خشکسالی

«چشمه علی» شهرری به عنوان سومین میراث طبیعی کشورمان، از حدود یک ماه گذشته، برای سومین بار خشک شده است. این چشمه که برخی قدمت آن را تا هشت هزار سال تخمین می‌زنند، یک بار اوایل دهه ۹۰ تا مرز خشکی پیش رفت و دومین بار با آغاز فعالیت‌های پروژه خط شش متروی تهران، بار دیگر دِبی آب پایین آمد، چون کارشناسان میراث فرهنگی معتقد بودند با حفر تونل و فعالیت دستگاه (TBM) مترو، آب چشمه مسیر خود را تغییر داده است، تا این‌که با اعتراضِ فعالان میراثی و مردم بومی منطقه فعالیت مترو متوقف و قدری سطح آب بالا آمد، با این وجود هیچ چیز مانند سابق نشد. ماجرای پایین آمدن سطح آب چشمه در سال ۹۶، با پیگیری‌های میراث‌فرهنگی، شهرداری و شورای شهر تهران و ری قدری شرایط را برای آب هفت هزار ساله بهتر کرد، اما در طول کمتر از یک ماه گذشته، بدون رخ دادن اتفاقی که توجه‌ها را به سوی خود جلب کرد، ناگهان خبرِ خشک شدنِ آب چشمه مطرح شد و این بار سه حوض چشمه در حال خشک شدن کامل هستند. اما متولیان میراثی اکنون تاکید دارند که مطالعات باستان‌شناسی باید به طور دقیق دربارۀ مکان عبور چشمه‌ها از گذشته تا امروز روی این محوطۀ طبیعی انجام شود.

یک کلیسای کاتولیک رومی که متعلق به قرن شانزدهم است معمولا در صورت خشکسالی و موج گرمای مرگبار از رودخانه گریجالوا در مکزیک بیرون از آب بیرون می‌آید. اگرچه اغلب زمانی که سطح آب پایین است تا حدی ظاهر می‌شود، خشکسالی سال جاری آن را به طور کامل در معرض دید قرار داده است.

«گردشگری پایدار»، طی ۱۰ سال گذشته بسیار مورد توجه کشور‌ها پس از تغییرات اقلیمی قرار گرفته و از زمان همه‌گیری کرونا روش‌های پایداری شدن به شکل جدی در برخی از مقاصد در حال اجرا شدن است و حتی در روز جهانی محیط‌زیست در هفته گذشته (۵ ژوئن)، گردشگری پایدار یکی از راه حل‌های حفاظت از محیط‌زیست و نجات سیاره عنوان شده است.

خشکسالی شدید به زودی بیش از نیم میلیون نفر در جنوب شرق استان سیستان و بلوچستان را مجبور به مهاجرت به سایر نقاط کشور خواهد کرد. بسیاری از مردم سیستان و بلوچستان کشاورز هستند، اما خشکسالی معیشت آن‌ها را از بین برده است.

خشکسالی که در حال حاضر به یکی از جدی‌‌‌ترین و مهم‌ترین تهدید برای کشور تبدیل شده، به‌‌‌صورت مستقیم گردشگری را مورد هدف قرار داده و احتمال وقوع بحرانی فرای تمامی بحران‌ها را پیش روی این صنعت آسیب‌‌‌پذیر به‌ویژه پس از عبور از بحران همه‌گیری نزدیک‌‌‌تر می‌کند که کاهش چشمگیر آب در سد کرج گردشگران را غافلگیر کرد.

بیش از ۱۵۰ هزار نفر از ساکنان روستا‌های سیستان دچار فقر مطلق شده اند و در گرمای ۴۰ درجه این روزها، و طوفان‌های ۸۰ کیلومتر بر ساعت هیچ دفاعی ندارند. از ابتدای خرداد تا پایان شهریور ماه به شدت بحرانی و سرنوشت سازست. اگر در کنار سیستان نباشیم، منطقه سیستان مورد مهاجرت و کوچ همگانی و سراسری قرار می‌گیرد و اگر این اتفاق خدایی ناکرده بیفتد ضربه اساسی به کشور وارد خواهد شد.

بارش غافلگیرکننده برف در لارایا، منطقه کوهستانی آستوریاس و بخش‌های مدیترانه‌ای اسپانیا از جمله کاتالونیا و والنسیا اتفاق افتاد.

اسپانیا با یکی از بدترین خشکسالی ‌های خود در تاریخ اخیر مواجه است که به طور فزاینده‌ای از طریق فیلم‌های پهپاد قابل مشاهده است. به گفته آژانس دولتی Aemet، ماه گذشته خشک‌ترین آوریل در پنج دهه گذشته و گرم‌ترین ماه آوریل از سال ۱۹۶۱ تاکنون بود. این موضوع باعث شده است که مخازن و تالاب‌ها در سراسر اسپانیا تحت تأثیر قرار گیرند و بسیاری از آن‌ها نسبت به زمان مشابه سال گذشته خالی‌تر به نظر می‌رسند.

عراق شبکه عظیم سد‌های ترکیه را مسئول کاهش سطح آب می‌داند، اما تغییر آب و هوا و مصرف غیرمسئولانه آب نیز منجر به تشدید این وضعیت شده است.

