نخستوزیر قطر با تأکید بر اینکه دیپلماسی بهترین راهحل برای مسائل پیچیده است، از ایالات متحده خواست تا برای رسیدن به توافق جدید درباره پرونده هستهای ایران، به میز مذاکره بازگردد.
یک تحلیلگر مسائل بینالملل گفت: «احتمالاً هنوز مجوز لازم برای مذاکره با آمریکا، به دولت داده نشده است. تا زمانی که اجازه مذاکره با آمریکا از سمت نهادهای تصمیمگیر صادر نشود، نشان دادن گاهوبیگاه چراغ سبز به آمریکا، کمکی به تأمین منافع کشور نمیکند.»
عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس:
حسن قشقاوی گفت: «تصمیمات اصلی در زمینه روابط با آمریکا از طریق مقام معظم رهبری، رئیسجمهور و شورایعالی امنیت ملی اتخاذ میشود. این فرآیند تصمیمگیری کاملاً ساختارمند است و هیچ نهاد یا فرد خاصی مسئول تصمیمگیری نیست.»
دبیر شورایعالی هماهنگی اقتصادی سران قوا گفت: «غربیها میخواهند با زور با ایران مذاکره و تفاهم کنند و با تحدید فروش نفت و تحریمهای شدید اقتصادی، ایران را به میز مذاکره بکشانند؛ بنابراین امروز باید از سطح مسائل گروهی و جناحی فراتر رویم و از زاویه جبهه انقلاب به مسائل بپردازیم و بچههای انقلاب باید با قدرت در صحنه حاضر شوند.»
ترامپ بازگشت. استراتژی مواجهه با وی تنها دستورکار ما نیست. همه کشورها در سراسر دنیا بسته به نوع مسائلی که با ایالات متحده دارند، در پی شکل دادن به این استراتژی هستند. مرکز ثقل همه این استراتژیها مبتنی بر پاسخ به این مسئله است که آیا استراتژی آنان در دور نخست ترامپ منجر به حفظ منافع ملی و افزایش رفاه و امنیت شهروندانشان شد یا خیر؟ آمار و ارقام به ما یادآوری میکند که اقتصاد ایران یکی از بزرگترین شوکهای منفی را در سال۱۳۹۷ تجربه کرد.
معاون امور حقوقی و بینالمللی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی با اشاره به اینکه «جمهوری اسلامی ایران همانند گذشته آمادگی برای آغاز و از سرگیری مذاکرات رفع تحریم را دارد»، گفت: «عاقلانهترین راه این است که گفتوگوهای رفع تحریم آغاز شود و به مسیر درست و صحیح خودش برگردیم.»
پرونده هستهای را میتوان با بهکارگیری این چهار محور پیش برد: «ذخیرهسازی اورانیوم در داخل کشور تحت نظارت آژانس بینالمللی انرژی اتمی؛ تعیین مکانیزمی مشخص و شفاف برای راستیآزمایی اجرای تعهدات طرف مقابل؛ تفاهم بر سر جبران خسارت از دست رفته ایران در چهارچوب برجام؛ و بازنگری مکانیزم ماشه.»
عضو شورایعالی مشورتی حزب کارگزاران سازندگی گفت: «اینکه عنوان میشود ممکن است دولت پزشکیان رویکرد جدیدی در پیش بگیرد، واقعبینانه نیست. واقعیت این است که آقای پزشکیان بدون اجازه حاکمیت نمیتواند کاری بکند. در واقع، دولت پزشکیان تصمیمگیرنده اصلی در اینکه باید در مقابل آمریکا چه رویکردی در پیش گرفت، نیست و چنین سیاستهایی در جای دیگری گرفته میشود.»
برنامههای ویژه صداوسیما در دعوت از مخالفان مذاکره و حمله به تیم مذاکره قبلی برجام و بهویژه جواد ظریف و تهیه گزارشهای خبری درباره آثار و تبعات زیانبار برجام به تعبیر متولیان و برنامهسازان سیمایی، از جمله تلاشهایی است که در جریان است تا قبل از اینکه حتی مذاکره ای در کار باشد یا گفتگویی آغاز شود، مرگ آن را از همین حال رقم بزنند.
درخواست روزنامه اصلاح طلب
یک روزنامه اصلاحطلب خطاب به رئیسجمهور نوشت: «آقای پزشکیان، برای اطمینان بیشتر از مسیری که برای مذاکره انتخاب کردهاید، میتوانید به نظرسنجی معتبر از مردم و نخبگان اقدام کنید تا با اعتمادبهنفس بیشتری مسیر را ادامه دهید. گرچه قانون اساسی هم ظرفیت لازم برای انجام چنین اموری را دارد [همهپرسی] که در صورت نیاز میتوان از آن بهره برد.»
نماینده ادوار مجلس شورای اسلامی ضمن تأکید و توجه به موضوع « مذاکره » نوشت: «ولی امرمسلمین سالهای قبل فرمودند قطع رابطه با آمریکا ابدی نیست. پس پشتیبان ولایت فقیه باشیم که در این صورت به کشور و نظام آسیبی نمیرسد.»
