با پرهیز از مکمل‌هایی، چون پرتقال تلخ، ریشه شیرین بیان، فرآورده‌های کافئین‌دار، یوهیمبین و افدرا و در پیش گرفتن سبک زندگی سالم، می‌توان به کنترل بهتر فشار خون و حفظ سلامت قلب کمک کرد.
فرارو- مصرف مکمل‌های غذایی ممکن است در نگاه اول بی‌ضرر به نظر برسد، اما برخی از این محصولات می‌توانند برای افرادی که به فشار خون بالا مبتلا هستند، خطرناک باشند.
به گزارش فرارو به نقل از ایتینگ ول، فشار خون بالا یا «هیپرتانسیون»، زمانی رخ می‌دهد که خون با فشار بیش از حد به دیواره‌های شریان‌ها وارد شود. با افزایش این فشار، قلب مجبور می‌شود سخت‌تر از حالت عادی کار کند تا خون را در سراسر بدن پمپاژ کند. این بار اضافی به مرور زمان می‌تواند به رگ‌های خونی آسیب رسانده و خطر بروز مشکلات جدی مانند حمله قلبی و سکته مغزی را افزایش دهد. این بیماری اغلب در مراحل اولیه هیچ علامتی ندارد و به همین دلیل به آن لقب «قاتل خاموش» داده‌اند. مدیریت فشار خون بالا معمولاً شامل تغییر سبک زندگی و استفاده از دارو می‌شود؛ اما بسیاری از افراد برای حمایت بیشتر به مصرف مکمل‌ها روی می‌آورند. با این‌که بسیاری از این مکمل‌ها حاوی مواد طبیعی هستند، اما همه آنها بی‌ضرر یا دوستدار قلب نیستند. برخی از این مکمل‌ها برای افراد مبتلا به فشار خون بالا مضر هستند و باید از مصرف آنها خودداری شود.
عصاره پرتقال تلخ که از پوست خشک شده میوه پرتقال تلخ استخراج می‌شود، اغلب در مکمل‌هایی که برای کاهش وزن و افزایش عملکرد ورزشی تبلیغ می‌شوند، استفاده می‌شود. اما برای افرادی که فشار خون بالا دارند، این عصاره می‌تواند خطر جدی به همراه داشته باشد. دکتر کلمبوس باتیست، متخصص قلب و بنیان‌گذار «ملت قلب سالم» در این خصوص هشدار می‌دهد: «این گیاه حاوی ماده‌ای به نام سینفرین است که می‌تواند فشار خون را افزایش داده و ریتم قلب را به شکل خطرناکی تغییر دهد.»
تحقیقات نشان داده است مصرف طولانی‌مدت پرتقال تلخ می‌تواند فشار سیستولیک (عدد بالایی) را حدود ۶ میلی‌متر جیوه و فشار دیاستولیک (عدد پایینی) را حدود ۴ میلی‌متر جیوه افزایش دهد. این مکمل همچنین می‌تواند احتمال عوارض جدی مانند حمله قلبی و سکته مغزی را افزایش دهد. از آنجا که پرتقال تلخ معمولاً با مواد دیگری ترکیب می‌شود، خواندن دقیق برچسب ترکیبات مکمل اهمیت بالایی دارد.
ریشه شیرین‌بیان که به خاطر طعم شیرین و خواص تسکین‌دهنده‌اش شناخته شده است، از دیرباز در طب سنتی برای درمان مشکلات گوارشی، مبارزه با ویروس‌ها و تسکین گلودرد به کار رفته است. اما میشل روثنشتاین، متخصص تغذیه قلبی، هشدار می‌دهد: «اگر دچار فشار خون بالا هستید، بهتر است از مکمل‌های حاوی شیرین‌بیان یا محصولاتی که شیرین‌بیان یکی از اجزای آنهاست، پرهیز کنید.»
دلیل این هشدار وجود ماده‌ای به نام گلیسیریزین در شیرین‌بیان است؛ ترکیبی که باعث حبس شدن سدیم در بدن شده و می‌تواند فشار خون را افزایش دهد. مطالعه‌ای نشان داده است که حتی دوز‌های پایین شیرین‌بیان (حاوی ۱۰۰ میلی‌گرم گلیسیریزین) در صورت مصرف مکرر می‌تواند فشار خون را به طور قابل توجهی افزایش دهد.
علاوه بر این، شیرین‌بیان می‌تواند سطح پتاسیم بدن را کاهش دهد؛ مسئله‌ای که ممکن است منجر به ضعف عضلانی و بی‌نظمی ریتم قلب شود و فشار بیشتری به قلب وارد کند. هرچند برخی از مکمل‌های ریشه شیرین‌بیان مدعی‌اند که فاقد گلیسیریزین هستند، باید توجه داشت که مکمل‌ها مانند غذا‌ها تحت نظارت سخت‌گیرانه قرار ندارند. بنابراین، ممکن است میزان واقعی این ترکیب در محصول با آنچه روی برچسب نوشته شده، متفاوت باشد. در همان مطالعه اشاره‌شده، میزان گلیسیریزین موجود در مکمل آزمایش‌شده، ۵۰ درصد بیشتر از مقدار درج شده روی برچسب بود.
کافئین تنها در قهوه یا چای یافت نمی‌شود، بلکه یکی از ترکیبات رایج در بسیاری از مکمل‌های انرژی‌زا، هوشیارساز و بهبوددهنده عملکرد ورزشی است. اما این محرک محبوب می‌تواند باعث افزایش موقت فشار خون شود و برای افراد مبتلا به فشار خون بالا خطرناک باشد.
