بهمرور زمان در لالهزار وسایل تفریح و تماشا جای گرفت. یکی از این اقدامات ساخت باغوحش بود. بخش جنوبی خیابان سعدی در آن زمان به خیابان باغوحش معروف بود.
خیابان لالهزار را به چه چیز میشناسید؟ به فروشگاههای پرزرق و برق لوستر، لامپ، پریز و کلید فروشیاش یا به سالنهای سینما و تئاترش؟ خاطرات شما از این خیابان به دیدن فیلمهای راکی در سینماهای آن زمان باز میگردد یا جگرکیهای گوشه خیابانش؟
«دوشانتپه» یکی از دروازههای قدیمی تهران بود و همینطور نام قریهای در شرق شهر که بهنوعی حومه تهران محسوب میشد.
ناصرالدین شاه به منطقه دوشانتپه علاقه وافری داشت و در ماههای گرم سال همراه با شکارچیان به این منطقه خوش آبوهوا میرفت. آهو، گوزن و خرگوش وحشی در این پهنه به وفور پیدا میشدند و شکار آنها «سلطان صاحبقران» را سرخوش میکرد. علاقه شاه به این منطقه به اندازهای بود که از نقاشان میخواست از طبیعت این ییلاق نقاشی کنند.
این دختر که فاطمه سلطان نام داشت، فرزند باغبانی بود که در باغ امینه اقدس خدمت میکرد. شاه بلافاصله به دختر دل میبندد و خیلی زود او را به جمع پرشمار همسران خود اضافه میکند. فاطمهسلطان به دلیل شغل پدرش به «باغبانباشی» معروف شد، هرچندکه لقب رسمیترش «خانمباشی» بود.
در اینجا تصاویری از مراسم تشییع جنازۀ ناصرالدین شاه را ملاحظه میکنید که عکاسانی مثل عبدالله قاجار و آنتوان سوروگین آنها را ثبت کردهاند.
اگرچه همانطور که از نام دوشان تپه پیداست این منطقه خرگوشهای وحشی بسیار داشت، اما آهو، گوزن و حتی در برخی کتابها از شکار پلنگ توسط شاه قاجار در این محدوده سخن به میان آمده است.
آخرین سلام نوروزی ناصرالدین شاه در نوروز ۱۲۷۵ خورشیدی در کاخ مرمر را ببینید.
ناصرالدین شاه با ۴۸ سال سلطنت، پس از شاپور دوم ساسانی و تهماسب اول صفوی طولانیترین دوره سلطنت در تاریخ ایران را داشت و در دوران او به دوران ناصریه معروف است، ایران تحولات زیادی را به خود دید.
ناصرالدین شاه ارسال مورس از تلگرافخانههای شهرهای دارای دستگاه مورس را یک ماه رایگان کرد تا با مفت شدن هزینه ارسال پیام، در مردم انگیزه رفتن به تلگرافخانه زیاد شود.
گذری به شکار و شکارگاه در دوره ناصرالدینشاه
در دستنوشتههای ناصرالدینشاه آمده است: گاهی میگفتند مرده است، گاهی میگفتند زنده است نمرده. بالاخره آدم ابراهیم خان رفت و دمش را گرفته کشید بیرون، اما باز جان داشت و صدا میکرد، بیرون که آوردند به جعفرقلی خان [گفتیم]با چوب بزند توی سرش، او هم چند چوبی زد، به هر حال پلنگ کشته شد، پلنگ سیاه ماده بزرگی است، به سن هشتساله، گفتیم آقا دایی با قوچ بار کرده، آورد.
مسگرآباد تا همین چند سال پیش عنوان یکی از قدیمیترین روستاهای تهران را یدک میکشید. سال ۱۳۹۳ شهرداری وقت تصمیم میگیرد اینجا را به محدوده شهری وارد کند. بعد از چند سال کش و قوس مسگرآباد میشود بیست و یکمین محله منطقه ۱۵ با خانهها، کوچهها و خیابانهایی با بافت روستایی تمامعیار.
میرزا رضا از کرمان آمده بود که شکایت حاکم کرمان را به عرض شاه برساند؛ اما روزگار طی چند سال طوری ورق خورد تا او با پنجلول روسی که برای قتل کامران میرزا خریده بود، ناصرالدینشاه را بکشد و بشود رضای شاهشکار.
انیس الدوله دختری یتیم بود و به همراه عمو و دو برادر خود زندگی میکرد. ورود یکی از اهالی روستا به کاخ شاه اتفاقهای زیادی برای این روستا رقم زد. از آبادی بیشتر روستا و ساخته شدن جاده گرفته تا معافیت پسران روستا از خدمت نظام. بعدها وقتی انتخاب نام خانوادگی برای اهالی روستا اجباری شد، خاندان انیس الدوله نام خانوادگی «انیسی» را برای خود انتخاب کردند. در حال حاضر انیسی یکی از طایفههای نام آشنای روستای امامه به شمار میرود.
نگاهی به «پاریس از دور نمایان شد»
«رفتيم به مغازۀ لوور برای خريدن لباس. خيال میكرديم اين مغازه شايد پنج برابر مغازۀ تك كه در شهر تهران در اول خيابان لالهزار است بزرگتر و پراسبابتر باشد. وقتی وارد شديم، خير، هيچ طرفِ نسبت نيست. واقعاً به قدر ميدان توپخانۀ طهران است. هزار نفر شاگرد و دلال و راهنما و كاركن دارد. غالبش زنها و دخترها هستند.»
الناز بایرامزاده گفت: از آنجاییکه ناصرالدینشاه در حرمسرایش بیش از یکصد تن زن، اعم از عقدی و صیغهای داشته است باعث میشود مردم گمان کنند که او مردی عیاش و فاسد بوده. البته در اینباره نمیتوان به مخاطب ناآگاه خرده گرفت، چون شناخت ناصرالدینشاه مستلزم مطالعه بسیار اسناد و متون دستنخورده است.
قسمت اندرونی کاخ، محل سکونت اهل حرم و خود شاه شامل حیاط مرکزی و حجرههایی بود که زنان حرم با توجه به جایگاه و شأنشان در آن اقامت داشتند. بخش بیرونی هم از حیاطی مجزا و ساختمان یک طبقهای تشکیل شده و در اختیار خدمتکاران بود. این کاخ بین دو رودخانه قرار دارد و وقتی ناصرالدین شاه به این کاخ میآمد بیش از صدها خدمتکار به همراه داشت و در آن مراسمی به نام آشپزان برپا میشد.
یکی از تفریحات ناصرالدین شاه پختن نذری و منفعتی بود که بعد از آن نصیب خود و درباریانش میشد، بهویژه آش نذری که یک وجب روغن داشته باشد...
صنعت عکاسی در جهان با اختراع دستگاه فتوگرافی متحول شد و تاریخچه عکاسی در ایران از دوران ناصرالدین شاه قاجار به صورت رسمی آغاز گردید.
پس از اختراع تلگراف و جهانی شدن آن، برای نخستین بار در زمان سلطنت ناصرالدین شاه قاجار به سال 1274 هجری قمری اولین خط تلگراف در ایران برقرار شد.