رئیس جمهور آمریکا با دفاع از اقدام یک جانبه اش برای خروج از توافق هسته ای، آن را توافقی کوتاه مدت و رو به انقضا خواند.
تروئیکای اروپایی بیانیهای مشترک درباره نشست شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی منتشر کردند.
در این بیانیه، پس از ابراز تأسف از خروج آمریکا از توافق هستهای برجام آمده است: «اتحادیه اروپا به طور کامل به تعهدات برجام ی خود از جمله رفع تحریمها را به نحو پیشبینیشده در برجام ، پایبند بوده است.»
در گفتگو با مهدی مطهرنیا مطرح شد؛
دکترین تحدید همکاریهای بین المللی با ایران و محاصره منطقهای ایران در سالهای آخر دوران اوباما شروع شد و ترامپ آن را ادامه داد و تلاش کرد از سال ۲۰۱۸ به بعد آن را به دکترین تبدیل چالش ایران به دشمن نظم منطقهای و نظام بین الملل درچارچوب جنگ نامتعادل بکشاند و لذا این وضعیت استمرار آن چیزی است که در دوران اوباما شروع شده است. بنابراین با روی کار آمدن بایدن، تغییری در سطوح استراتژیک و سیاستهای کلان به راحتی صورت نمیپذیرد و اساسا صورت پذیر نیست. اما با روی کارآمدن بایدن این احتمال وجود دارد که به بهانه بازگشت به برجام فضای سیاسی مثبتی برای بازگشت ایران به پای میز مذاکره ایجاد شود.
نامزد دموکرات ریاست جمهوری آمریکا ادعا کرد: اگر ایران پایبندی به تعهدات هستهای خود را از سر بگیرد، آمریکا به برنامه جامع اقدام مشترک بازخواهد گشت.
به نظر میرسد که دولت حسن روحانی دیدگاه نزدیکتری به گروه دوم دارد. با وجود لفاظیها و تهدیدهای آمریکا درباره مکانیسم ماشه و بازگشت تحریم ها، دولت به محکوم کردن این لفاظیها بسنده کرده و از مشخص کردن پاسخ خود به اعلام بازگشت احتمالی تحریمها از سوی آمریکا خودداری کرده است. اما سفر ظریف به اروپا میتواند در تعیین پاسخ دولت موثر باشد.
اما در مقابل، کارشناسانی از قبیل خوش چشم میگویند سیاستهای احتمالی بایدن در مقابل ایران در صورت پیروزی، تفاوت چندانی با سیاستهای فعلی ترامپ در مقابل ایران ندارد. بلکه به عکس، پیروزی بایدن به ضرر ایران تمام خواهد شد چرا که بایدن ضمن ایجاد جبهه بین المللی واحد علیه ایران، به وحدت فعلی در داخل ایران ضربه خواهد زد.
آمریکا هیچ تمایلی به کاهش تنشها با ایران نشان نداده است. با وجود اینکه کاسیس چند روز قبل از سفرش به ایران با پمپئو درباره ایران گفتگو کرده بود، اما آمریکاییها از فرصت این سفر برای تنش زدایی استفاده نکردند. بلکه به عکس، با اعمال تحریمهایی علیه صنعت پتروشیمی ایران در آستانه سفر کاسیس، پیام خود مبنی بر تداوم تحریمها و فشارها را ارسال کردند. چنین الگویی در سفر اخیر شنیزو آبه، نخست وزیر پیشین ژاپن، به ایران نیز تکرار شده بود
آژانس بینالمللی انرژی اتمی در گزارش فصلی جدید خود اعلام کرد میزان ذخائر اورانیوم غنیشده ایران به ۱۰ برابر محدوده مجاز در برجام رسیده است.
به عقیده یک مقام آمریکایی، در صورت پیروزی و رسیدن جو بایدن، نامزد دمکراتها به کاخ سفید، دولت بایدن باید به کم و کاستیها و عواقب رفتارهای دمدمی مزاجی دونالد ترامپ، رئیس جمهوری سابق (فعلی) اعتراف کرده و آن را بپذیرد و برای تغییر و بهبود نظر و دیدگاه متحدین آمریکا تلاش کند، چرا که تغییر عقیده نسبت به آمریکا در جهان یک شبه صورت نخواهد گرفت.