یک پژوهش نشان داده است مکمل‌های کافئین‌دار می‌توانند فشار سیستولیک و دیاستولیک را حدود ۲ میلی‌متر جیوه افزایش دهند. اگرچه این افزایش اندک به نظر می‌رسد، اما حتی یک افزایش کوچک در افراد پرخطر می‌تواند سلامت قلب را به خطر بیندازد.
میزان مجاز مصرف کافئین برای هر فرد متفاوت است، چراکه سوخت و ساز کافئین در بدن افراد مختلف، متفاوت صورت می‌گیرد؛ بنابراین حتی مقادیر کم کافئین هم می‌تواند در بعضی افراد باعث جهش فشار خون شود. علاوه بر بررسی وجود کافئین روی برچسب مکمل‌ها، باید مراقب ترکیباتی مانند گوارانا نیز بود. گوارانا که غنی از کافئین است، در بسیاری از نوشیدنی‌ها و مکمل‌های انرژی‌زا وجود دارد و می‌تواند باعث افزایش ضربان قلب و فشار خون شود.
یوهیمبین، ترکیبی طبیعی که از پوست درخت یوهیمبه استخراج می‌شود، در مکمل‌هایی که برای کاهش وزن، بهبود عملکرد ورزشی، تقویت سلامت جنسی و حتی درمان فشار خون بالا تبلیغ می‌شوند، یافت می‌شود. اما دکتر باتیست هشدار می‌دهد: «یوهیمبین یک محرک است که می‌تواند فشار خون و ضربان قلب را به طرز خطرناکی افزایش دهد.»
میشل روثنشتاین نیز توضیح می‌دهد که یوهیمبین با افزایش سطح نوراپی‌نفرین، هورمون و پیام‌رسانی که رگ‌های خونی را تنگ می‌کند، فشار خون را بالا می‌برد. افزایش سطح نوراپی‌نفرین جریان خون را مختل کرده و فشار بر قلب را افزایش می‌دهد.
افدرا گیاهی است که از قرن‌ها پیش در طب سنتی چین و هند برای درمان سرماخوردگی، سردرد، سرفه و تب استفاده می‌شده است. اما در قرن بیست و یکم، به عنوان ترکیبی برای کاهش وزن و افزایش انرژی محبوب شد. با این حال، مصرف آن بدون خطر نیست.
دکتر باتیست می‌گوید: «افدرا حاوی آلکالوئید‌های افدرین است که ترکیبات محرکی قوی محسوب می‌شوند و با افزایش فشار خون، حمله قلبی، سکته مغزی و حتی مرگ ناگهانی ارتباط دارند.» وی اضافه می‌کند که این گیاه می‌تواند در اثرگذاری دارو‌های فشار خون و قلب اختلال ایجاد کند. به همین دلیل، اداره غذا و داروی ایالات متحده استفاده از افدرا در مکمل‌های غذایی را ممنوع کرده است.
با این حال، ماده فعال آن یعنی افدرین، هنوز در برخی دارو‌های ضد آلرژی و آسم وجود دارد؛ بنابراین پیش از مصرف هرگونه دارویی که حاوی افدرا یا افدرین باشد، مشورت با پزشک الزامی است.
مدیریت فشار خون تنها به اجتناب از مکمل‌های مضر محدود نمی‌شود. یک سبک زندگی سالم می‌تواند نقش مهمی در کنترل فشار خون ایفا کند. به عنوان مثال، ترک سیگار و عدم مصرف الکل از روش‌های ثابت‌شده برای کاهش خطر ابتلا به فشار خون بالا هستند. علاوه بر این، رعایت توصیه‌های زیر مفید است:
رعایت رژیم غذایی DASH: رژیم غذایی DASH که مخفف عبارت «رویکرد‌های تغذیه‌ای برای توقف فشارخون بالا» است، سابقه‌ای طولانی در کاهش فشار خون دارد. این رژیم بر مصرف میوه‌ها، سبزیجات، غلات کامل، حبوبات، مغزها، دانه‌ها، ماهی، گوشت‌های بدون چربی و لبنیات کم‌چرب تأکید دارد و میزان چربی‌های ترانس، چربی‌های اشباع و قند افزوده را به حداقل می‌رساند.
ورزش منظم: انجمن قلب آمریکا توصیه می‌کند افراد هر هفته دست‌کم ۱۵۰ دقیقه فعالیت هوازی با شدت متوسط یا ۷۵ دقیقه فعالیت هوازی شدید داشته باشند. همچنین انجام تمرینات قدرتی مانند وزنه‌برداری دو بار در هفته توصیه می‌شود.
خواب کافی: خواب نقش مهمی در تنظیم فشار خون دارد. تلاش کنید هر شب بین ۷ تا ۹ ساعت خواب آرام داشته باشید. اگر هنگام خواب خر و پف می‌کنید یا گاهی نفس‌تان قطع می‌شود، ممکن است دچار آپنه خواب باشید که یکی از علل پنهان فشار خون بالاست. در این صورت، مشاوره با پزشک ضروری است.
مدیریت استرس: استرس مزمن می‌تواند فشار خون را افزایش دهد. مدیتیشن، تمرین تنفس عمیق، ابراز قدردانی، انجام سرگرمی‌های لذت‌بخش و ایجاد ارتباط با دوستان و خانواده می‌تواند به بازگرداندن آرامش به زندگی کمک کند.
