
اخیراً یک ماهی عجیب در سواحل جزایر قناری پیدا شده است و مثل همیشه، شایعات و خرافاتی در مورد اینکه این موجود پیامآور فاجعهای قریبالوقوع است، روانه فضای مجازی شده است.
گردشگران در ساحل پلایا کومادا یکی از سواحل جزایر قناری با یک جانور عجیب روبهرو شدند. این ماهی بلند که بدنی نوارمانند داشت همان پاروماهی (Oarfish) بود که معمولاً در اعماق دریا زندگی میکند؛ حدود ۹۷۵ متر (۳۲۰۰ فوت) زیر سطح آب، درست جایی که دیگر هیچ نوری وجود ندارد!
ویدیویی از این صحنه در فضای مجازی سر و صدای زیادی به پا کرد و تاکنون بیش از ۹ میلیون بازدید در اینستاگرام داشته است. در آن ویدیو، ماهی نقرهایرنگ با بالههای نارنجی در ساحل افتاده است. البته، این اولین بار نیست که چنین اتفاقی میافتد. در ۹ فوریه، یک پاروماهی زنده در ساحل باها کالیفرنیاسور در مکزیک دیده شده بود. در ویدیوی منتشرشده از آن، ماهی در آبهای کمعمق حرکت میکرد، اما وقتی از حرکت ایستاد، یکی از افراد حاضر سعی کرد دوباره آن را به آب برگرداند.
حضور این موجود که به ماهی روز قیامت معروف است، از دیرباز با بلایای طبیعی گره خورده است. ماجرا از این قرار است که هر بار این ماهی دیده میشد، بعد از آن یک زلزله رخ میداد و همین باعث شده است که برخی تصور کنند این ماهی غولپیکر میتواند زلزله و فاجعههای طبیعی را پیشبینی کند. این باور به افسانههای قدیمی ژاپن نیز برمیگردد که در آنها این ماهی را فرستادهی خدای دریا یا ریوگو نو تسوکای مینامند.
محققان معتقدند که فعالیتهای زمینلرزهای در بستر دریا میتواند دلیل آمدن این ماهیها به سطح آب باشد. برای مثال، در سال ۲۰۱۳، دو پارو ماهی در سواحل کالیفرنیا پیدا شدند که به گفتهی دانشمندان، احتمالاً به دلیل تغییرات در بستر دریا به سطح آمده بودند.
ریچل گرانت، استاد زیستشناسی جانوری در دانشگاه آنگلیا روسکین کمبریج، این پدیده را بررسی کرده و توضیحاتی دربارهی علت احتمالی این اتفاق ارائه داده است. او میگوید وقتی زلزله رخ میدهد، فشار درون سنگهای بستر دریا بالا میرود. این فشار میتواند بارهای الکتریکی ایجاد کند که در نهایت یونهای باردار را وارد آب میکند. این اتفاق ممکن است باعث تولید هیدروژن پراکسید شود که یک ترکیب سمی است. این یونهای باردار میتوانند مواد آلی را اکسید کنند و در نتیجه، یا ماهی را میکشند یا آن را مجبور میکنند که از اعماق به سطح بیاید.
به گفته گرانت قبل از زلزله نیز، مقادیر زیادی گاز مونوکسید کربن در آب آزاد میشود که میتواند روی موجودات اعماق دریا، از جمله پارو ماهی، تأثیر بگذارد.
البته، برخی معتقدند که این پدیده لزوما به زلزله ربط ندارد و ممکن است ناشی از فعالیتهای انسانی در اعماق دریا هم باشد. ممکن است این پدیده به دلیل زلزله باشد، اما میتواند عوامل دیگری هم داشته باشد؛ مثل امواج فروصوتی ناشی از فعالیتهای زیرآبی، به عنوان مثال زیردریاییهای نظامی یا حتی آلودگیهای انسانی.
ارتباط قطعی بین مشاهدهی پاروماهی و وقوع زلزله هنوز اثبات نشده، اما این موضوع همچنان ذهن دانشمندان را درگیر کرده و آنها را به تحقیق بیشتر دربارهی تأثیرات فعالیتهای زمینلرزهای بر زندگی اعماق دریا سوق داده است. از طرف دیگر، کشفهای اخیر نشان دادهاند که یک اقیانوس عظیم در زیر پوستهی زمین وجود دارد و حتی دریایی روی زمین پیدا شده که با هیچ خشکیای در تماس نیست. شاید بررسی اینها بتوانند درک ما را از اسرار نهفته در اعماق زمین بیشتر کنند.