رضا نصری، حقوقدان بینالملل توضیح میدهد
رضا نصری، حقوقدان بینالملل میگوید: معتقدم آمریکا هیچ راه حقوقی مشروعی برای پیشبرد برنامه خود ندارد. در نتیجه، پس از شکست یا ایجاد «انسداد آییننامهای» در شورای امنیت به صورت یکجانبه اعلام خواهد کرد که از نظر واشنگتن «قطعنامههای تحریمی قبلی علیه ایران مجددا برقرار و لازمالاجرا شدهاند». آنگاه دو قطب ایجاد خواهد شد؛ از یک طرف، اکثریت قاطع دولتهای جهان ازجمله همه اعضای باقیمانده در برجام که با این ادعای آمریکا مخالفت خواهند کرد و قطعنامههای تحریمی گذشته را الزامآور نخواهند دانست و در مقابل، دولتها و رژیمهایی که پذیرای موضع آمریکا خواهند بود.
تا کنون نیجر سعی کرده که همراه با اجماع بین المللی حرکت کند و در عین حال از تشدید تنش با آمریکا پرهیز کند. اما در سه هفته آینده همزمان با اوج گیری تنشها میان ایران و آمریکا در شورای امنیت، نیجر ممکن است از سوی آمریکا تحت فشار قرار گیرد؛ خصوصا که این کشور از جهت اینکه دریافتکننده کمکهای آمریکایی بوده، ممکن است در برابر فشارهای آمریکا آسیبپذیر باشد.
۱۳ عضو شورای امنیت این طور استدلال میکنند که تلاش واشنگتن برای اعمال تحریمهای سازمان ملل علیه ایران از آن جا که آمریکا از یک مکانیسم در توافق هستهای استفاده میکند و در سال ۲۰۱۸ از این توافق خارج شده، بیاثر است.
به هر حال، کمتر از سه هفته دیگر، مهلت تعیین شده از سوی آمریکا برای بازگشت تحریمهای بین المللی علیه ایران تمام میشود. در این مدت همه اعضای برجام آزمون سختی مواجه خواهند شد؛ تاکید آنها بر حفظ برجام به معنای ایستادگی در مقابل آمریکا خواهد بود و همراهیشان با آمریکا نیز به قیمت نابودی کامل برجام تمام خواهد شد. شاید به همین خاطر، ژائو لی جیان، سخنگوی وزارت امور خارجه چین، روز دوشنبه گفت: « برجام به پیچ حساسی رسیده است.»
ریابکوف امروز سهشنبه گفت مسکو تلاش واشنگتن برای بازگرداندن تحریمها علیه ایران در روز ۲۰ سپتامبر را از لحاظ حقوقی بلااثر میداند و همه شرکتکنندگان در «برنامه جامع اقدام مشترک» ( برجام ) هم مشروعیت تلاش اخیر آمریکا برای کلید زدن مکانیسم ماشه در سازمان ملل را رد کردهاند.
«هلگا اشمید» معاون مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا تأکید کرد که طرفهای برجام علیرغم چالشهای موجود مصمم هستند که این توافق را حفظ کنند.
تختروانچی: اقتدار شورای امنیت در خطر است
سفیر و نماینده دائم جمهوری اسلامی ایران در سازمان ملل با بیان اینکه آمریکا عمدا به غلط قطعنامه ٢٢٣١ را تفسیر و اعضای سازمان ملل را به خاطر ایستادگی در مقابل زورگویی تهدید میکند، نسبت به در خطر بودن اقتدار شورای امنیت هشدار داد.
پیتر استانو، سخنگوی جوزپ بورل گفت: اتحادیه اروپا در راستای احترام به توافقها و امنیت جامع بینالمللی به اجرای برجام پایبند میماند.
ترامپ گفت: ما از توافق هستهای فاجعهبار دولت قبل با ایران خارج شدیم. ما ۱۵۰ میلیارد دلار به ایران برای توافقی که در واقع خیلی کوتاه مدت بود، پول دادیم. از آن جالبتر، ۱.۸ میلیارد دلار پول نقد به آنها دادیم. کلی پول نقد که با چند هواپیما بردند.
کارشناسان مسائل بین الملل در گفتگو با فرارو
بهشتی پور با اشاره به بیانیه مشترک ایران و آژانس بین المللی انرژی اتمی، اظهار داشت: این همکاری ایران و آژانس بسیار موثر بود چراکه به زودی قرار است، نشست فصلی شورای حکام برگزار شود و اگر مسائل بین ایران و آژانس برطرف نمیشد، به احتمال زیادی شورای حاکم پرونده هستهای را به خاطر جنبههای نظامی ایران یا همان PMD،را به شورای امنیت ارسال میکرد و دوباره آن شش قطعنامهای که ذیل فصل هفتم ملل متحد به تصویب رسیده بود، باز میگشت.