ساخت مسکن

آنچه عملا در طول این سال‌ها در شهر‌های جدید حومه تهران و عمده کلان‌شهر‌ها اتفاق افتاد خانه‌سازی یا ساختمان‌سازی دولتی بود و نه به مفهوم واقعی «شهرسازی»! چرا که بعد از گذشت نزدیک به ۱۵ سال از آغاز این طرح همچنان ساکنان شهر‌های جدید از سرانه‌های کافی خدماتی و شهری برای سکونت مطلوب نیستند.

معاون وزیر راه و شهرسازی درباره تعداد واحد‌هایی که قرار است در سوریه احداث شود گفت: من فکر می‌کنم حداقل ظرفیت ساخت ۲۰۰ هزار واحد وجود دارد. آنچه در تفاهم‌نامه تحت عنوان احداث ۳۰ هزار واحد به امضا رسیده در واقع نوعی سمبل است. اما نیاز کشور سوریه بسیار فراتر از این تعداد خواهد بود و محدودیتی برای سازندگان ایرانی از بابت کمیت وجود ندارد.

سلطان‌محمدی همچنین در مورد پیش‌بینی بازار مسکن در دولت آینده نیز اضافه کرد:درحال حاضر مسکن در یک رکود کامل به سر می‌برد، در این رابطه از یک طرف به دلیل افزایش افسارگسیخته مسکن طی سه سال گذشته که بیش از ۷ برابر رشد داشته باعث شده مردم نتوانند اقدام به تهیه مسکن کنند، از طریق دیگر نیز به دلیل ثابت بودن حقوق و دستمزد نسبت به افزایش تورم، قدرت خرید مردم از بین رفته و تقاضای آنچنانی در بازار مسکن وجود ندارد، همین موضوع منجر به رکود بازار مسکن شده است.

سلطا‌ن‌محمدی بیان کرد: اگر قرار باشد دولت از طریق چاپ پول و استقراض از بانک مرکزی هزینه ساخت مسکن ‌های جدید را تامین کند، این موضوع می‌تواند تورم بیش از ۱۰۰ درصدی را به جامعه تحمیل کند که در چنین شرایطی این تورم می‌تواند بسیار ویرانگر باشد، از سوی دیگر مدام نامزد‌ها می‌گویند،که زمین رایگان در اختیار می‌گذارند، در حالی که مشکل مسکن در شهر‌های بزرگ عدم وجود مسکن است، ما در این زمینه در شهری مانند تهران با کمبود زیادی روبرو هستیم،درحال حاضر دولت برای ساخت فضا‌های عمومی مانند بیمارستان و مدرسه زمین به اندازه کافی در اختیار ندارد و از سویی در شهر‌های اقماری نیز زمین با محدودیت بسیار زیادی روبرو است و برای ساخت زیرساخت‌های شهر‌های جدید نیز محدویت‌های بسیار زیادی وجود دارد، حال این که این زمین‌ها کجا هستند که تا الان مورد استفاده قرار نگرفتند سوالی است که باید نامزد‌ها با آن پاسخ بدهند.

عضو سابق شورای عالی مسکن گفت: یک تیم تخصصی و پژوهشی در حوزه اقتصاد و مسکن حدود ۷ ماه است روی طرحی کار می‌کند که ارتقا یافته و تقویت شده طرح مسکن مهر است، و هم اکنون به عنوان یکی از برنامه‌های اصلی دولت مردمی آیت اله رئیسی در دستور کار ایشان قرار دارد.

سلطان‌محمدی استاد دانشگاه در واکنش به سخنان دبیر کانون سراسری انبوه‌سازان کشور در مورد افزایش قیمت مسکن، بیان داشت: این موضوع که با افزایش قیمت نهاده‌های تولید مسکن، قیمت‌ها نیز در بازار با تلاطم روبرو می‌شود را نمی‌تواند تلقی درستی قلمداد کرد، زیراکه اولا بیش از ۷۰ درصد از قیمت تمام شده مسکن را زمین شامل می‌شود و با توجه به اینکه قیمت زمین نیز به مانند ملک سرعت رشدش متوقف شد، بنابراین از این ناحیه نمی‌توان گفت که قیمت تمام شده تغییر آنچنانی کند، از سوی دیگر قیمت مصالح ساختمانی، اما در سال آینده با توجه به تورمی که در اقتصاد وجود دارد، گران خواهد شد، اما این مسئله لزوما نمی‌تواند تاثیر مستقیمی بر قیمت‌ها بگذارد و باعث آن شود که بهای مسکن با یک شوک قیمتی دیگری روبرو شود.

رئیس جمهور ایران گفت:‏ در طی ۷ سال، مجموعاً ۴.۵ میلیون ⁧‫ مسکن‬⁩ توسط دولت در کل کشور ساخته شده است.

