کابینه پیشنهادی دست نخورده می‌ماند؟

هنوز دولت چهاردهم تکمیل نشده است، اما تیرکمان انتقادات، مسعود پزشکیان را از هر سو نشانه گرفته است.

به گزارش دنیای اقتصاد، بهانه این انتقادات تند‌وتیز، فهرست کابینه پیشنهادی او به مجلس است که چند روزی است پاستورنشینان را وادار به پاسخ‌گویی به منتقدان کرده است. منتقدان لیست وزرای منتخب پزشکیان را با آرمان‌های رای‌دهندگان و شعار‌های او طی دوران رقابت‌های انتخاباتی در تضاد می‌دانند.

در این انتقادات مشخصا دو وزیر پیشنهادی رئیس‌جمهور به مجلس از جمله اسکندر مومنی به عنوان وزیر پیشنهادی وزارت کشور و احمد دنیامالی وزیر پیشنهادی وزارت ورزش و جوانان، جزو افرادی هستند که منتقدان برتغییر و جایگزینی آن‌ها اصرار می‌ورزند.

این انتقاد‌ها تا جایی پیش رفته که برخی در فضای مجازی از احتمال تغییر این دو گزینه تا چهارشنبه (امروز) خبر داده‌اند. با این حال به نظر می‌رسد رئیس‌جمهور تصمیم خود را گرفته و قصد تغییر هیچ کدام از وزرای پیشنهادی‌اش را ندارد. خبر‌های رسیده، نیز حاکی از عدم تغییر این گزینه‌هاست.

روز گذشته نیز مسعود پزشکیان رئیس‌جمهوری در پیامی در حساب کاربری‌اش در شبکه ایکس به انتقاد‌ها از چینش کابینه چهاردهم واکنش نشان داد و اظهار کرد: مردم عزیز سرمایه بزرگ دولت شمایید، توجه و حساسیت شما در انتخاب اعضای کابینه ارزشمند است. بی‌تفاوتی به رفتار سیاستمداران جای خود را به انتقاد داده است. این یعنی ما یک گام به جلو رفته‌ایم.

رئیس‌جمهور در این پیام تصریح کرد: در مرحله انتخاب و بررسی کابینه از صاحب‌نظران متعددی مشورت گرفتیم و تلاش کردیم با رویکرد وفاق و همدلی، بهترین وضعیت ممکن را با ظرفیت‌های موجود رقم بزنیم. وی افزود: صبر کنید کابینه کار کند و آن را از روی عملکردش نقد کنید.

پیامی که احتمالا نشان از عزم او برای ایستادن پای لیست تقدیمی او به مجلس در نخستین روز‌های کاری‌اش در پاستور دارد. پیش از این نیز محمدرضا عارف، معاون اول رئیس‌جمهوری روز دوشنبه در پنجمین جلسه شورای اقتصاد تاکید کرده بود که راهبرد انتخاب مدیران و وزرا در این دولت توجه به تفکر سیاسی نیست و باید مدیران دولت چهاردهم به دنبال تحقق آرمان‌ها و ارزش‌های نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران و مطالبات مردم و وعده‌های داده شده توسط رئیس‌جمهور و در راس همه آن‌ها حل مشکلات معیشتی و اقتصادی مردم باشند. سخنانی که صاحب‌نظران آن را پاسخ عارف به منتقدان در نظر گرفتند.

هجمه‌ها و انتقادات به کابینه پیشنهادی پزشکیان البته تا این جای کار یک قربانی داشته است. محمد‌جواد ظریف که چند روز پیش، از کابینه خداحافظی کرد و ظاهرا یکی از دلایل جدا شدنش از دولت چهاردهم در نخستین روز‌های کاری‌اش در پست معاون راهبردی رئیس‌جمهور و ریاست مرکز بررسی‌های استراتژیک ریاست‌جمهوری نوع چینش کابینه و گنجاندن برخی اسامی در لیست کابینه در دقایق آخر بوده است. همه این‌ها طی روز‌های اخیر فضای سیاسی کشور را تحت تاثیر خود قرار داده است.

شاید به همین دلیل طی دو روز گذشته برخی از نزدیکان رئیس‌جمهور به دفاع از پزشکیان روی آورده‌اند و سیاسیون منتقد هم به سمت آرام کردن جو ایجاد شده علیه رئیس‌جمهور جدید کشور روی آورده‌اند. آن‌ها براین نظرند که منتقدان لیست کابینه پیشنهادی ضمن اینکه حق انتقاد به کابینه را دارند، ولی باید واقعیت‌ها را هم در نظر بگیرند.

محمد شریعتمداری در واکنش به طرح برخی گزاره‌ها علیه رئیس‌جمهوری با صدور پیامی نوشت: دولت پزشکیان با «مشی اعتدالی اجماع‌ساز و ائتلاف حول محور منافع ملی» به راهش ادامه می‌دهد و توجه به منافع مردم را وجهه همت خود قرار خواهد داد.

وی در بخش دیگری از این پیام تاکید کرد: شک ندارم که حتی آن ۵۰ درصد مردم عزیز ایران که رای ندادند هم در اقدامات آتی دولت دکتر پزشکیان تحقق برخی از خواسته‌های خود را خواهند دید.

شریعتمداری تصریح کرد: نگران نباشیم و به آینده دولت رئیس‌جمهور پزشکیان و جمهوری اسلامی امیدوارانه بنگریم.

محمدباقر نوبخت، دبیر کل حزب اعتدال و توسعه پیرامون موضوع کابینه پیشنهادی رئیس‌جمهور هم در صفحه شخصی خود در شبکه ایکس نوشت: «انتظارات اساسی از دکتر پزشکیان برای تحکیم حقوق شهروندی، تعاملات جهانی و گشایش‌های اقتصادی بیش از آنکه به ترکیب کابینه مربوط باشد به «اراده» و «شجاعت» ایشان وابسته است. خصوصیاتی که در دکتر پزشکیان وجود دارد. از این‌رو باید امیدوارانه همچنان حمایتش کرد.»

