آزمایش هسته‌ای، گزینه روسیه

به گفته سه تحلیلگر مسائل نظامی، گزینه‌های ولادیمیر پوتین در واکنش به استفاده اوکراین از موشک‌های دوربرد غربی علیه روسیه، می‌تواند شامل حمله به تاسیسات نظامی بریتانیا در نزدیکی روسیه یا در شرایط حاد، انجام آزمایش هسته‌ای برای نشان دادن قصد روسیه باشد.

به گزارش یورونیوز، پوتین روز پنج‌شنبه در هشدار صریح خود گفت که اگر غرب چنین اقدامی انجام دهد، مستقیماً وارد جنگ با روسیه خواهد شد و این موضوع ماهیت درگیری را تغییر خواهد داد.

او وعده داد که پاسخ «مناسب» داده خواهد شد، اما جزئیاتی در مورد آن ارائه نداد. با این حال، پوتین در ماه ژوئن از گزینه مسلح کردن دشمنان غرب به سلاح‌های روسی برای حمله به اهداف کشور‌های غربی در خارج از کشور و استقرار موشک‌های متعارف در فاصله‌ای با ایالات متحده آمریکا و متحدان اروپایی آن صحبت کرد.

اولریش کوهن، کارشناس تسلیحات در موسسه تحقیقات صلح و سیاست امنیتی هامبورگ، می‌گوید احتمال داد که پوتین برای ارسال پیامی به غرب درباره احتمال درگیری هسته‌ای، اقدام به آزمایش هسته‌ای کند. او در مصاحبه‌ای گفت در صورت تشدید درگیری‌ها «پوتین چه گزینه‌ای غیر از استفاده از تسلیحات هسته‌ای خواهد داشت؟»

روسیه از سال ۱۹۹۰، یعنی یک سال قبل از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی، آزمایش هسته‌ای انجام نداده است و یک انفجار هسته‌ای نشان‌دهنده آغاز دورانی خطرناک‌تر خواهد بود. کوهن هشدار داد که پوتین ممکن است احساس کند که او را ضعیف می‌دانند و در برابر افزایش حمایت ناتو از اوکراین واکنش مناسبی نشان نداده است.

او افزود: «آزمایش هسته‌ای چیزی جدید خواهد بود. این اقدام می‌تواند در راستای رویکرد اخیر روسیه برای نقض تعدادی از توافق‌نامه‌های امنیتی بین‌المللی باشد که طی دهه‌های گذشته به آن‌ها متعهد بوده است.»

گرهارد منگوت، متخصص امنیت در دانشگاه اینسبروک در اتریش نیز، در مصاحبه‌ای گفت که هرچند احتمال انجام آزمایش هسته‌ای توسط روسیه کم است، اما نمی‌توان آن را نادیده گرفت. او گفت: «روسیه می‌تواند یک آزمایش هسته‌ای انجام دهد. آن‌ها تمامی مقدمات لازم را فراهم کرده‌اند. آن‌ها می‌توانند یک سلاح هسته‌ای تاکتیکی را در شرق کشور منفجر کنند تا نشان دهند که تهدیداتشان جدی است.»

واسیلی نبنزیا، نماینده روسیه در سازمان ملل، روز جمعه به شورای امنیت سازمان ملل گفت که در صورت اجازه دادن به اوکراین برای استفاده از تسلیحات دوربرد علیه روسیه، ناتو «طرف مستقیم درگیری با یک قدرت هسته‌ای» خواهد بود. او گفت: «نباید این مسئله را فراموش کنید و به عواقب آن فکر کنید.»

روسیه، به عنوان بزرگ‌ترین قدرت هسته‌ای جهان، در حال بازنگری در دکترین هسته‌ای خود است که شرایط استفاده از تسلیحات هسته‌ای توسط مسکو را مشخص می‌کند. پوتین تحت فشار برخی سیاست‌گذاران تندرو قرار دارد تا دکترین هسته‌ای را انعطاف‌پذیرتر کند و امکان حمله هسته‌ای محدود به یک کشور عضو ناتو را فراهم آورد.

