بررسی انتخاب تیم بایدن و سفر نتانیاهو و پمپئو به عربستان در گفتگو با کارشناسان
فرجیراد درباره اینکه مذاکره احتمالی با دولت بایدن چه زمانی ممکن است آغاز شود، گفت: "قطعا مذاکره با آمریکا اگر اتفاق بیافتد در قالب ۱+۵ و برجام خواهد بود. فعلا که دولت ترامپ مستقر است و تا حدود دو ماه دیگر انتقال قدرت طول میکشد، اما میتوان مذاکرات را به صورت غیر رسمی آغاز کرد تا طرفهای مختلف با شرایط و خواستههای یکدیگر بیشتر آشنا شوند تا بعد از روی کارآمدن زودتر به نتیجه مطلوب برسند."
رئیسدفتر رئیسجمهور گفت: مذاکرات جدیدی برای برجام صورت نمیگیرد. مذاکرات برجام قبلا انجام شده و مراحل خود را طی کرده است. آمریکا به تعهدات خود عمل نکرده و مهمترین شرط ما این است که تعهدات کشورها باید در برجام برای همه محترم شمرده شود.
فرآیند انتقال قدرت به بایدن کلید خورد
باراک اوباما، در گفتگو با واشنگتنپست گفت: بایدن به سرعت به توافق هستهای ایران برمیگردد؛ هرچند آسیبهایی وارد شده است که موجب میشود تا تغییر این وضعیت برای ما زمان ببرد. اوباما با تمجید از انتخاب آنتونی بلینکن، وزیر خارجه پیشنهادی جو بایدن گفت که او یک دیپلمات ماهر و مورد توجه در سراسر جهان است. همزمان دونالد ترامپ، رئیسجمهوری آمریکا در توییتی بهطور ضمنی از فراهم کردن زمینههای انتقال قدرت خبر داد.
مسئول سابق سیاست خارجی اروپا میگوید: بایدن باید نخست یک تیم تشکیل دهد: از اتحادیه اروپایی بخواهد که پنج بعلاوه یک را گردهم آورد. در این زمینه با رهبران هریک از این کشورها گفتگو کند و بخواهد که وزرای خارجه شان برای گفتگو با وزیر خارجه آمریکا آماده شوند.
قطعا برخورد یا واکنشی که دولت ایران در قبال انتخاب بایدن و سیاست وی در قبال برجام و تحریم ها دارد هم میتواند بر بازارهای داخلی کشور موثر باشد . باید تاکید کرد که این واکنش ها باید هدفمند و دقیق باشد تا به نوعی زمینه ایجاد اعتماد و اطمینان برای فعالان اقتصادی ایجاد شود. دولت ایران باید از برخوردهای مبهم و غیرشفاف خودداری بکند.
وزرای امور خارجه سه کشور اروپایی انگلیس، فرانسه و آلمان روز دوشنبه پس از دیدار سه جانبه در برلین ابراز امیدواری کردند انتقال قدرت در آمریکا بتواند دورنمای تازهای را برای حفظ برجام باز کند.
امروز خبرگزاری فارس، وابسته به سپاه پاسداران در گزارشی با تیتر "نامه جام زهر دوم جمعی از اصلاح طلبان" نوشته است: «جمعی از اصلاح طلبان افراطی، در حال جمع آوری امضا برای یک بیانیه جمعی هستند که در آن با خوش خیالی محض، مدعی بازگشت آمریکا به برجام و رفع تحریم ها شده اند! این جریان ناکارآمد، با غفلت از توانمندی های داخلی، همچنان به دنبال شرطی کردن جامعه هستند.»
معاون وزیر امور خارجه دولت اصلاحات پیروزی جو بایدن در انتخابات آمریکا را بهترین فرصت برای مذاکره با این کشور دانست و گفت: در روابط بینالمللی نه دشمن ابدی وجود دارد و نه دوست ابدی و این شرایط حال است که معین میکند که چه سیاستی برای برونرفت از بحران و ارتقای منزلت بینالمللی کشور باید اتخاذ شود. مذاکره با آمریکا برای پذیرش ادعاها و خواستههای آمریکا نیست بلکه برای تأمین امنیت ملی و منافع ملی ایران ضروری و بسیار مؤثر است.
نیویورک تایمز در بخشی از این یادداشت با اشاره به درخواست ایران برای بازگشت واشنگتن به توافق هستهای افزود: ایران میگوید که واشنگتن باید به طور کامل به برجام بازگردد و پس از آن ایران به تعهدات خود ذیل این توافق باز خواهد گشت.
بیانیه آلمان، انگلیس و فرانسه درباره برجام
سه امضا کننده غربی برجام یعنی بریتانیا، فرانسه و آلمان روز پنجشنبه ۱۹ نوامبر (۲۹ آبان) با انتشار یک بیانیه مشترک در شورای حکام سازمان بینالمللی انرژی اتمی، از ایران خواستند اقدامات خود را «معکوس» کند و به «انطباق کامل» با برجام بازگردد.