حسین مرعشی:
فعال سیاسی اصلاحطلب و دبیر کل حزب کارگزاران سازندگی گفت: «برداشت شخصی من این است که هنوز رهبری در فضای جدید اظهارنظر روشنی نداشتهاند. برای آگاهی از اینکه سیاست نظام به چه سمت و سویی میرود، باید منتظر اظهارنظر ایشان باشیم. ایشان این هفته احتمالاً صحبتی در این زمینه خواهند داشت.»
عبدالرضا فرجی راد گفت: مسئله این است که وقتی رئیس جمهور، وزیر امور خارجه یا یک مقام دیگری میگویند ما آمادگی داریم بر اساس یک روند متعادلی با آمریکا صحبت کنیم، صرفا به تنهایی تصمیم گرفته نشده است. این مسائل در شورایعالی امنیت ملی مطرح شده، جواب مثبت و منفی گرفته شده، سپس رهبری هم یا تایید میکنند یا نمیکنند؛ لذا وقتی رئیس جمهوری و وزیر امور خارجه نکتهای را اشاره میکنند، در شورایعالی امنیت ملی صحبتهای اساسی درباره آن انجام شده است.
نائب رئیس پیشین مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه «در شرایط کنونی، بهترین تصمیم آغاز مذاکرات است»، گفت: «من دونالد ترامپ را یک فرصت میدانم؛ چون ترامپ یک آدم معاملهگر و تاجرمسلک است و اتفاقاً به همین دلیل، ایران به شکل راحتتر و بهتری میتواند با دولت جدید آمریکا وارد مذاکره مستقیم و توافق شود تا به اهداف و منافع خودمان برسیم.»
یک روزنامه اصولگرا نوشت: «ترامپ تنها در یک صورت میتواند به ایران بیاید ـ آورده شود ـ و آن هم برای تحمل مجازات صدور دستور ترور سپهبد قاسم سلیمانی است.»
در گفتوگوی فرارو با کارشناسان سیاست خارجی بررسی شد:
«وحید احمدی»، عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس و «جلال ساداتیان»، دیپلمات پیشین ایران در گفتگو با فرارو، به بررسی ابعاد پیدا و پنهان توافق با روسیه پرداخته اند. احمدی معتقد است نمی توان به توافق با ایالات متحده و اروپا چندان خوشبین بود و ساداتیان معتقد است شاید می شد کمی دیرتر به توافق با روسیه رسید.
روزنامه اصولگرا نوشت: «آقایان محمدجواد ظریف، علی عبدالعلیزاده، محمد هاشمی و علی ربیعی همین دیروز و یک روز مانده به ورود ترامپ به کاخ سفید از مذاکره با آمریکا سخن گفتند! اگر اسامی این آقایان را برداریم و اسم چهار عضو افراطی ضد ایرانی کابینه ترامپ را بگذاریم، چه چیز فرق میکند، جز آنکه جملات باورپذیرتر میشود! حقیقت این است که بعد از تذکر بسیار درباره ناامیدنکردن مردم و ندادن پیامهای افراطی و دشمنپسند، گویا تازه آقایان فهمیدهاند که باید چه کنند!»
یک فعال سیاسی اصلاحطلب گفت: «گفتوگوی اخیر مسعود پزشکیان با شبکه NBC و سایر اقدامات ارتباطی مرتبط با این موضوع، شجاعانهای است که آقای پزشکیان آغاز کردهاند. البته معتقدم این اقدامات با تأیید و موافقت کلیت نظام نیز بوده است. بعید میدانم بدون هماهنگی با مقامات عالیرتبه و تصمیمات لازم چنین اقدامات و پیامهایی ارسال شده باشد. نظام احساس کرده که آقای پزشکیان و دولت چهاردهم میتواند این پرونده را به سرانجام برساند تا مشکلات مردم کاهش پیدا کند.»
یک روزنامه اصولگرا در واکنش به اظهارت اخیر ظریف نوشت: «اگر امریکا خود را مقابل سیاستمدارانی مثل ظریف میدید، الان خاک این کشور را توبره کرده بود. تدبیر اقتدار ایران در جای دیگری است. امریکا در ایران خود را مقابل یک ملت مقاوم میبیند، وگرنه شماها که در تاریخ میگردید که یک موضع به ظاهر ضعف مثل قطعنامه جنگ پیدا کنید و به امریکاییها میگویید ما اکنون در شرایط ۵۹۸ هستیم! اگر جنگ نمیشود، اتفاقاً به این دلیل است که امریکا فریب پیامهای پنهان و آشکار شما را نمیخورد و ارزیابیاش از مقاومت ایران واقعبینانه است.»
«برخلاف نظر امام خمینی که فرمودند اگر آمریکا دست از مداخله در امور داخلی ایران بردارد و از عملکرد ضدایرانی گذشتهاش اظهار پشیمانی کند، میتواند با ایران رابطه داشته باشد، آقای کاظم صدیقی مقرر کردهاند تا ظهور امام زمان علیهالسلام برقراری رابطه با آمریکا ممنوع است!»