آذر منصوری رئیس جبهه اصلاحات نیز درباره کابینه پیشنهادی رئیس‌جمهور نوشت که محدودیت‌های پیش روی رئیس‌جمهور را پیش‌بینی می‌کردیم.

منصوری در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: همه ما در قبال امیدی که در این بزنگاه مهم تاریخی در جامعه ایران شکل گرفته است، مسوولیم. محدودیت‌های پیش روی رئیس‌جمهور را پیش‌بینی می‌کردیم و رویکردها، رفتار‌ها و نقد و مطالبه‌گری‌ها نیز باید در راستای افزایش قدرت چانه‌زنی و اثرگذاری بیشتر ایشان باشد. مراقب تفرقه‌افکنی‌ها باشیم.

پیام منصوری از این جهت قابل تامل است که او طی روز‌های گذشته با انتشار یادداشتی در شبکه اجتماعی ایکس، به لیست پیشنهادی ارائه شده توسط مسعود پزشکیان، واکنش نشان داده و نوشته بود: در مرحله اول شکل‌گیری هیات دولت اجازه ندهید ویژه‌گزینی‌ها و روند‌های ناصواب موجب حذف شایستگان و ناامیدی مردم از انتخاب خود شود که حتی تا روز رای‌گیری برای آمدن پای صندوق و رای دادن به شما تردید داشتند.

علی‌اصغر شفیعیان، فعال رسانه‌ای و از نزدیکان رئیس‌جمهوری نیز در ارزیابی خود از ترکیب وزرای پیشنهادی دولت چهاردهم گفت: ترکیب کابینه آقای پزشکیان مانند هر کابینه دیگری نیرو‌های ضعیف، متوسط و قوی دارد، اما آن چیزی که حائز اهمیت است و مردم انتظار دارند نتیجه کار تیمی است که این موضوع با محوریت آقای رئیس‌جمهور انجام می‌شود.

وی افزود: در صورتی که همین حالا بخواهیم درباره ترکیب کابینه قضاوت کنیم، باید ببینیم آیا میانگین اعضای کابینه به لحاظ افکار عمومی نمره لازم را می‌گیرد یا نه، اما اگر بخواهیم در مورد تک تک افراد کابینه قضاوت کنیم می‌توان گفت افراد متفاوتی در این لیست دیده می‌شوند.

شفیعیان با بیان اینکه انتقاداتی که به کابینه مطرح می‌شود، از قبل قابل پیش‌بینی بود، زیرا به هر حال نظرات متفاوت است و افراد با انگیزه‌ها و اهداف متفاوتی قضاوت می‌کنند، افزود: تقاضای من این است که قدری تامل کنند و بیشتر منتظر نتیجه باشند و ببینند آیا در یک ماه، یک‌سال یا چهار سال آینده تیم دولت کارنامه موفقی ارائه خواهد کرد یا نه، ضمن اینکه افراد را چندان از روی اسم یا اینکه از چه گرایش سیاسی برخوردار هستند، قضاوت نکنیم.

محمدجواد آذری‌جهرمی نیز در حمایت از کابینه پیشنهادی پزشکیان نوشت: انصاف این است که کابینه کار خود را آغاز کند و با عملکردش محک بخورد نه با گمانه‌ها.

منتقدان چه می‌گویند؟

با تمام این‌ها منتقدان دو وزیر پیشنهادی پزشکیان به مجلس (وزرای پیشنهادی کشور و ورزش و جوانان) براین نظرند که رئیس‌جمهور گزینه‌های مناسبی را در این دو حوزه معرفی نکرده است. آن‌طور که معترضان به انتخاب دنیامالی، وزیر پیشنهادی وزارت ورزش و جوانان می‌گویند، او در لحظه‌های آخر بسته شدن لیست وزرا با سفارش برخی سیاسسون در فهرست وزرا گنجانده شده است و شرایط لازم را برای نشستن بر صندلی وزارت ندارد. آن‌ها حتی به انتشار برگه رای او در شبکه‌های اجتماعی اشاره می‌کنند که در آن به یکی از نامزد‌های اصولگرا در انتخابات ریاست‌جمهوری رای داده بود. برخی دیگر نیز به توییت او مبنی بر «نه به دولت مرعوب، نه به دولت مسدود... سلام بر دولت کارآمد و پیشرفت» در نقد کاندیداتوری مسعود پزشکیان اشاره می‌کنند.

موضوعی که مورد نقد غلامحسین کرباسچی، فعال سیاسی اصلاح‌طلب نیز قرار گرفت و در نقد انتخاب دنیامالی به عنوان وزیر پیشنهادی ورزش و جوانان نوشت: چطور می‌شود با اعتقاد به اینکه این دولت، دولت مرعوب است باز هم قبول مسوولیت کرد! از سوی دیگر انتخاب اسکندر مومنی، دبیرکل ستاد مبارزه با مواد مخدر به عنوان وزیر پیشنهادی کشور هم با انتقاد‌های بسیاری همراه بوده است. حتی کارزاری نیز برای تغییر این گزینه تشکیل شده است. با این حال پیام روز گذشته رئیس‌جمهوری از عدم تغییر این دو گزینه پیشنهادی حکایت می‌کند. خبر‌های رسیده به «دنیای اقتصاد» نیز حاکی از آن است که سرنوشت این دو وزیر پیشنهادی را نمایندگان مجلس پس از بررسی برنامه‌های آن‌ها در صحن مجلس تعیین خواهند کرد.