چند سال گذشته رهبری تلاشها برای ازسرگیری مذاکرات با تهران برای تجدید توافق هستهای برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) را برعهده داشتهاند، اما برخورد با تظاهراتکنندگان در ایران، هر دو پایتخت اروپایی را مجبور به اتخاذ سیاست متفاوتی کرد.
فرانسه و آلمان همراه با بریتانیا، از تحریمها علیه مقامات ارشد ایرانی به واسطه آنچه سرکوب معترضان میخوانند، حمایت میکنند. در چندین مورد، این سه کشور به موازات بیانیههای منتشر شده از سوی اتحادیه اروپا، بیانیههای مشترک سه جانبه درباره این موضوع منتشر کردند. المانیتور در ادامه مینویسد: «برلین ابزارهای دیپلماتیک کمی دراختیار دارد تا تهران را وادار به عدم اجرای حکم اعدام شارمهد کند.
اعدام ماه گذشته علیرضا اکبری، یک تبعه دوتابعیتی انگلیسی-ایرانی، یک مقام ارشد سابق دفاعی ایران که به اتهام جاسوسی برای بریتانیا محکوم شده بود، نشان میدهد که تهران قصد ندارد زیر بار فشار اروپا تسلیم شود.» المانیتور در ادامه نوشته است: آلمان میترسد که قرار گرفتن سپاه پاسداران در لیست سیاه با واکنش تند و متفاوت تهران روبهرو شود. وزیر خارجه آلمان اخیرا اعلام کرده بود که کارشناسان آلمانی هیچ دلیل قانونی برای قرار دادن سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در فهرست سازمانهای تروریستی پیدا نکردهاند. بدون اینکه حداقل یکی از اعضای اتحادیه اروپا سپاه را در لیست گروههای تروریستی خود قرار ندهد، اتحادیه اروپا به عنوان یک مجموعه نمیتواند سپاه را به فهرست سازمانهای تروریستی این اتحادیه اضافه کند.
آلمان و فرانسه همچنین با مشکلات دیگری در تحریم ایران در بلوک اروپایی مواجه شدهاند. مجارستان تمایلی به تصویب دهمین بسته تحریمها علیه روسیه ندارد، بستهای که باید شامل تحریمهایی علیه شرکتهای ایرانی فعال در دو حوزه تولید یا فروش قطعات پهپادهای ایرانی که گفته میشود در جنگ اوکراین استفاده شده هم بشود. المانیتور در ادامه این گزارش ادعا کرده که باید به روابط تنشآمیز بین برلین و تهران، گزارشهایی مبنی بر افزایش جاسوسی ماموران اطلاعاتی ایران از ایرانیان تبعیدی مقیم آلمان در ماههای اخیر را هم اضافه کرد. دولت آلمان اخیرا ادعا کرده که در چند ماه اخیر «نشانههای فزایندهای مبنی بر جاسوسی احتمالی از گردهماییها و افراد مخالف» توسط نهادهای اطلاعاتی و امنیتی ایران یافته است.