تورم

ترکیه در دهه ۹۰ هرگز تورم ی زیر ۵۰ درصد نداشت و در ابتدای هزاره سوم میلادی نیز با بحران ارزی و بدهی شدیدی مواجه شد. با این حال برنامه‌های اصلاح اقتصادی در سال‌های ۲۰۰۱ تا ۲۰۰۴ توانست به‌طور موثری ثبات اقتصادی را در این کشور برقرار کند و گام موثری در راستای گذار از یک اقتصاد رانتی به اقتصادی مدرن و شفاف بردارد. انتخاب کلیدی ترکیه در این دوره، اقدام به جراحی ساختار‌های اقتصادی به جای دل خوش کردن به مسکن‌های کوتاه‌مدت بود.

قیمت‌های حال حاضر بازار نشان می‌دهد ممنوعیت درج قیمت، به هیچ وجه نتوانسته مانع موج گرانی خودرو شود، اتفاقی که با توجه به اوضاع کلی اقتصاد کشور، تورم انتظاری و مشکلات تولید و عرضه خودرو قابل پیش‌بینی بود.

اظهارات نمایندگان نشان می‌دهد با آن که مجلس از داشتن برنامه برای بهبود اوضاع سخن می‌گوید، اما برنامه‌ای در کار نیست و بیشتر راه‌های مقطعی و اورژانسی مدنظر مجلس است که آن هم عواقب خودش را دارد. در شرایطی که دولت با کسری بودجه مواجه است و درآمد‌های نفتی نیز کاهش یافته است صحبت از افزایش یارانه‌ها و افزایش تعهدات مالی دولت راه‌حل مناسبی به نظر نمی‌رسد. همچنین رویه مجلس بیشتر وجهی سلبی دارد و به انتقاد از دولت می‌پردازد و در همین راستا بر کارکرد نظارتی مجلس تأکید می‌شود. هر چند نمی‌توان منکر اعمال نظارت از سوی مجلس شد، اما با توجه به محتوای جلساتی که تاکنون مجلس با وزرا داشته و به ویژه جلسه با وزیر امور خارجه این رویه نمی‌تواند راهگشای وضع موجود باشد.

یک اقتصاد دان می‌گوید: هدف‌گذاری بانک مرکزی، تورم ۲۲ درصد است؛ اما با وضعیتی که اکنون مشاهده می‌شود، قطعا امسال تورم بالای ۳۰ درصد خواهد بود و شاید حتی از تورم سال ۹۸ هم عبور کند؛ زیرا شاهد افزایش رشد شدید قیمت در پنج دارایی هستیم. در مجموع این سه سال، حدودا صد درصد تورم تجمعی به اقتصاد ایران تحمیل شده است؛ درحالی‌که حقوق و دستمزد کارگران در مجموع ۶۰ درصد افزایش داشته که شکاف ۴۰ درصدی را نشان می‌دهد.

گزارش‌های رسمی از این حکایت دارد که در سه ماه ابتدایی شیوع ویروس کرونا، تحت تاثیر تبعات این ویروس قیمت‌ها از ۲۴.۵ تا ۲۷ درصد افزایش یافته است.

در ظرف سه ماه گذشته ۶۰۰ هزار میلیارد تومان برای فعالین در بازار سهام درآمد ایجاد شده است. در این بازار کاغذ خرید و فروش شده است بدون آنکه تولیدی افزایش پیدا کند. باید از این‌ها مالیات گرفته شود. همچنین صاحبان بنگاه‌هایی که این درآمد برای آن‌ها ایجاد شده باید همه یا بخش قابل توجهی از این منابع را وارد سرمایه تولیدی کنند. اگر این میزان منابع وارد بازار سرمایه سکه و ارز شود قطعا اقتصاد ما به سمت ونزوئلایی شدن می‌رود. این امر باید کنترل شود.

نرخ رشد ماهانه ۷/ ۱۱ درصدی میانگین قیمت واحد‌های مسکونی در پایان بهار امسال، در طول حداقل سه دهه اخیر در پایتخت بی‌سابقه بوده است. سال ۹۷ که روند رشد قیمت مسکن در تهران بعد از افزایش خفیف پایان سال ۹۶، تند شد میانگین تورم ماهانه آپارتمان‌ها به حدود ۵/ ۵ درصد رسید و در سال ۹۸ نیز به رغم تداوم جهش و صعود شدید قیمت مسکن، اما میانگین تورم ماهانه ملکی زیر ۴ درصد ماند. از طرفی، بیشترین رشد ماهانه قیمت آپارتمان‌های فروخته شده در پایتخت طی این مدت، ۴/ ۱۱ درصد و برای اردیبهشت ۹۸ بوده است.

یک کارشناس مسائل اقتصادی می‌نویسد: امروز رشد اقتصاد ایران منفی است و درصد بالایی از مشاغل به مدت دو ماه رکود داشتند. نگرانی اصلی در همان روزها، احتمال تشدید تورم بود؛ شاخص اقتصادی‌ای که همیشه در ایران، ارقام بالایی را ثبت می‌کند. تداوم این نرخ بالا در اقتصاد ایران، کاهش قدرت خرید و فقیرترشدن مردم را در پی خواهد داشت. افزایش حقوق و دستمزد‌ها متناسب با تورم ، با وضعیت فعلی اقتصاد ایران، شدنی به نظر نمی‌رسد.

