چالش جامعیت قرآن دوران معاصر

ایکنا نوشت:

 

حجت‌الاسلام و المسلمین ابراهیم رضائی‌آدریانی، دبیر علمی همایش «قرآن کریم؛ جامعیت و جهانی بودن» در پاسخ به این پرسش که هدف از برگزاری این همایش چیست؟ گفت: این همایش که قرار است اسفندماه برگزار شود به یکی از به‌روزترین موضوعات علوم قرآن می‌پردازد. یکی از جهات اهمیت این که شبهاتی در این زمینه از سوی جهان بر علیه قرآن مطرح است و به این موضوع بر می‌گردد که قرآن چگونه پاسخگوی نیاز بشر در دوران معاصر است.

 

 

رضائی‌آدریانی تصریح کرد: امروزه بشر در اقتصاد سیاسی، سیاست، علوم انسانی، حقوق و ... بحران دارد و اگر قرآن در همه عرصه‌های حرف برای گفتن دارد، ما مسلمانان باید در این خصوص حرف‌هایی برای گفتن داشته باشیم تا بتوانیم بحران‌ها را حل کنیم. اگر بگوییم قرآن در همه عرصه‌ها حرف ندارد، تکلیف ادعای خود قرآن در این زمینه که فرموده یعنی تبیان همه چیز است، چه خواهد شد؟

 

دبیر علمی همایش «قرآن کریم؛ جامعیت و جهانی بودن» ادامه داد: در موضوعات دیگری مانند فیزیک، شیمی و ... ممکن است مطرح شود که آیا قرآن حرفی برای گفتن دارد؟ اینجا باید توضیح داد که «تبیانا لکل شی» بودن قرآن، آیا فقط در عرصه هدایت بشری است و یا در همه عرصه‌ها؟ از این جهت ما موضوعی انتخاب کرده‌ایم که که ابعاد گوناگونی دارد.

 

رضائی‌آدریانی، افزود: فقه، اصول، اخلاق، فلسفه، تفسیر و و رشته‌های مختلف در محورهای مختلف همایش گنجانده شده است و در یک کلام هدف ما از برگزاری این همایش، پاسخ به این سوال است که قرآن چگونه پاسخ‌گوی نیاز بشر در دوران معاصر است و در ابعاد مختلف چگونه می‌تواند به مسائل و پرسش‌های انسان پاسخ دهد؟ اگر سایت همایش را ملاحظه بفرمائید محورهای فراخوان مقالات ما در چند بخش است. یک سری محورها در خصوص مبانی و مفاهیم است بعد از آن مسائل تنظیم شده است که در خصوص جامعیت از ابعاد مختلف سنجیده می‌شود و بخش اصلی این همایش چالش‌ها و شبهات موجود در این زمینه و موضوع است.

 

وی با بیان اینکه تاکید همایش در خصوص شبهات مربوط به جامعیت قرآن است، گفت: وقتی قرآن کریم ادعای جامعیت دارد، شبهات گوناگون و مسائل مختلفی در خصوص تعارض قرآن با مسائلی ذیل مدرنیته، علوم جدید و دانش‌های معاصر مطرح می‌شود که پاسخ به این شبهات و مسائل هدف اصلی ماست و محورهای مقالاتی که در فراخوان همایش به این حوزه های می‌پردازد.

 

دبیر علمی همایش «قرآن کریم؛ جامعیت و جهانی بودن» ادامه داد:‌ علاوه بر موضوعاتی که در ذیل محورهای همایش مطرح شده است ۶۰ موضوع مقاله نیز پیشنهاد داده شده است که در کنار این موضوعات متعاقبا ما ۲۰۰ موضوع دیگر اعلام خواهیم کرد که از سوی دبیرخانه همایش در این خصوص اطلاع‌رسانی انجام خواهد شد. امید است ارائه این موضوعات کار پژوهشگرانی را که می‌خواهند در این زمینه وارد کار مطالعاتی شوند تسهیل شود.

 

رضائی‌آدریانی در پاسخ به این پرسش که با توجه به اینکه جامعیت قرآن مورد توجه بسیاری از اندیشمندان بوده است، نوآوری به کار رفته در این همایش چیست؟ گفت: در قرآن آیات زیادی در خصوص جامعیت کتاب‌الله وجود دارد، همچنین روایات بسیاری در این زمینه وجود دارد که متعاقبا در سایت همایش نشر خواهد شد.

 

وی افزود: همان‌طوری که گفتید مفسران از صدر اسلام تا کنون به این موضوع پرداخته‌اند و در تفاسیر این موضوع مطرح شده است اما آنچه در این جا وجود دارد آن است که وجه نظر به این آیات درونی‌دینی بوده است. ما کتب و مقالاتی که تا کنون در این زمینه منتشر شده است را رصد کرده‌ایم. آثاری که به نحو خاص و مستقل و غیرمستقیم به این موضوع پرداخته‌اند عمدتا به شکل سنتی و درون دینی بوده‌اند.

 

دبیر علمی همایش «قرآن کریم؛ جامعیت و جهانی بودن» ادامه داد: عمده کاری که در آثار گذشته در خصوص جامعیت قرآن انجام شده است، اثبات این موضوع بوده که البته ما این را هم در دستور کار داریم، اما نوآوری و گام جدیدی که در این همایش بر خواهیم داشت بحث چالش و چگونگی تعامل با علوم جدید و اقتضائات زندگی بشر در دوران معاصر است. سبک زندگی،‌ تعامل قرآن با فرهنگ زمانه، ‌نسبت با سکولاریسم، فرهنگ زمانه، ‌تفکرات بشری و .... محل بحث قرار خواهد گرفت. اینکه قرآن کریم با موضوعات جدید چگونه قابل جمع است و چه نسبتی برقرار می‌کند؟ محل توجه قرار خواهد گرفت. ما در این همایش به این موضوع خواهیم پرداخت که قرآن چه محدوده‌ای از موضوعات و مباحث جدید را قبول و چه میزان را اصلاح می‌کند. رویکرد این همایش با رویکرد پاسخ به شبهات جدید است.

 

رضائی‌آدریانی در خصوص نسبت این همایش با علوم انسانی اسلامی، گفت: علوم انسانی در سال‌های اخیر اهمیت یافته است و مقام معظم رهبری نیز فرموده‌اند که علوم انسانی باید بر اساس منابع دینی باشد، اما لازم است عرض کنم جامعة‌المصطفی(ص) یک کنگره در خصوص قرآن و علوم انسانی در پیش دارد و در آبان یا آذر سال جاری در قم برگزار خواهد شد. ما از این‌رو به صورت مستقیم وارد موضوع نشده‌ایم و تنها ذیل یک محورهای فراخوان مورد توجه قرار گرفته است.