تلاش برای اعطای مجوز استفاده از موشک‌های دوربرد به اوکراین؛ چرا این تسلیحات برای کی‌یف حیاتی است؟

سرگئی مارکوف، مشاور سابق کرملین روز جمعه در تلگرام نوشت که اگر لندن به اوکراین اجازه دهد تا از موشک‌های «Storm Shadow» علیه روسیه استفاده کند، مسکو آن را حرکت بریتانیا از یک جنگ نیابتی به سمت تجاوز مستقیم مسلحانه علیه روسیه تعبیر خواهد کرد.

او همچنین پیش‌بینی کرد در این صورت روسیه احتمالاً سفارت بریتانیا در مسکو و سفارت خود در لندن را تعطیل خواهد کرد، پهپاد‌ها و هواپیما‌های جنگی بریتانیایی در نزدیکی روسیه، به‌ویژه بر فراز دریای سیاه را هدف قرار خواهد داد و احتمالاً موشک‌هایی را به سمت هواپیما‌های F-۱۶ که حامل موشک‌های «Storm Shadow» در پایگاه‌هایشان در رومانی و لهستان هستند، شلیک خواهد کرد.

پوتین در گذشته تلاش کرده خطوط قرمزی برای غرب تعیین کند، اما موفق نشده است؛ این در حالی است که ولودیمیر زلنسکی، رئیس‌جمهوری اوکراین، از غرب خواسته است که در مواجهه با مسکو کمتر محتاط باشد. اما هشدار اخیر پوتین در مورد موشک‌های دوربرد به عنوان هشداری جدی تلقی می‌شود که اگر لندن یا واشنگتن به اوکراین اجازه استفاده از این تسلیحات را بدهند، او ناچار به واکنش به آن خواهد بود.

گرهارد مانگوت گفت که نحوه هشدار‌های مکرر پوتین در تلویزیون دولتی روسیه، انتظاراتی را ایجاد کرده که او باید به آن عمل کند.

دمیتری پسکوف، سخنگوی کرملین، روز جمعه در یک نشست خبری گفت پیام پوتین «بسیار روشن و بدون ابهام» بوده است.

مارکوف، مشاور سابق کرملین، گفت که روسیه تصمیم گرفته است که استراتژی «جوشاندن قورباغه روی شعله ملایم» را بشکند، این صحبت‌ها اشاره به افزایش تدریجی کمک‌های غرب به اوکراین با هدف عدم برانگیختن واکنش تند روسیه دارد.

او افزود: «قدم بعدی که غرب برنامه‌ریزی کرده، گامی کوچک است، اما از خط قرمزی عبور می‌کند که ما مجبور به واکنش خواهیم شد. ما آن را به معنای اعلان جنگ به خود تلقی خواهیم کرد.»

سرگئی میرونوف، رهبر یکی از احزاب سیاسی حامی کرملین، روز جمعه در بیانیه‌ای گفت: «لحظه تعیین‌کننده برای غرب فرا رسیده است که آیا واقعاً خواهان جنگی تمام‌عیار با روسیه است یا خیر.»

اولریش کوهن گفت که در کنار تهدیدات هسته‌ای یا حمله به اهداف بریتانیایی، پاسخ‌های قابل پیش‌بینی‌تر روسیه ممکن است شامل افزایش حملات به زیرساخت‌های غیرنظامی اوکراین باشد.

به گفته او همچنین روسیه می‌تواند اقدامات «ترکیبی» مانند خرابکاری در اروپا یا دخالت در انتخابات آمریکا را افزایش دهد.

از سوی دیگر منگوت پیش‌بینی کرد که اگر غرب به اوکراین اجازه استفاده از موشک‌های دوربرد را بدهد، کی‌یف بیشترین آسیب را از واکنش نظامی روسیه متحمل خواهد شد و انتظار نمی‌رود روسیه به خاک ناتو حمله کند.

او گفت که خطر اصلی برای غرب این است که نمی‌داند خطوط قرمز پوتین دقیقاً کجاست.

منگوت همچنین تصریح کرد: «اجازه دادن به اوکراین برای استفاده از تسلیحات غربی، همراه با تصاویر ماهواره‌ای و مشاوره‌های نظامی غرب، به شدت منافع حیاتی روسیه را تحت تأثیر قرار می‌دهد.»