اخیراً طبق یک تفاهم‌نامه‌ای به تایید شهرداری تهران و وزارت کشور رسیده که بر اساس آن در پایتخت واحد‌های کوچک تولید خواهد شد. مطابق این طرح تفصیلی حداقل متراژ واحد‌های مسکونی در شهر تهران ۳۵ متر است که بر اساس پیشنهاد ساخت خانه‌های ۲۵ متری، این میزان باید به ۲۵ متر کاهش پیدا کند. توافق اخیر شهرداری با وزارت کشور نشان می‌دهد که کمیسیون ماده ۵ مخالفتی با این کاهش متراژ ندارد.

مهدی سلطان‌محمدی استاد دانشگاه درباره طرح اقدام ملی مسکن با تاکید بر اینکه تجربه مسکن مهر نشان داد، دولت مسکن ساز خوبی نیست، عنوان کرد: «با توجه به کیفیت پائین ساخت و همچنین مدت زمان زیادی که برای اتمام پروژه طول کشید، موید آن است که دولت بهتراست به هیچ عنوان وارد این‌حوزه نشود، بلکه باید زیرساخت‌های لازم برای ساخت مسکن را برای مردم و بخش خصوصی فراهم کند و آن‌ها خود وارد عملیات ساخت شوند.»

زمزمه کاهش ارتفاع ساخت‌و‌ساز که اقدامی تاریخی در مقایسه با چراغ سبز سال‌های گذشته برای اضافه‌سازی محسوب می‌شود، پرسش سازنده‌ها درباره پشت صحنه این تصمیم را در پی داشته است.

گزارش بانک مرکزی نشان می‌دهد سال ۱۳۹۷ بالغ بر ۴۸ هزار و ۶۴۲ میلیارد تومان تسهیلات برای ایجاد مسکن و ساختمان اختصاص یافته که در مقایسه با رقم ۸ هزار و ۶۵۹ میلیارد تومان سال ۱۳۹۶ بالغ بر ۴۶۱ درصد رشد نشان می‌دهد.

این طرح جدید آن طور که از محتوای فراخوان عمومی منتشر شده برای آن استنباط می‌شود دارای برخی تفاوت‌های اساسی با پروژه مسکن ویژه است.اولین و مهم‌ترین وجه تفاوت این دو پروژه در نحوه اجرای کار است؛ پروژه مسکن ویژه در واقع به نوعی پروژه پیمانکاری بود که پیمانکاران اقدام به ساخت واحدهای مسکونی روی زمین دولتی کرده و در پایان عملیات ساخت، این واحدها با قیمت مشخص شده از سوی دولت به متقاضیان واجد شرایط که اقدام به پیش خرید واحدها کرده بودند واگذار شد.

قبل از آنکه تصویب یا رد لایحه CFT بخواهد بر افزایش یا کاهش قیمت مسکن تاثیرگذار باشد این عملکرد ضعیف وزارت راه و شهرسازی و تولید نشدن آپارتمان جدید است که بر صعودی شدن قیمت‌ها در بخش مسکن تاثیرگذار است.

عمده ساخت وساز‌هایی که طی سال‌های گذشته تاکنون در منطقه ۲۲ تهران انجام شده است آپارتمان‌های بزرگ‌متراژ-با مساحت بیش از ۱۰۰ مترمربع-هستند و واحد‌های ریزمتراژ و کوچک متراژ جزو فایل‌های کمیاب و در برخی موارد نایاب در این منطقه تلقی می‌شوند.

بازار مسکن با کمبود خانه های کوچک مواجه است. این نکته‌ای است که علی چگنی، مدیرکل دفتر برنامه ریزی و اقتصاد مسکن وزارت راه و شهرسازی گفته و اعلام کرده است برای ساخت واحدهای مسکونی کوچک مشوق هایی در نظر گرفته می شود.

تسهیلات بدون سپرده ساخت‌وساز از سال ۹۷ وارد بازار می‌شود.

بانک‌ها بعد از کاهش نرخ سود سپرده‌های بانکی به سطح ۱۵درصد در مواجهه با انتظارات وام‌گیرنده‌ها در بخش‌های مختلف اقتصادی برای کاهش نرخ سود ۱۸ درصدی تسهیلات،‌ وعده‌هایی مطرح کردند اما اولین بازنگری در نرخ سود تسهیلات، اکنون برای بخش مسکن آن هم برای حوزه‌ای از این بخش که پشتیبان رونق غیرتورمی بازار ملک می‌تواند باشد،‌ رقم خورده است.

با خروج اجباري بسازوبفروش‌ها از بازار ساخت مسكن، بالابر ساخت‌وسازهاي مسكوني در شهر تهران حالت سقوط‌ آزاد به خود گرفته و باعث شده نرخ آپارتمان‌سازي در تهران تا حد نگران‌كننده‌اي كاهش يابد.