سه نظام کلیدی اقتصاد ما در خدمت ثروتمندان است و به نفع دهک‌های پایین تنظیم نشده است. هر سه نظام اقتصادی ما یعنی نظام مالیاتی، بانکی و یارانه‌ای ما نیازمند بازنگری و اصلاحات اساسی است. در نظام یارانه‌ای ما دهک دهم بیش از ۲۰ برابر دهک اول از یارانه پنهان برخوردار است. در نظام بانکی تسهیلات ارزان قیمت به دلیل فساد، رانت و بهره‌مندی از روابط پشت پرده بیشتر نصیب دهک‌های بالای درآمدی است. در نظام مالیاتی پایه‌های مالیاتی مثل مالیات بر ثروت و مجموع درآمد را نداریم. در حالی که این پایه‌های مالیاتی است که می‌تواند شکاف طبقاتی را کمتر کند و به بازتوزیع ثروت کمک کند. در نبود پایه‌های مالیاتی ثروت عده‌ای زیاد می‌شود بدون آن که مالیات بدهند.

کارشناسان سیاسی در گفتگو با فرارو تاثیر وضعیت کرونایی و اقتصادی را بر انتخابات ۱۴۰۰ بررسی کردند.ناصر ایمانی در گفتگو با فرارو در این باره گفت: وضعیت کرونایی و شرایط اقتصادی به طور مسلم بر انتخابات ۱۴۰۰ تأثیر دارد. وضعیت اقتصادی کشور، مسائل اقتصادی و معیشتی مردم مهمترین متغیر تاثیرگذار بر این انتخابات است. این دوره مسئله اقتصادی و معیشت مردم تاثیر بسیار زیادی در انتخابات دارد که تاثیرگذاری تا این حد مطلوب نیست و خطراتی در پی دارد. محمدصادق جوادی‌حصار نیز در گفتگو با فرارو در این باره گفت: عوامل متعددی بر فضای انتخابات ۱۴۰۰ مؤثر است و مثلا تنها کرونا را نمی‌توان تنها عامل اثرگذار دانست. اما مشخص است که شرایط کنونی انگیزه مشارکت را اگر کاهش دهد خیلی افزایش نمی‌دهد. به همین دلیل فکر می‌کنم باید منتظر باشیم تا ببینیم در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا چه اتفاقی می‌افتد.

نرخ تورم سالانه کشور در خرداد ماه به ۸/ ۲۷ درصد رسید که نسبت به اردیبهشت ماه، ۲ واحد درصد کاهش را نشان می‌دهد. اما «نرخ تورم نقطه‌ای»، روندی متفاوت را ثبت کرد و با ۵/ ۱ درصد افزایش به ۵/ ۲۲ درصد رسید.

نرخ تورم سالانه خرداد ماه برای خانوار‌های کشور به ٢٧.٨ درصد رسیده که نسبت به ماه قبل دو درصد کاهش دارد.

نرخ تورم سالانه اردیبهشت ماه ١٣٩٩ برای خانوارهای کشور به ۲۹.۸ درصد رسیده که این عدد نسبت به ماه قبل، ٢.٤ واحد درصد کاهش را نشان می‌دهد.

از بین ۳۱ استان کشور، فقط هشت استان تورم نقطه به نقطه بالای ۲۰ درصد را به ثبت رساندند. تورم نقطه به نقطه میزان افزایش شاخص قیمت مصرف‌کننده نسبت به ماه مشابه سال قبل را نشان می‌دهد.

غلامرضا نظربلند، اقتصاددان: اینک که هم کرونا و هم سقوط آزاد قیمت نفت به جان اقتصاد خسته ما افتاده است، نیازمند بازنگری در اولویت‌های بودجه هستیم. کرونا نه‌تن‌ها چهره جهان را تغییر داده که رشته‌ای از انگاره‌ها، گفتمان، پروتکل‌ها، روش‌ها، رویکردها، مناسبات و سازوکار‌ها را هم به چالش کشیده یا به ضرورت بازنگری آن‌ها حکم رانده است. اکنون در میانه پیشاکرونا و پساکرونا قرار گرفته‌ایم.

با وجود آنکه دولت تمام تلاش خود را برای شکستن رکود و کنترل قیمت مسکن به کار گرفته، این بخش تحت تاثیر پنج متغیر هنوز از خطر رکود تورم ی خلاص نشده است.

قیمت‌ها در سال ۹۸ حدود ۲۴.۲ درصد بیشتر شده است. این موضوع از تورم نقطه به نقطه گزارش شده توسط مرکز آمار قابل برداشت است که نشان می‌دهد در اسفند‌ماه سال ۹۸، قیمت‌ها چه تغییری نسبت به ابتدای سال پیدا کرده‌اند. در این سال روند نرخ تورم عموما کاهشی بود

طبق گزارش مرکز‌ آمار تورم سالانه در اسفند به ۳۴.۸ درصد رسید که روند کاهشی نشان می دهد.

پژوهشکده مرکز آمار، نرخ تورم و رشد اقتصادی در پایان سال جاری را پیش‌بینی کرد. بر این اساس نرخ تورم در انتهای سال در محدوده ۳۵ درصد قرار دارد. همچنین سناریوهای بررسی شده نشان می‌دهد که در خرداد ۹۹، نرخ تورم سالانه در محدوده ۶/ ۲۶ درصد تا ۲/ ۲۹ درصد قرار خواهد داشت. نرخ رشد اقتصادی نیز که در فصل اول سال جاری معادل منفی ۱/ ۱۰ درصد بود، در انتهای سال با بهبود نسبی به منفی ۲/ ۷ درصد و رشد غیرنفتی به صفر می‌رسد.

رییس کل بانک مرکزی اظهار داشت: برخی می‌گویند که سطح مقاومت ۱۴ هزار تومان نرخ ارز شکسته شده است، اما باید به یاد داشت که در یک سال گذشته حدود سه بار این سطح شکسته شده، اما بانک مرکزی توانست بازار را کنترل کرده و قیمت‌ها متعادل شود.