خشکسالی

هرمزگان با رشد منفی ۷۰.۹ درصد در رده دومین استان کم بارش سال آبی جاری تا ۱۶ دیماه ۱۴۰۲ قرار گرفته است؛ بارش‌ها در استان‌های مرکزی و فارس نیز هر کدام ۶۷ درصد کاهش یافته است.

بر اساس اطلاعات سازمان هواشناسی، از اول تا ۱۶ دی‌ماه به‌طورمیانگین ۵.۴ میلیمتر بارش در کشور به ثبت رسیده است که در مقایسه با بلندمدت ۶۲ درصد کاهش را نشان می‌دهد.

وضعیت بارش‌ها در کشور با وجود ریزش‌های جویی که تاکنون رخ داده همچنان نامطلوب ارزیابی می‌شود، در این میان وضعیت در استان تهران به‌مراتب بدتر شده، به‌گونه‌ای که بارش‌ها در این استان ۵۷ درصد کاهش داشته که این امر ضرورت رعایت مصرف به میزان حداقل ۱۰ درصد را ضروری می‌سازد.

تصاویری از آخرین وضعیت دریاچه سد لار در شمال استان تهران در شبکه‌های اجتماعی منتشر شده است که نگرانی فعالان محیط زیست را به همراه داشته است. تصاویر منتشر شده نشان می‌دهد، ذخیره آب این سد نسبت به زمان مشابه در سال‌های گذشته کاهش چشمگیر دارد. سد خاکی لار در دهستان بالا لاریجان بخش لاریجان شهرستان آمل واقع شده است. سد لار آب آشامیدنی مناطق شمالی استان تهران و آب مورد نیاز آبیاری‌های کشاورزی منطقه را تامین می‌کند.

برای پیشگیری از بحران‌های آبی مشابه با آن چه که اکنون در کشور رخ داده، روش‌هایی وجود دارد، برای مثال ما باید روش‌های انتخابی مدیریت منابع آبی را بر اساس برنامه ریزی‌های هوشمندانه‌ای انجام دهیم. نباید خودمان با دست خود، شرایط کشور را به سمت محدوده آسیب پذیری ببریم. وقتی نزولات جوی ما در خوشبینانه‌ترین حالت، یک سوم متوسط جهانی است، شعار‌های «خودکفایی در تولید محصولات کشاورزی» اصلا توجیه پذیر نیست. کشور ما در شرایطی است که در خوشبینانه‌ترین حالت، ۲۳۰ الی ۲۴۰ میلی متر بارش دارد (در شرایط عادی کمتر از ۱۱۰ میلی متر میانگین بارش داریم)، تاکید غیرمنطقی روی تولیدات کشاورزی به همین شرایطی منتهی می‌شود که در کشور میبینیم. در حال حاضر سرانه «آب تجدید پذیر» در ایران به شدت افت کرده است و از اعداد بسیار بزرگ به ۱۲۰۰ الی ۱۱۰۰ متر مکعب در سال به ازای هر نفر، رسیده است. از طرف دیگر، سرانه مصرف بسیار بالایی داریم که حدود ۹۰۰ تا ۱۰۰ مترمکعب به ازای هر نفر در سال است.

در این فصل زمستان، اخبار نگران‌کننده‌ای در مورد درختان منتشر می‌شود که می‌تواند درک ما از انعطاف‌پذیری جنگل‌ها در مواجهه با تغییرات آب‌وهوایی را تغییر دهد.

ال‌نینو، یکی از چرخه‌های مشهور آب و هوایی جهان است به معنی پسربچه است که هر ۲تا ۷ سال یک‌بار باعث ایجاد ناهنجاری‌های بزرگی در آب و هوای سراسر سیّارهٔ زمین می‌شود از جمله این ناهنجاری‌ها می‌توان به سیلاب‌های ناگهانی، خشک‌سالی، قحطی و اپیدمی اشاره کرد.

وقتی یک بلای طبیعی در نقطه‌ای از جهان شکل می‌گیرد، بلافاصله برخی آن را به هارپ مرتبط می‌کنند. اخیرا نیز در ایران، کاهش ‌ نزولات آسمانی و همچنین تشکیل‌نشدن ابرهای باران‌زا را به موضوع هارپ ارتباط داده‌اند.