با روی کارآمدن جو بایدن در آمریکا، ممکن است مذاکرات در همین دولت آقای روحانی آغاز شود؛ اما برجام ۱۴۰۰ در دولت بعدی اتفاق خواهد افتاد. چون در انتخابات ۱۴۰۰ حامیان اصلاح طلبان پای صندوقهای رای نخواهند رفت؛ بنابراین این اصولگرایان هستند که پیروز انتخابات خواهند بود و مذاکرات توسط اصولگرایان پیش خواهد رفت.
«تحت هیچ شرایطی مقامات ایران نمیتوانند وارد مذاکرات جدید شوند مگر اینکه برجام به صورت کامل از سوی همه طرفها اجرا شود.»
«جو بایدن»، نامزد حزب دموکرات که رسانهها او را پیروز انتخابات ریاستجمهوری آمریکا معرفی کردهاند پیشتر گفته که در صورت ورود به کاخ سفید به عنوان رئیسجمهور آمریکا به برجام بازخواهد گشت. با وجود این، او از توضیح درباره جزئیات برنامهاش برای بازگشت به برجام خودداری کرده است.
ظریف: آقای بایدن اگر رییسجمهور آمریکا شد و در کاخ سفید مستقر شد، میتواند با سه فرمان اجرایی همه اینها را لغو کند. اینکه گفته میشود رییسجمهوری بعدی آمریکا نخواهد توانست برخی از تحریمهای برجام ی آمریکا را لغو کند، فقط حرف است.
سخنگوی وزارت خارجه در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه آیا پیامهایی رد و بدل شده که در برجام تغییراتی صورت بگیرد، بیان کرد: برجام بین ایران و ۱+۵ امضا شده که آمریکا به مشارکت خود پایان داده و چیزی است مربوط به سال ها مذاکره، نهایی و جمع بندی و مهر و موم شده است. ما نه پیامی از کسی گرفتیم و نه پیامی از کسی در این حوزه میپذیریم.
واشنگتنپست تحلیل کرد
ممکن است مسیر پیش روی بایدن برای بازگشت به برجام از نظر سیاسی دشوار باشد. بایدن بهعنوان رئیسجمهور مجبور است با سنایی با اکثریت جمهوریخواه روبهرو شود، جایی که خط مشی در قبال ایران اغلب به یک موضوع مورد اختلاف و حزبی تبدیل شده است.
سرنوشت توافق هستهای در عصر پساترامپ چه خواهد شد؟
دولت بایدن هنگامی که به تعامل دوباره دیپلماتیک با ایران میاندیشد با چندین چالش روبهرو خواهد شد که عبارتند از: یک برنامه کامل معتبر داخلی و بینالمللی؛ شرکای جهانی و منطقهای که دیدگاههای متناقضی دارند؛ فشارهای سیاسی در داخل و منافع ملی ایالاتمتحده که با سیاستهای خاورمیانه و برنامه هستهای ایران مرتبط هستند.
مشاور ارشد باراک اوباما گفت: بازگشت به دیپلماسی ایرانی-آمریکایی در کار دولت بایدن خواهد بود. این به احتمال زیاد، پایان سیاست تحریمهای حداکثری علیه ایران خواهد بود و به گمانم، پایانی برای رفتارهای تحریک آمیز منطقهای ایران میشود.
بررسی پیامد پیروزی «جو بایدن» بر روابط ایران و امریکا
حسین واله، استاد دانشگاه و صاحبنظر مسائل بینالملل گفت: به مذاکره مجدد در باب برجام نیازی نیست. همه اطراف میتوانند به نقطه قبل برگردند. آنچه لازم است اقدامهایی مزید بر برجام است. تحریمهای پس از الغای برجام ، تروریست اعلام کردن سپاه پاسداران و کمکهایی که به دشمنان ایران کرده باید لغو شود. دموکراتها میدانند که اینها پیششرط مذاکره چندجانبه است چه رسد به مذاکره دوجانبه.
آیا بازگشت به برجام و رفع تحریمها نقطه آغاز است؟!
رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس دهم با اشاره به اینکه خود آمریکاییها میدانند، که در حال حاضر تنها میتوانند، در مورد مسائل هستهای و برجام با ایران مذاکره کنند، اضافه کرد: در زمان اوباما نیز آمریکاییها چندین نوبت میخواستند در مورد مسائل مورد ادعای خود از جمله برنامه موشکی، نفوذ منطقهای و همچنین ادعاهای حقوق بشری خود مذاکره کنند، که در آن زمان نیز با پاسخ قاطع ایران مبنی بر عدم مذاکره روبرو شدند، حال نیز در برخی از موارد مذاکره معنایی ندارد، از جمله موضوع تسلیحاتی که بر اساس همان برجام ، محدودیت تجارت تسلیحاتی ایران با توجه به مفاد موجود در برجام لغو شد.