بورل در پاسخ به انتقادات وارده در رابطه با سیاست وی در قبال ایران گفت: من با دقت به اظهارنظرات و انتقادات مختلف شما گوش دادم. برخلاف آنچه که هماکنون شنیدم، به نظرم قابل قبول نیست که بگوییم اتحادیه اروپا از ایران حمایت میکند.
مسئله خطرناک برای ایران این است که این کشورها آرامآرام از سمت ایران کنار میکشند و خود را به یکی از کریدورهای بینالمللی متصل میکنند. به یاد آوریم که دوران باشکوه صفویه با هزاران کاروانسرا زمانی به پایان رسید که ایران دیگر مسیر عبور کالاهای غرب به شرق نبود.
رئیسی بعد از ظهر امروز پنجشنبه در دیدار سفرای جدید جمهوری اسلامی ایران در ۹ کشور دنیا، با تاکید بر ضرورت تلاش نمایندگان جمهوری اسلامی ایران برای تحقق منویات مقام معظم رهبری در حوزه سیاست خارجی ، گفت: با توجه به اینکه کشورهای زیادی تمایل به گسترش روابط خود با ایران دارند، تلاش کنید با معرفی موثر ظرفیتهای ایران، زمینه گسترش مراودات دیپلماتیک و به تبع آن ارتقای سطح همکاریهای دوجانبه و منطقهای و بینالمللی با کشورهای محل ماموریت خود را فراهم کنید.
عضویت ایران در بریکس یک دستاورد خوب دیپلماتیک است؛ تحرکی که بعد از یک دهه سیاست تقابلی با جهان و انزواگرایی ارادی در عرصه بینالمللی صورت میگیرد. این اتفاق در سیاست خارجی دولت سیزدهم که بعد از ۲ سال هنوز دستاوردی در عرصه بینالمللی نداشته، اتفاق مهمی است که میتواند سرآغاز روندهای مؤثر و بزرگی آنهم در چارچوب همکاری با قدرتهای نوظهور اقتصادی ارزیابی گردد.
واکنشها به دعوت از کشورمان برای پیوستن به اقتصادهای نوظهور
مقامات امریکایی در واکنش به تحولات جدید در حوزه بریکس این موضوع را «کماهمیت» دانسته و معتقدند که باید به همکاری با شرکای مختلف ادامه داد. یک سخنگوی وزارت امور خارجه امریکا روز پنجشنبه در این باره گفت: «ایالات متحده کماکان معتقد است که کشورها میتوانند شرکا و گروههایی را که میخواهند با آنها متحد شوند انتخاب کنند.»
واقعیت این است که چین ظرفیت و امکان بسیار بزرگ و مهمی برای توسعه روابط سیاسی و اقتصادی با ایران محسوب میشود، ولی هنگامی که این ظرفیت را در تقابل با سایر ظرفیتهای موجود از جمله روابط با اروپا و غرب تعریف میکنیم، نتیجهای نخواهیم گرفت و حتی کارآیی ظرفیت چین نیز کم میشود و مردم گمان میکنند که حکومت میخواهد چین را جایگزین اروپا و غرب کند و این آغاز مشکل است. به این میگویند بازی دو سر باخت.
بهرام قاسمی گفت: این وضعیت سیاستخارجی قابل دوام نیست و باید تغییر کند. نیاز به تغییرات مشخصی دارد که باید ابزارهایش را پیدا کرد. ابزارهای فعلی منافع ملی ایران را تامین نمیکنند. تا الان اقتصاد به سیاستخارجی یارانه داده و ما اقتصاد را در خدمت سیاست خارجی گذاشتیم و هزینه کردیم. منابع کشور را عمدتاً در خدمت سیاستخارجی و اهداف سیاستخارجی استفاده کردیم. این روند دیگر قابل ادامه دادن نیست.
درباره برداشتی که دولتمردان ایرانی از تحولات نظام بینالملل دارند
نخبگان سیاسی ایران باید اطمینان داشته باشند که ظهور احتمالی چین بهعنوان قدرت غالب، بدین معنی نیست که پکن با سیاستهای هستهای، منطقهای و موشکی آنها همراهی کامل خواهد داشت. آنها حتی باید این انتظار را داشته باشند که چهبسا مخالفت چین با سیاستهای ایران بسیار شدیدتر و روش آن تندتر باشد.
عباس عبدی نوشت: پس از دو سال معطلی، کار به جایی رسیده که پس از شش بار اعلام آزاد شدن منابع مالی ایران در کرهجنوبی با یک میلیارد کمتر از رقم واقعی پذیرفتهاید که در ازای آزادی چند زندانی دوتابعتی این پولها در حسابی در قطر و برای خرید برخی کالاهای بشردوستانه مثل مواد غذایی و دارویی واریز شود، ریشه این رفتار فقط یک چیز است؛ قدرتطلبی، قدرتطلبی و قدرتطلبی.
