ویتامین دی یک ویتامین محلول در چربی است، یعنی در بافتهای چربی بدن ذخیره میشود. ویتامین دی به طور طبیعی در بعضی غذاها وجود دارد، به بعضی غذاها اضافه میشود و به صورت مکمل نیز در دسترس است. همچنین تابیدن اشعه فرابنفش (UV) نور خورشید به پوست باعث ساخت ویتامین دی در بدن میشود.
به گزارش همشهری، تقریبا همه ما میدانیم که استخوانهای ما برای رشد و نمو به ویتامین دی نیاز دارد و مصرف کافی ویتامین دی از پوکی استخوان جلوگیری میکند.
همچنین ویتامین دی باعث بهبود جذب کلسیم در روده میشود و سطح کلسیم و فسفر خون را تنظیم میکند. از طرفی ویتامین دی در کاهش التهاب، عملکرد سیسم ایمنی، دستگاه عصبی عضلانی و متابولیسم گلوکز نیز در بدن دخالت دارد.
کمبود این ویتامین نیز عوارضی را در پی دارد. خستگی و ضعف عضلانی، ریزش مو، درد استخوان و مفاصل، اضطراب، افسردگی و ترمیم آهسته زخم از نشانههای کمبود ویتامین دی در بدن است.
برخی غذاها برای تامین ویتامین دی بدن مناسب هستند؛ مانند ماهی قزلآلا، ماهی سالمون، ماهی تن، روغن جگر ماهی، جگر گاو، زرده تخممرغ، قارچ، شیرکاکائو، خامه ترش، کره، پنیر بز، زرده تخم مرغ، خاویار، ماهی خال خالی، کشک گوسفندی وگاوی، خرما، دانه آفتابگردان، ارده شیره، تخم کتان.
افرادی که به صورت طبیعی در محیط سرشار از آفتاب زندگی میکنند، میزان ویتامین دی طبیعی خونشان بین ۴۰ تا ۷۰ (ng/ml) است، مقداری که بهندرت در بیشتر افراد دیده میشود.
با قرار گرفتن در معرض نور خورشید در روز میتوانیم بخشی از ویتامین دی بدن را تامین کنیم. قرار گرفتن بدن آن هم بدون کرم ضد آفتاب به مدت ۵ تا ۳۰ دقیقه در معرض نور خورشید حداقل دوبار در هفته، میتواند ویتامین دی بدن را تا حدی تامین کند.
دریافت بیش از حد ویتامین دی نیز مضر است و عوارضی مانند تهوع، استفراغ، ضعف عضلانی، گیجی، درد، از دست دادن اشتها، کم آبی بدن، افزایش ادرار، تشنگی زیاد و سنگ کلیه دارد. سطوح بسیار بالای ویتامین دی همچنین میتواند منجر به نارسایی کلیه، ضربان قلب نامنظم و حتی مرگ شود.
باید دقت کنید که مصرف بیش از حد مکملهای ویتامین D ممکن است باعث تجمع بیش از حد کلسیم در بدن شود و بهجای تقویت استخوانها، آنها را از بین ببرد. افزایش بیش از حد کلسیم همچنین میتواند به قلب و کلیهها آسیب برساند و منجر به ایجاد سنگ کلیه شود.
مصرف بیش از ۱۰۰ میکروگرم معادل ۴ هزار واحد بینالمللی از مکملها در روز توصیه نمیشود و میتواند خطرناک باشد. بهترین کار این است که برای مصرف این مکملها حتما با پزشک مشورت کنید.
بهتر است از یک رژیم سالم و غنی از انواع ویتامین استفاده کنید و اگر بازهم ویتامین دی کافی دریافت نکردید، از مکملها استفاده کنید. البته با مشورت پزشک معالج خود.