
پس از آنكه مذاكرات مستقيم ميان تشكيلات خود گردان و دولت دست راستي نتانياهو به شكست انجاميد تلاشها براي متقاعد كردن اسرائيل براي توقف شهرك سازيها به صورت گستردهاي آغاز شد. اين تلاشها از يك طرف اقدامات متحدين ديرينه اسرائيل مانند بريتانيا و فرانسه و از طرفي ديگر تهديد مخالفان (مانند ترك ميز مذاكره از طرف تشكيلات خودگردان و يا فرصت يك ماهه اجلاس سران عرب در سرت ليبي) را در بر ميگرفت. اين در حالي بود كه نتانياهو و وزير خارجه افراطي ترش تحت هيچ عنوان حاضر نشدند كه شهركسازيها را متوقف كنند و تمام مخالفتها با شهرك سازي را بهانهاي براي توقف مذاكرات تلقي كردند. آنها بارها اعلام كردند كه فلسطينيها براي ترك ميز مذاكره شهركسازيها را بهانه قرار داده اند.
اما در تازهترين تلاشها براي توقف شهركسازيها، اين ايالات متحده بود كه پيشنهادي استثنايي را به اسرائيليها داده است تا شايد نتانياهو شهركسازيها را متوقف كند. نتانياهو در ديدارهاي خود با هيلاري كلينتون و جوزف بايدن (و در نبود باراك اوباما در كاخ سفيد) در واشنگتن موفق شد كه امتيازهاي استثنايي را در ازاي توقف 3 ماهه شهرك سازيها در كرانه باختري دريافت كند. بر اساس اعلام منابع ديپلماتيك اين پيشنهادات شامل دريافت 20 جنگنده اف - 35 آمريكا به ارزش سه ميليارد دلار است. علاوه بر اين آمريكا همچنين متعهد شده كه هرگونه تلاش در سازمان ملل براي تحميل توافقنامه صلح يكجانبه را وتو كند. همچنین مقرر شده پس از پایان توقف سه ماهه شهرک سازی دیگر مدت آن تمدید نشود. البته به نظر ميرسد كه اين طرح براي ناكام گذاشتن طرح فلسطينيان براي طرح به رسميت شناختن يكجانبه دولت مستقل فلسطيني در شوراي امنيت سازمان ملل باشد.
همچنين برخي تحليلها نيز ناظر بر آن است كه با اين فرصت سه ماهه تشكيلات خودگردان در مقابل دولت حماس تقويت ميشود. به هر حال نتانياهو ديروز راهي كابينه خود شد تا اين پيشنهادات را به راي بگذارد. در همين زمينه نيويورك تايمز هم گزارش داد كه نتانياهو قصد داشته تا مطلب را با كابينه مطرح نمايد و خود با اين طرح موافق است. اين درحالي است كه روزنامه هاآرتص نيز در اين خصوص گزارش داده كه با مطرح شدن اين پيشنهاد چهار وزير عضو حزب دست راستي ليكود به شدت با اين طرح مخالفت كردهاند و از پذيرش اين طرح امتناع ورزيده اند.
آنچه به نظر ميرسد اين امر است كه محتواي توافقات صورت گرفته نشانگر آن است كه آمريكا دراين زمينه رويهاي را در پيش گرفته است كه اگر دراين سه ماه مذاكرات با شكست مواجه شود ديگر نميتوان خواستار توقف شهرك سازيها شد. به واقع اين امر به نوعي قانوني كردن شهركسازيها ست. خاصه آنكه آمريكا بر اساس اين پيشنهادات متضمن ميگردد كه قطعنامههاي فلسطينيان در شوراي امنيت را وتو كند و لذا راه را بهطور جدي براي طرح پيشنهادات فلسطينيان ميبندد. اين درحالي است كه در اين طرح توقف سه ماهه به بيت المقدس شرقي اشارهاي نشده و دست اسرائيليها براي شهرك سازي در اين منطقه مورد مناقشه بازگذاشته شده است.
عريقات: همه بندهاي پيشنهاد آمريكا خطرناك و مردود است
همزمان با مطرح شدن اين پيشنهادات، صائب عريقات رئيس هيات مذاكره كننده تشكيلات خودگردان گفت اگر طرحي كه به عنوان طرح آمريكا براي توقف شهرك سازي مطرح شده واقعي باشد، همه بندهاي آن خطرناك و مردود است. به گزارش ايرنا، عريقات ديروز به شبكه الجزيره گفت: آمريكا هنوز اطلاعي در اينباره به فلسطينيها نداده است، لذا اظهارنظر در باره محتواي طرح آمريكا هنوز زود است.
البته برخي امور مسلم در اين باره وجود دارد از جمله اينكه مستثنا كردن بيت المقدس شرقي كاملا مردود است و كشور فلسطيني مستقل در مرزهاي 1967 بدون پايتختي بيت المقدس كاملا بيمعناست. عريقات افزود: به گفته جنبش «اكنون صلح»، اسرائيل از ماه سپتامبر تاكنون ساخت 1650 واحد مسكوني را آغاز كرده كه نيمي از آن در بخش شرقي بيتالمقدس قرار دارد. نكته ديگر اينكه آمريكا از توقف سه ماهه شهرك سازي سخن گفته است. اگر طي اين مدت نتانياهو و كابينهاش در مذاكرات به خصوص در مسائل مرزهاي كشور فلسطيني و امنيتي باز هم سرسختي و لجاجت نشان دادند و توافقي حاصل نشد، پس از پايان سه ماه ديگر شهرك سازيها از نظر آمريكا كاملا قانوني خواهد شد. وي تاكيد كرد: فلسطينيها و اعراب اميدوارند آنچه اسرائيل به عنوان طرح آمريكا منتشر كرده است، صحيح نباشد.