تمرکز وسواسگونه بر اوکراین، بهای سنگینی برای مسکو داشته است
تحولات اخیر در ترانسنیستریا، گرجستان و بلاروس نشاندهنده تضعیف نفوذ روسیه در مناطق تحت حمایت مسکو است. تمرکز پوتین بر جنگ اوکراین ، هزینههای سنگینی برای کرملین به همراه داشته و به سقوط پیدرپی متحدانش انجامیده است. در این شرایط، غرب باید استراتژی مشخصی برای مدیریت این تحولات و سناریوی روسیه پس از پوتین تدوین کند.
روایت اشپیگل از یک پدیده عجیب؛
«حتی قبل از حمله روسیه به اوکراین، این کشور (اوکراین) با مشکلات جمعیتی جدی دست به گریبان بود. جمعیت اوکراین در دهه ۱۹۶۰ میلادی رو به پیری گذاشت. سپس در دهه ۱۹۹۰ میلادی، فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی، اقتصاد اوکراین را دچار سقوط کرد و موجب شد که میلیونها زن و مرد اوکراینی هیچ آینده روشنی را پیش روی خود نبینند. آنها تمایل چندانی به فرزندآوری نداشتند و حتی کشورشان را ترک کردند. در شرایط کنونی، با حمله روسیه به اوکراین، مشکل جمعیتی این کشور به یک فاجعه تبدیل شده است.»
۳ نکته درباره احتمال یک صلح قریب الوقوع؛
به نظر میرسد رویکرد ترامپ در قبال اوکراین از دو جهت متمایز از بایدن خواهد بود. ترامپ یک هدف اصلاح شده ۱۰۰ روزه برای پایان دادن به جنگ در اوکراین تعیین کرده است. همچنین یک فرستاده ویژه به نام «کیت کلاگ» را برای آوردن روسیه و اوکراین به میز مذاکره منصوب کرده است. به نظر میرسد ترامپ میخواهد از الزامات از پیش تعیین شدهای که کرملین قبلاً در مورد شرایط آتش بس ایجاد کرده است، عبور کند. این شرایط شامل واگذاری کریمه و چهار استان شرقی به روسیه و تضمین عدم عضویت اوکراین در ناتو است. مشخص است که ترامپ مایل است هر دو طرف را برای توافق بر سر آتش بس تحت فشار بگذارد.
ترامپ و شکست سیاست «اول آمریکا»؛
سیاست خارجی ترامپ با اصول واقعگرایی که بر همکاری طولانیمدت و حفظ اعتماد بینالمللی تأکید میکند، مغایرت دارد. رویکرد او مبتنی بر حمایتگرایی اقتصادی و معاملهگری کوتاهمدت، باعث تضعیف اتحادهای پایدار، ایجاد بیثباتی اقتصادی جهانی و کاهش اعتماد به ایالات متحده شده است. این سیاستها بهجای ارتقای منافع ملی، موجب فراهم شدن فرصتهایی برای رقبا و آسیب به موقعیت جهانی آمریکا میشوند.
توازن میان مداخله گرایی و محدود گرایی
سیاست خارجی ترامپ با تأکید بر «صلح از طریق قدرت» و خروج از جنگهای بیپایان، میان مداخلهگرایی و محدودگرایی در نوسان است. او با زبانی تحریکآمیز درباره موضوعاتی مانند کانال پاناما و گرینلند، تلاش دارد با فشار بر رقبا و متحدان، منافع آمریکا را تقویت کند. اگرچه وعده صلحجویی داده است، اما نگرانیها درباره همخوانی این رویکرد با تقویت قدرت نظامی و تنشهای جدید همچنان پابرجاست.
دونالد ترامپ رئیس جمهور جدید آمریکا، ولادیمیر پوتین رئیس جمهور روسیه را تهدید کرد که اگر به زودی به جنگ اوکراین پایان ندهد، تعرفهها و تحریمهای بیتشتری را اعمال خواهد کرد.