دولت میتواند با استفاده از پتانسیلها و ظرفیتهای دیپلماتها و سفرای کهنهکار کشور، ساختار مشورتی مستقلی ایجاد کند که راهکارهای بهتری برای پیشبرد اهداف سیاست خارجی ارائه دهند. به اعتقاد من، شخص رئیسجمهور کشورمان نیازمند چنین کانون مشورتی و پشتوانه فکری است و اگر بتواند از ذخیره بزرگ تجارت پیشکسوتان سیاست خارجی به خصوص سفرای بازنشسته استفاده کند، بهویژه در شرایط خطیر فعلی، میتوانست خیلی بهتر از این سیاست خارجی کشور را فعال کند.
بزرگترین خدمت به ایران در عرصه بینالمللی، بازگرداندن جایگاه واقعی ایران و برقراری رابطه متوازن با تمام کشورها و اجتناب از فرو افتادن در دام کشورهای معدود، چون چین و روسیه و باز کردن دستوپای روابط از قید کشورهای عقبافتاده، منزوی و ضعیف جهان و درنهایت حرکت بهسوی اعتلای ایران، متناسب با جایگاه واقعی آن است که طبعاً در داخل در پرتو حمایت مردمی و در خارج در سایه یک سیاست مثبت و متوازن با جامعه جهانی و کشورهای مقتدر منطقه و جهان امکانپذیر خواهد بود.
شهریار حیدری نماینده مردم سرپل ذهاب و قصرشیرین و عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی گفت: روسیه درگیر نزاع داخلی و جنگ اوکراین است که تا حدودی نیز غرب مقابل آنها قرار گرفته است. کشوری که هنوز نتوانسته اوکراین را شکست دهد میخواهد افکار عمومی را تغییر دهد و به همین خاطر دچار این اشتباه استراتژیک شده است!
هنر دولت این است که در سیاست خارجی غیر قابل پیش بینی باشد و در اقتصاد و معیشت قابل پیش بینی، اما حالا کار بر عکس شده و همه میتوانند حدس بزنند موضع ایران در قبال فلان موضوع چیست. اما نمیدانیم قیمت تن ماهی تا چه حد گران خواهد شد.
فرارو در گفتگو با کارشناسان سیاستخارجی بررسی کرد
در شرایطی که عملا برجام قابل احیا نیست، این نوع ارتباط، حد مقدوری است که ایران و امریکا به آن دست یافته اند. اما اسرائیل ناراحت است، چون اسرائیل به دنبال سیاست فشار حداکثری است تا ایران وادار شود برنامه هستهای را به طور کامل کنار بگذارد. این سیاست از تحریم همه جانبه تا اقدام محدود نظامی را در بر میگیرد. وقتی اسرائیل میبیند که ایران در حال حفظ برنامه هستهای است، قطعا رضایت نخواهد داشت.
بیانیه جمعی از سفرا و دیپلماتهای ارشد جمهوری اسلامی ایران
سیاست شرقگرایی یکسویه و غربستیزی افراطی و انکار روابطی متوازن با کشورها و قدرتهای جهانی بدون توجه به الزامات ژئوپلیتیکی ایران خسارت غیرقابل جبرانی را به منافع کشور وارد ساخته و هزینههای گزافی را تحمیل مینمایند.
دولت سیزدهم از ابتدای روی کارآمدن با نقد دولتهای پیشین در زمینه سیاست خارجی اعلام کرد که سیاست خارجی متوازن مبتنی بر گسترش روابط با همسایگان را در پیش خواهد گرفت و با گسترش روابط در حوزه کشورهای همسایه و سیاست نگاه به شرق خواهد توانست انزوای تحمیلشده به ایران به واسطه تحریمهای هستهای را بشکند.
فرارو در گفتگو با کارشناسان بررسی کرد:
اگر اجازه داده میشد مسئله برجام که در دولت آقای روحانی به مرحله مناسبی رسیده بود، ادامه پیدا میکرد، در طول ۲ سال اخیر شاهد این رفتارها نبودیم که کشورهای مختلف به امارات درباره جزایر سه گانه امتیاز بدهند. فرصت سوزیهای متعددی که کردیم و زمانهایی به خاطر رفتارهای یک گروه، با طیف فکری خاص از دست دادیم، ما را به شدت از امتیازاتمان عقب انداخته است. نکته مهم دیگر این است که ما به اندازه کافی اسناد داریم که ثابت کنیم این جزایر متعلق به ایران است و مشخص کنیم که بریتانیا در حق ما خیانت بزرگی کرد و در خصوص بحرین و امارات بدعهدی کرد.
ظریف با اشاره به اینکه من ضدروس نیستم و در دوران وزارتم ۲۸ سفر به روسیه داشتم، تاکید کرد: «برای ایران ضدروس و ضدآمریکا بودن خطرناک است. زیرا باید منافع ملیمان را اولویت قرار دهیم و سپس مخالفت با سلطه آمریکا را مدنظر قرار دهیم.»
وزرای امور خارجه ایران و سودان در باکو دیدار کردند
روابط ایران و سودان که پس از حمله برخی طیفهای تندروی اصولگرا به سفارت عربستان قطع شده بود، در آستانه از سرگیری قرار دارد.
یک عضو کمیسیون انرژی گفت: باید مسائلی که راهبردی هستند را از اختیار دولتها و تفکرات حزبی آنها خارج کنیم و اجازه بدهیم نظام در این موارد تصمیم بگیرد و همه دولتها در این رابطه مجری باشند.