ما باید اقتصادمان را از یک اقتصاد به شدت «آب محور» تبدیل به اقتصادی کنیم که وابستگی کمی به آب دارد. آب باید بستر توسعه باشد، نه این که از فروش آب، تولید پول کنیم. این افتخاری نیست که ما اعلام کنیم میزان صادرات غیرنفتی ما در بخش کشاورزی ۱۲ برابر شده است. درست مثل این است که یک مجروح داشته باشیم که یک دستش مجروح است با کمبود خون رو به رو شده است و به مجروح بگوییم دست دیگر خود را هم جلو بیاور تا خون تو را بگیریم و تولید درامد کنیم. ما باید در حد نیاز‌های داخلی و در محصولات استراتژیکی مثل برنج، جو و گندم و ذرت تولیدی در حد ۳۰ میلیارد متر مکعب داشته باشیم و بقیه اب را به عنوان حق آبه محیط زیست و احیای رودخانه‌ها و تالاب‌ها استفاده کنیم. در حال حاضر، بخش کشاورزی ما، دست کم ۷۰ میلیارد متر مکعب، آب استفاده می‌کند

انتشار تصویری از قله دماوند در هفته اول زمستان مورد توجه کاربران شبکه‌های اجتماعی قرار گرفته است.

مشاهده اجساد سیاه‌شده فیل‌ها در حیات وحش زیمباوه چشم‌اندازی را خدشه‌دار می‌کنند که در آن باران‌ها بیش از شش هفته تاخیر داشته است.

عیسی بزرگ‌زاده مدیرکل دفتر برنامه‌ریزی کلان منابع آب و تلفیق بودجه شرکت مدیریت منابع آب ایران گفت: حدود ۲۵۰ دشت کشور آثار فرونشست ندارد و ۳۵۹ دشت در اندازه‌های مختلف آثار فروشست را شاهدیم.

رئیس سابق سازمان محیط‌زیست، گفت: من فکر می‌کنم سیاست‌های آبی ایران که ورشکسته شده به دنبال توجیه هستند؛ از نظر علمی هم کسی نمی‌داند که چرا خزر اینطور شده چرا که نمی‌دانند در روسیه چه می‌گذرد.

رئیس سازمان هواشناسی، گفت: اگر وضعیت کم بارشی، ادامه یابد و در زمستان هم ذخایر برف کافی نداشته باشیم؛ قطعاً در تابستان سال آینده با مشکل جدی آب مواجه خواهیم شد.

احد وظیفه، رئیس مرکز ملی اقلیم و مدیریت بحران خشکسالی می‌گوید: «بارندگی در آذرماه به شدت زیر نرمال بود. از ابتدای آذرماه حدود ۲ میلی‌متر بارش داشتیم، در حالی‌که باید حدود ۱۲ میلی‌متر بارندگی به طور متوسط دریافت می‌کردیم. به عبارتی بارندگی در آذرماه ۸۵ درصد کمتر از حد نرمال بود.»

تخمین زده می‌شود که تا سال ۲۰۵۰، ۲۱۶ میلیون نفر به دلیل عواملی مانند خشکسالی ، کمبود آب، بالا آمدن سطح دریا، از دست دادن محصولات کشاورزی و رشد بیش از حد جمعیت مجبور به مهاجرت در سراسر جهان خواهند شد.

آخرین تصاویر ماهواره‌ای از دریاچه ارومیه نشان می‌دهد که در فاصله یکسال اخیر از سطح ۸۷۸ کیلومتر مربعی آب دریاچه ارومیه، حدود ۸۰ درصد خشک شده و حالا فقط ۱۷۰ کیلومتر مربع و معادل ۴ درصد از سطح آب دریاچه به جا مانده که مساوی با مرگ قطعی ششمین دریاچه آب شور جهان است.

تبعات و خسارات جانی متعاقب خشک شدن دریاچه ارومیه ظرف سال‌های اخیر بار‌ها از سوی کارشناسان و فعالان محیط زیست و سلامت مورد هشدار قرار گرفته است.

اصلاح‌طلب یا اصولگرا ندارد. از ابتدای دهه ۵۰ شمسی تا همین حالا سیاست‌های آبی در ایران بر مبنای بیشترین بهره‌برداری از منابع تجدیدپذیر چیده شده است.

مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب استان تهران، گفت: تداوم خشکسالی در استان تهران، برای سومین سال پیاپی در ۵۰ سال گذشته بی‌سابقه است.