وعده ۵۹ فرمان اجرایی در نخستین روز کاری؛
دونالد ترامپ با بازگشت به کاخ سفید، در پی اجرایی کردن ۵۹ فرمان اجرایی فوری، شامل سیاستهای سختگیرانه مهاجرتی، افزایش تعرفهها و گسترش تولید سوختهای فسیلی است. او قصد دارد با امضای دستورات اجرایی، مرز جنوبی را ببندد، تابعیت با حق تولد را لغو کند و تعرفههایی بر کالاهای مکزیک، کانادا و چین اعمال کند. همچنین ترامپ وعده داده سیاستهای اقلیمی دولت بایدن را لغو و حفاریهای جدید را آغاز کند.
"لیگ قدرتمندان" که توسط اتحادیه فوتبال اوکراین برگزار میشود، اولین مسابقات قهرمانی فوتبال اوکراین برای افراد قطع عضو است. بازیکنان از میان هزاران اوکراینی مجروح در جنگ انتخاب شدند. آندری شوونکو، رئیس اتحادیه فوتبال اوکراین، گفت: این یک اولویت برای چند سال آینده برای ما خواهد بود.
نگاهی به ۹ روایت متفاوت
این مقاله به بررسی ۹ استدلال درباره علل و پیامدهای جنگ روسیه و اوکراین میپردازد. این دیدگاهها شامل اشتباهات استراتژیک اوکراین، تأثیر گسترش ناتو، ناکامی در مذاکرات جدی، طولانی کردن جنگ، نقش سیاستهای غرب و حتی تأثیر احتمالی ترامپ میشود. هدف اصلی، ارزیابی مسئولیتها و درسآموزی از این بحران است، اما این بحثها نشان میدهند که تفسیرهای متناقض و منافع متعارض همچنان بر تحلیل این جنگ سایه خواهند انداخت.
دونالد ترامپ، رئیسجمهور منتخب آمریکا، در آغاز دوره دوم ریاستجمهوریاش با چالشهای داخلی و خارجی بزرگی روبهروست. در داخل، اولویت او بر اخراج مهاجران غیرقانونی و تقویت رشد اقتصادی متمرکز است؛هرچند این اهداف با موانع سیاسی و اقتصادی همراهند. در عرصه بینالمللی، جنگ اوکراین ، رقابت با چین و وضعیت ناپایدار اروپا از مهمترین مسائل پیش روی اوست. تحلیلگران معتقدند سیاستهای ترامپ میتواند تأثیری عمیق، اما پرهزینه بر معادلات جهانی داشته باشد.
روسیه و اوکراین بر سر دو راهی مذاکره یا تداوم جنگ
در سال ۲۰۲۴، روسیه با پیشروی در اوکراین و کنترل ۲۸۰۰ کیلومتر مربع، موضع نظامی خود را تقویت کرد، در حالی که اوکراین موفقیتهای قابلتوجهی نداشت. با فشارهای داخلی و خارجی، کییف احتمال مذاکره و امتیازات سرزمینی را مطرح کرده است. سناریوهای محتمل برای سال ۲۰۲۵ شامل تصرف کامل دونباس، مذاکرات پیچیده، تداوم جنگ، پایان تدریجی یا آتشبس موقت است، اما نتیجه به قدرت نظامی و فشارهای بینالمللی وابسته میباشد.
زمستان سرد کییف در انتظار تصمیمات داغ برلین
فرانک-والتر اشتاینمایر، رئیسجمهور آلمان، با انحلال پارلمان، انتخابات زودهنگام را برای ۲۳ فوریه اعلام کرد. این تصمیم پس از فروپاشی دولت ائتلافی اولاف شولتز بهدلیل اختلافات مالی اتخاذ شد. نظرسنجیها حاکی از پیشتازی محافظهکاران به رهبری فردریش مرتس است، درحالیکه حزب راستگرای افراطی آلمان نیز جایگاه دوم را تصاحب کرده است. اقتصاد بیمار، مهاجرت و امنیت، محورهای اصلی این انتخابات سرنوشتساز هستند.
