حکایتِ جوانانی که «بوم ایرانی» را ساختند، اما نتوانستند مجوزش را بگیرند

مستند «بوم ایرانی» به کارگردانی محمد مقدم درباره تاریخچه بوم به عنوان یکی از انواع کشتی‌های سنتی جنوب ایران است. 

به گزارش ایلنا، محمد مقدم، کارگردان مستند «بوم ایرانی» درباره موضوع این مستند گفت: ساخت مستند «بوم ایرانی» تصادفی بود. بوم؛ به نوعی کشتی بادبانی سنتی جنوب ایران می‌گویند که با نوعی سازه‌های چوبی از قدیم الایام و تا همین نیم قرن پیش ساخته می‌شد. متاسفانه بعدتر نوعی کشتی و قایق آمد که با اسم لنج آن‌ها را می‌شناسیم که واژه کاذب و اشتباهی است اما جا افتاده است. 

وی ادامه داد: نکته قابل توجه این است که چندی پیش چند محقق ایرانی توانستند بوم ایرانی را به ثبت یونسکو هم برسانند. 

کارگردان مستند «بوم ایرانی» در بخش دیگری از صحبت‌های خود بیان کرد: علی پارسا یک محقق پرسشگر است که براساس سوال‌هایی که در ذهنش شکل می‌گیرد، به جنوب می‌آید و به گنجینه‌ای از سنت‌ها و تاریخ دریانوردی جنوب ایران در بندر کنگ برمی‌خورد. ده‌ها پیرمرد بازنشسته دریانورد و چندین ناخدا که تجربه‌ای مهم در دریانوردی بادبانی داشتند. پارسا با نتیجه تحقیقات و پژوهش‌های میدانی خود کتابی تحت عنوان «بادبان‌های جنوب» منتشر می‌کند که بسیار خواندنی است. 

وی افزود: این محقق به چند نفر از دوستان جوان خود پیشنهاد بازسازی این صنعت را می‌دهد. شخصیت‌های اصلی داستان احیای بوم دو جوان و از فارغ التحصیلان دانشگاه شریف هستند. حسام آرمندهی به عنوان بانی و حامی مالی پروژه و سعید انوری نژاد مدیر اجرایی و نفر کلیدی در پروژه احیای بوم که داستان فیلم توسط او روایت می‌شود. رویای آن‌ها این است که بعد از ساخت به سیاق روزهای دور بوم ایرانی، با آن به هند و آفریقا بروند. بعد از یک سال و با کمک اهالی آن منطقه در زمستان ۱۳۹۸ ساخت بوم ایرانی به پایان رسید و تا همین امروز در بین نهادها و وزراتخانه‌های مختلف گرفتار گرفتن مجوز هستند که بتوانند آن را روی آب‌های جنوب به حرکت درآورند. 

مقدم مطرح کرد: این بوم از آن زمان در گوشه‌ای کنار آب افتاده است و تنها برای گرفتن عکس یادگاری به سراغ آن آمده‌اند. 

این مستندساز در بخش دیگری از صحبت‌های خود بیان کرد: مستند «بوم ایرانی» به نوعی یک کرولوژی است که به موارد متعددی مانند اینکه از عهد باستان در این صنعت چه داشته‌ایم و در حال حاضر دریانوردی ما به کجا رسیده است، می‌پردازد. همچنین تلاش کردیم تا در این مستند اخبار مختلف پیرامون سازه‌های چوبی که اتفاقا مردم آنجا از همین طریق نان می‌خورند هم نشان دهیم. 

وی اضافه کرد: این پروژه که با حمایت مرکز گسترش سینمای مستند، تجربی و پویانمایی به تولید رسید، نزدیک به ۶ سال زمان برد و در همین چند هفته گذشته به پایان رسید. نسخه نهایی که برای ثبت نام در جشنواره «سینماحقیقت» هم تحویل دبیرخانه داده شده حدود ۷۵ تا ۸۰ دقیقه است. کل داستان مستند هم قرار بود به گونه‌ای دیگر رقم بخورد و بعد از ساخته شدن این بوم به وسیله آن یک سفر دریانوردی ماجراجویانه داشته باشیم ولی این اتفاق نیفتاد و در این مستند به روایت «نشدن‌ها» پرداختم. 

محمد مقدم در پایان درباره اهمیت جشنواره بین المللی «سینماحقیقت» گفت: جشنواره «سینماحقیقت» با گذر از نزدیک ۲ دهه برگزاری جایگاه و وزن خود را پیدا کرده است. آدم‌ها در هر طیف و با هر رویکرد و با هر میزان نقدی که به جشنواره داشته باشند، اعتبار آن را به رسمیت شناخته‌اند و به محلی تبدیل شده است که تولیدات یکساله مستندسازان در آنجا به نمایش گذاشته و دیده می‌شوند. 

عوامل مستند «بوم ایرانی» عبارتند از نویسنده و کارگردان: محمد مقدم، روایتگر: سعید انوری نژاد، محقق: علی پارسا، تدوین: محمد مقدم، محسن کیهان پور، گرافیک متحرک، طراح نشان، صداگذاری و عنوان بندی: مهیار جاویدی، موسیقی: ملک ایرج پناهی، محسن شریفیان، فیلمبردار: مهدی مرادی زاد، علی خسرواهی، تهیه کننده: فرزاد توحیدی. 

مستند «بوم ایرانی» به کارگردانی محمد مقدم متقاضی حضور در هجدهمین جشنواره بین المللی فیلم مستند ایران «سینماحقیقت» است.