آینده «استان‌های درگیر بالاترین نرخ فرونشست زمین» در دو سناریو بررسی شد. نتایج یک تحقیق از روند نشست زمین در پهنه‌هایی از کشور که محل سکونت نیمی از جمعیت ایران است، نشان می‌دهد، سرعت بالای برداشت آب از سفره‌های زیرزمینی در این مناطق باعث شده است از یکسو میزان «افت ذخایر آبی» زیرزمین تا ۴ برابر دهه‌های قبل و از سوی دیگر، نرخ سالانه فرونشست به حداقل ۵/ ۱ برابر سال‌های گذشته برسد. این بحران انسان‌ساز براساس مطالعات تیم تحقیق، ۷تهدید زیست‌محیطی و اقتصادی برای کشور در پی دارد مگر آنکه با «تدابیر ملموس» از سمت سیاستگذار مهار شود. محققان در این مطالعه تاکید می‌کنند، بحران فرونشست برخلاف بحران زلزله، قابل کنترل است؛ اما «فرصت، محدود است». در صورتی که روند برداشت از آب‌های زیرزمینی به روال حداقل یک دهه گذشته ادامه یابد، تلخ‌ترین سناریوی پیش‌رو، «تکمیل فرآیند فرونشست» و «مرگ آبخوان‌ها» خواهد بود که باعث بحران‌های جدید زیست‌محیطی و کشاورزی می‌شود. راهکارهای دستیابی به سناریوی دوم در جمع‌بندی این تحقیق، فهرست شده است.

تصویری از ساحل فرح‌آباد ساری در شبکه‌های اجتماعی بحث برانگیز شده است.

دریاچه گاردا در شمال ایتالیا شاهد سطح کم آب بی سابقه‌ای بوده است و جزیره کوچک سن بیاجیو اکنون از طریق یک مسیر در معرض دید قابل دسترسی است. ایتالیا با کاهش بارندگی، به ویژه در شمال، با جزر و مد و کانال‌های خشک شده ونیز مواجه شده است. در ژوئیه سال گذشته، ایتالیا با بدترین خشکسالی در ۷۰ سال گذشته مواجه شد

کانال‌های ونیز در میان هشدار‌های خشکسالی در ایتالیا پس از هفته‌ها هوای خشک زمستانی که کمتر از نیمی از بارش برف معمولی خود را دریافت کرده‌اند، تقریباً خشک شده‌اند.

ما نسبت به سال گذشته همچنان ۲۰ درصد کاهش داریم و نسبت به متوسط ۲۱ سال آماری که از پایگاه داده‌های ماهواره‌ای استخراج می‌شود حدود ۳۲ درصد یعنی بیش از ۳۰ درصد کاهش را مواجه هستیم این نشان می‌دهد که بایستی ما همچنان مراقبت‌ها در بخش مصارف داشته باشیم همچنان بایستی بدانیم که کشور ما علیرغم اینکه در کلانش یک کشور خشک و نیمه خشک است در خشکسالی ‌هایی که اخیراً اتفاق افتاده در شرایط مطلوب به لحاظ منابع آبی قرار ندارد.

مدیر دفتر بهره‌برداری از تاسیسات آبی و برقآبی شرکت آب منطقه‌ای تهران، حجم آب موجود در مخزن سد امیرکبیر را حدود ۲۳ میلیون متر مکعب اعلام و تصریح کرد: این میزان در روز مشابه سال گذشته ۳۹ میلیون متر مکعب بوده است؛ همچنین حجم ذخیره آب سد طالقان از ۱۷۸ میلیون متر مکعب سال گذشته به ۱۴۴ میلیون متر مکعب کاهش پیدا کرده است.

دور از تصور نیست اگر بگوییم استان گلستان و بخش زیادی از استان مازندران تا چند سال دیگر به مناطق گرم و خشک ایران اضافه خواهد شد.

پنج فصل بارانی گذشته از پایان سال ۲۰۲۰ تاکنون شکست خورده است و بدترین خشکسالی در چهار دهه اخیر را در اتیوپی، سومالی و کنیا ایجاد کرده است. انتظار می‌رود فصل بارانی بعدی، از مارس تا می، کمتر از میانگین باشد. به گفته سازمان ملل، خشکسالی ۱۲ میلیون نفر را در ناامنی غذایی حاد در اتیوپی فرو برده است، جایی که یک درگیری مرگبار شمال این کشور را نیز در جریان است.

عرب‌های مرداب‌نشین که زمانی در تالاب‌های هزاران ساله هویزه پادشاهی می‌کردند می‌گویند که حالا حتی کمتر از قبل مورد احترام هستیم!

عیسی کلانتری می‌گوید: تفکر آبی کاوه مدنی هم مثل من بود. وزیر اطلاعات سه بار رسما در دولت گزارش داد که کاوه مدنی جاسوس نیست. ولی مجبور شد از کشور خارج شود. روحانی هم نتوانست کاری کند. وزیر اطلاعات دنبال کارش بود ولی نتوانستند مثل همین محیط‌زیستی‌هایی که در زندان هستند.

باستان شناسان از کمبود باران در اسپانیا برای بازسازی چارچوب آگوستوبریگا یک مرکز باستانی که هفت دهه پیش بر اثر ترکیدن یک مخزن زیر آب رفت استفاده کردند.