نشریه واشنگتن پست گزارش می دهد؛
دونالد ترامپ و ولادیمیر پوتین در آستانه یک رویارویی ژئوپلیتیک قرار دارند. پوتین به دنبال توافقی گسترده برای تسلط بر اوکراین و بازتعریف نظم امنیتی اروپا است؛ در حالی که ترامپ با دادن وعده برقراری صلح در کوتاه مدت، با خطر گیر افتادن در دام خواستههای مسکو نیز مواجه است. همه این موارد در کنار وجود اختلافات عمیق، اتحاد دیرین روسیه و چین و پیچیدگی بحران اوکراین، هرگونه مذاکره احتمالی را دشوار کرده و چشمانداز صلح را تیره و تار میکند.
فرید زکریا: روسیه ضعیفتر از آن است که فکر میکنید
سقوط بشار اسد نمادی از افول نفوذ روسیه و شکست جاهطلبیهای جهانی پوتین است. بحران اقتصادی و نظامی روسیه با فرسایش شدید تجهیزات، کمبود نیروی کار و تورم بالا تشدید شده است. هزینههای سنگین جنگ اوکراین ، زیان گازپروم و وابستگی به نیروهای خارجی همچون کره شمالی، کرملین را به سمت اقتصاد جنگی سوق داده است. غرب تأکید دارد که کاهش فشار بر روسیه، اشتباهی استراتژیک خواهد بود.
جنگ اوکراین شکافهای میان غرب و شرق را عمیقتر کرده و کشورهای عربی خلیج فارس با اتخاذ رویکردی متوازن، تلاش کردهاند روابط اقتصادی خود با روسیه را حفظ کنند و همزمان در عرصه دیپلماسی و میانجیگری فعال باشند. این کشورها در عین حمایت از برخی قطعنامههای بینالمللی، از تحریمهای غرب علیه روسیه خودداری کرده و همچنان به منافع اقتصادی و سیاسی خود در منطقه و جهان اهمیت میدهند.
چالشهای جدید بازدارندگی هستهای در عصر سایبری و هوش مصنوعی
ولادیمیر پوتین با بازنگری دکترین هستهای روسیه در ۲۰۲۴، آستانه استفاده از تسلیحات هستهای را کاهش داد. استفاده از موشک جدید «اورشنیک» در اوکراین و تهدیدات هستهای، نگرانیهای جهانی را تشدید کرده است. احتمال استفاده از تسلیحات هستهای تاکتیکی روسیه علیه اوکراین بالاست، اما پاسخ ناتو با خطرات بزرگ همراه است.
«ما علاقهای نداریم»
کیم جونگ اون با تأکید بر بیفایده بودن مذاکرات خلع سلاح و نمایش توانمندیهای نظامی، خواستار تغییر سیاست فشار آمریکا است. روابط عمیقتر با روسیه و تقویت زرادخانه هستهای، نشاندهنده تغییر استراتژی کره شمالی در برابر چالشهای بینالمللی است.
زلنسکی مطرح کرد؛
رئیسجمهور اوکراین گفت که اگر این کشور و متحدانش همه گامهای مناسب را بردارند، احتمال زیادی وجود دارد که جنگ اوکراین در سال ۲۰۲۵ پایان یابد.
عصر جدید جنگهای موشکی روسیه
موشک «اُرِشنیک» نخستین موشک میانبرد مجهز به چندین کلاهک است که تاکنون در میدان نبرد استفاده شده است. این امر نشاندهنده یک نقطه عطف در تکامل تسلیحات موشکی محسوب میشود. با توجه به روند فعلی، به نظر میرسد که «اُرِشنیک» تنها آغازگر این مسیر باشد و در آینده شاهد ظهور نمونههای پیشرفتهتر از این نوع تسلیحات باشیم.
دکترین جدید روسیه؛ کاهش آستانه استفاده از تسلیحات هستهای
تحولات اخیر جنگ اوکراین نشاندهنده ورود به مرحلهای پیچیدهتر با تأکید بر استفاده از تسلیحات دوربرد است. روسیه با تهدیدهای هستهای و اوکراین با دریافت حمایت غرب، در تلاش برای تغییر معادلات هستند. این رقابت، بحران را به سطحی خطرناکتر ارتقا داده و مذاکرات را دشوارتر کرده است.