تکدیگری سنتی جای خود را به تکدیگری مدرن میدهد. جای تعجب ندارد. این آفت مدتی است که به جان جامعه افتاده و روز به روز هم پررنگتر میشود، حتی از آن چیزی که ما به عنوان یک متکدی با ظاهر ژولیده در ذهن داریم فرسنگها فاصله دارد، اما با نقاب جدید همان مسلک را پیش میگیرد و الحق و والانصاف هم نقش خود را به خوبی در دل آسیبهای اجتماعی بازی میکند، آنچنان که افکار عمومی نه تنها متکدیان نوظهور را گدا نمیدانند، بلکه در دل خود اقدامات آنها را نیز تحسین میکنند.
به گزارش آرمان، اینکه در این رکود اقتصادی و مشکلات معیشتی عده ای کار و زندگی خود را رها کرده و خود را وقف بیماران بدحال، خانوادههای بی بضاعت، کودکان نیازمند در شرف تحصیل، کمک برای جهیزیه و... میکنند و آنچنان در سطح جامعه میچرخند تا به طرق مختلف کمکهای مردمی را به دست نیازمندان برسانند، در نگاه اول تشویق آدمها را به دنبال دارد، اما ماجرا چیز دیگری است.
به روشنی و تاریکی هوا بستگی ندارند. آنها اول صبح تا اوایل شب مشغول تکدیگری اند، اما به شیوه مدرن. دیگر این روزها همه گدایان در کوچه و خیابان کنج عزلت نمیگیرند که دلسوزی رهگذران را برانگیزانند. دیگر داشتن عصا، عینک دودی و نمایش شکلهای عجیب و غریب اعضای بدن ابزار کار نیست. این شیوهها قدیمی شده است. اینک متکدیان با هوشمندی تمام خود را به روز کرده و هر لحظه راه جدیدی را در پیش میگیرند و حقه ای پشت حقه شان مخفی است. اگر تا چندی پیش انواع آگهیها با این مضامین که کودکی نیازمند کیف و کفش مدرسه است یا بیماری محتاج فلان دارو است، روی دیوارهای شهر دیده میشد، اینک تکدیگری مدرن در پایتخت مدتی است که به راه افتاده است، چون متکدیانی که دستشان رو میشود با زیرکی تمام روش بکر دیگری را پیش میگیرند تا در لحظه ساده دلان را کیش و مات میکند؛ افرادی که از روی ظاهرشان فکر میکنیم به دور از تکدیگری قصدشان معنوی است و به دنبال پاداش اخروی اند، اما کاشف به عمل میآید که پشت پرده ماجرا چیز دیگری است و قصد اخاذی مردم را دارند و تا جرمشان کشف شود و با فرهنگسازی مردم به آگاهی برسند، سودی را به جیب زده و به دنبال شگردی دیگر میروند، آنچنان که بارها و بارها در سطح جامعه از کوچه و خیابان و پارک گرفته تا مجتمع تجاری و مترو میبینیم که جوانان با در دست داشتن برگهای دال بر مجوز موسسات خیریه سد راه مردم میشوند و قصد دارند که پولی را از آنها درخواست کنند و در این میان برخی افراد هم از سر دلسوزی وجوهی را به آنها میپردازند.
این در حالی است که بارها زنگ خانهها نیز به صدا درآمده و عده ای به مناسبت اعیاد و مراسم مذهبی از اهالی محل تقاضای پول کرده اند. البته در اصل ماجرا کمک کردن امری پسندیده است، اما مشروط به آنکه از راه اصولی صورت بگیرد. اینک وقت آن رسیده که دولتمردان هم به میان آیند و با تخصص خود جلو انواع ترفندهای تکدیگری را بگیرند، چرا که اگر این مساله را در دادگاه عقلانی بررسی کنیم، به این نتیجه میرسیم که مساجد و موسسات خیریه معتبر و دارای مجوز شیوههای اصولی را بر جلب حمایت خیرین انتخاب میکنند، نه آنکه با اجبار در کوچه و خیابان از مردم اخذ وجه کنند.
با وجود این، اکنون تکدیگری به شیوه مدرن سبب خلط گروهی نیز شده است، چرا که بذر بی اعتمادی را در جامعه میکارد و موجب میشود که بدبینی به دل مردم راه یابد. اکنون با ادامه این روندتر و خشک به پای هم میسوزند و اگر کسی نیازمند واقعی هم باشد، مردم به او شک کرده و از کمک کردن طفره میروند. حتی عدم امنیت روانی هم در حوزه دستگیری از دردمندان رخنه کرده است، چرا که مافیای تکدیگری با پوشش و ساماندهی اعضای خود هر لحظه دامی را به قصد فریب مردم پهن میکنند و اینجاست که بی تدبیری دستگاههای مسئول به چشم میآید که وظیفه برخورد با این آسیب را بر عهده دارند.
تکدیگری به اسم کمک به موسسات نامشخص
روزهای پایانی سال گذشته عضو مجمع نمایندگان استان تهران با انتقاد از معضل تکدیگری مدرن در پایتخت گفت که در دستگاهها هیچ عزمی برای رفع معضل تکدیگری نیست. محمدرضا بادامچی با یادآوری تغییر روش تکدیگری در پایتخت عنوان کرد: مشاهده میشود که خانمهای جوان در اکثر مناطق تجاری پایتخت مقابل بانکها و مراکز تجاری جلو مردم را میگیرند و با اصرار به اسم کمک به موسسات نامعتبر و نامشخص تقاضای پول میکنند. نماینده مردم تهران، ری، شمیرانات، اسلامشهر و پردیس در مجلس از بی توجهی شهرداری، استانداری و وزارت کشور نسبت به معضل تکدیگری در پایتخت انتقاد کرد و افزود: این دستگاهها با بی توجهی و بی تفاوتی از کنار این دست آسیبها میگذرند. این در حالی است که متکدیان به طور مداوم روش خود را برای تکدیگری تغییر میدهند و از احساسات مردم سوء استفاده میکنند. بادامچی با انتقاد از معضل تکدیگری مدرن در پایتخت گفت: تکدیگری چهره پایتخت را مخدوش میکند و آسیبهای اجتماعی را افزایش میدهد. به صورت جدی نیاز است دستگاههای ذیربط برای رفع معضل تکدیگری همکاری مناسبی را با هم داشته و نسبت به این معضل بی تفاوت نباشند، زیرا بی توجهی شیوع چنین آسیبهایی را به دنبال دارد. این نماینده مردم در مجلس ادامه داد: بهتر است شهرداری و بهزیستی نسبت به جمعآوری متکدیان سطح شهر پایتخت اقدام و متکدیان نیازمند و مافیای تکدیگری را شناسایی کنند. به گزارش خانه ملت، عضو مجمع نمایندگان استان تهران، با انتقاد از اینکه در دستگاهها هیچ عزمی برای رفع معضل تکدیگری نیست، تصریح کرد: در جلسات مختلفی که با وزیر کشور داشتیم، ایشان قول دادند که نسبت به مدیریت این معضل اقدام کند؛ البته مجمع نمایندگان استان نگاهی جدی به آسیبهای کلانشهر تهران داشته و تمامی اهتمام خود را برای مدیریت و رفع آنها به کار میبرند.
رواج راحتطلبی با پرداخت یارانهها
یکی از اعضای شورای شهر درباره تکدیگری مدرن در پایتخت در گفتوگو با «آرمان» میگوید: پدیده جدیدی است و تبعات زیادی را با خود به همراه دارد که یکی از آنها ناامنی در جامعه است. اسماعیل دوستی میافزاید: باید حوزه اجتماعی ناجا در این زمینه اقدام کرده و بررسی کند که فعالیت این افراد هدفمند است یا ناشی از فقر و بیکاری است. او ادامه میدهد: بنده خودم بارها با این پدیده مواجه شدم، حتی در بعضی مساجد تعدادی از جوانان اطراف مردم را میگیرند و درخواست کمک میکنند. او توضیح میدهد: از نظر من این اقدامات شبیه کارهای سازمان یافته است و باید مورد بررسی قرار گیرد. این عضو شورای شهر اضافه میکند: بحث جمع آوری متکدیان مطرح نیست. باید جایی این افراد را احضار کند و به آنها تذکر داده شود که فعالیتشان مطلوب نیست. دوستی عنوان میکند: از طرفی چهره شهر مخدوش میشود و از طرف دیگر کرامت انسانی زیر سوال میرود، چرا که بنده گاهی دیده ام، حتی افراد با شخصیت و خانواده دار نیز به طرق مختلف از مردم تقاضای پول دارند. او معتقد است: از زمانی که بحث یارانهها به میان آمد، تنبلی، گداپروری، راحتطلبی و درخواست پول از مردم رواج پیدا کرد. او ادامه میدهد: به جای اینکه فرهنگ کار را رواج دهیم، با پرداخت یارانهها فرهنگ گدایی را رواج دادیم. دوستی میافزاید: این موارد زیبنده این نظام و پایتخت نیست، در حالی که پدیده تکدیگری در شهرهای دیگر هم وجود دارد و تنها مختص تهران نیست. انگار گدایی و راحت طلبی رسم شده است و این معضل نشان میدهد که نظام نباید به سمت پرداخت یارانهها میرفت. او بیان میکند: باید توجه کنیم فرهنگ خیر بودن با کمک به سمنهای معتبر در جامعه شیوع یابد. این عضو شورای شهر تاکید میکند: باید معضل تکدیگری مدرن ریشه یابی شود. مقابله معنا ندارد. باید با اصل موضوع از طرق مختلف برخورد کنیم؛ آن هم نه به صورت فیزیکی و بگیر و ببر. حتی معضل کودکان کار هم پدیده ای است که در شهرها به وجود میآید و باید بررسی شود و تنها نگاه سطحی فایده ندارد. دوستی میگوید: باید رسانه ملی و مطبوعات مردم را در مورد این گونه تکدی گریها آگاه کنند تا مردم از سر ناآگاهی و دلسوزی به این افراد کمک نکنند، چرا که کمک کردن به دردمندان باید از راه اصولی صورت گیرد، نه اینکه در سطح شهر از مردم درخواست پول شود.