آیا شی در نشست جی - ۲۰ دست رد به سینه بایدن و مودی خواهد زد؟

فرارو- تیتر خبر منتشر شده توسط یکی از رسانه‌های هندی پرطرفدار این بود: "پوتین و شی از نشست جی – ۲۰ در دهلی نو دور می‌شوند". با این وجود، متن زیر این تیتر جالب‌تر آغاز شد: "براساس گزارش‌ها احتمالا "شی جین پینگ" رئیس جمهور چین در نشست آتی جی – ۲۰ در هند شرکت نخواهد کرد".

به گزارش فرارو به نقل از نیوزویک، این عجله برای اولین بار نشان دهنده پوشش داخلی ۲۴ ساعته نشست آتی سران در دهلی نو است و هم‌چنین توجهی است که شی هم در آنجا و هم در سراسر جهان به خود جلب می‌کند، زیرا او در مورد این که آیا واقعا در آن نشست شرکت خواهد کرد یا خیر سکوت کرده است. این سکوت هم‌چنین چشم اندازی از رابطه بین دو کشور بزرگ یعنی چین و هند را پیش روی مخاطبان قرار می‌دهد.

به گفته چندین منبع آگاه که نخواسته اند نام‌شان فاش شود. شی قصد دارد در نشست جی – ۲۰ شرکت نکند. یک دیپلمات آگاه از بروکسل که نخواسته نام‌اش فاش شود اعلام کرد که شی در این نشست شرکت نخواهد کرد و "لی کیانگ" نخست‌وزیر چین به جای او در نشست حضور خواهد یافت.

این نشست در تاریخ ۹ سپتامبر برگزار خواهد شد و دهلی نو آن را بسیار جدی قلمداد می‌کند. هندوستان برای برگزاری این نشست تمهیداتی جدی از جمله تعطیل کردن مراکز اداری و آموزشی را در نظر گرفته و تدابیر امنیتی در دهلی نو افزایش یافته است این بدان معناست که شهروندان عادی هندی قادر به رفت و آمد معمول روزانه در حوالی بهارات مانداپام محل برگزاری اجلاس سران کشور‌های عضو جی – ۲۰ نخواهند بود.

مقام‌های امنیتی هند از کشور‌های مختلف خواسته‌اند تا تعداد نفرات کاروان‌های هیئت‌های اعزامی خود را کاهش دهند این بدان معناست که ما می‌توانیم نسبتا مطمئن باشیم که به طور مشخص چه افرادی در نشست جی – ۲۰ شرکت خواهد کرد. جو بایدن رئیس‌جمهور آمریکا روز پنجشنبه در واشنگتن درباره حضور در نشست جی – ۲۰ در دهلی نو ابراز امیدواری کرد.

گروه جی – ۲۰ متشکل از ۱۹ کشور و اتحادیه اروپا است. این گروه سالانه تشکیل جلسه می‌دهد و ریاست آن هر ساله به صورت چرخشی تغییر می‌کند و این بار در سال ۲۰۲۳ میلادی هندوستان ریاست آن را برعهده خواهد داشت. اولین و آخرین باری که چین میزبانی این رویداد را برعهده داشت در سال ۲۰۱۶ در شهر هانگژو در استان شرقی ژجیانگ بود. اولین نشست جی – ۲۰ در سال ۲۰۰۸ میلادی در واشنگتن برگزار شد. این گروه برای پرداختن به مسائل عمده اقتصادی جهانی و مشارکت دادن کشور‌های در حال توسعه ایجاد شده است.

روابط دشوار و همواره ظریف بین چین و هند روز سه‌شنبه زمانی بدتر شد که چین نقشه جدیدی از قلمرو خود را منتشر کرد که در آن ادعای مالکیت بسیاری از زمین‌های همسایگان خود از جمله آروناچال پرادش را داشت مناطقی که چین و هند بر سر آن با یکدیگر اختلاف نظر دارند. هم‌چنین، اختلاف نظر دو کشور بر سر آکسای چین وجود دارد که تحت کنترل چین است، اما هند کماکان ادعای ارضی در مورد آن ناحیه دارد. هند نسبت به چنین نقشه‌ای شدیدا اعتراض کرده، اما چین خواستار حفظ خویشتن‌داری از سوی هندوستان شده است.

در حالی که قدرت‌های غربی این اجلاس را فرصتی برای لابی کردن هند و چین بر سر مسائلی مانند اوکراین، تغییرات آب و هوایی و امنیت غذایی قلمداد می‌کنند هند ریاست خود بر این اجلاس را گامی دیگر برای نمایش جایگاه خود به عنوان کشوری پیشرو در جنوب جهانی قلمداد می‌کند. "وانگ ونبین" سخنگوی وزارت امور خارجه چین روز پنجشنبه در پاسخ به پرسشی درباره برنامه سفر شی جین پینگ گفته بود: "در حال حاضر چیزی برای ارائه در این زمینه ندارم".

روزنامه هندی "هندو" در ارزیابی‌ای به گمانه‌زنی درباره علت عدم حضور شی در نشست جی – ۲۰ پرداخته است. این عدم حضور در حالی خواهد بود که شی از زمان تصدی مقام ریاست جمهوری چین در سال ۲۰۱۳ میلادی به این سو به غیر از نشست گروه جی – ۲۰ در رم در سال ۲۰۲۱ زمانی که پاندمی کووید – ۱۹ مانع از برگزاری هرگونه نشستی به صورت حضوری شده بود در تمام نشست‌های گروه جی – ۲۰ حضور یافته است. این روزنامه هندی نوشت: "تصمیم شی برای سفر نکردن به دهلی نو بسیار مهم خواهد بود به ویژه با توجه به اینکه او و "نارندرا مودی" نخست وزیر هند تنها یک هفته پیش در حاشیه نشست بریکس در آفریقای جنوبی با یکدیگر دیدار کرده بودند".

رهبری جنوب جهانی موضوعی است که غرب ممکن است نیازمند توجه بیش‌تر به آن باشد. هند و چین به شدت بر سر کسب این جایگاه با یکدیگر رقابت می‌کنند و پکن ممکن است سفر شی به دهلی نو برای دیدار با رهبران جهان در خیاط خلوت مودی را گامی در راستای دور شدن از رهبری جنوب جهانی قلمداد کند به ویژه آن که مودی استعداد نمایشی زیادی دارد.

شاید شی با عدم حضور در نشست جی – ۲۰ قصد ارسال پیامی به غرب را داشته باشد. شاید گروه‌های بریکس متشکل از برزیل، روسیه، هند، چین و آفریقای جنوبی و آسه آن انجمن کشور‌های آسیای جنوب شرقی محافلی باشند که او قصد دارد توجه چین را در آینده بر روی آن متمرکز سازد. رهبر چین برای شرکت در نشست سران بریکس در تاریخ ۲۲ آگوست به آفریقای جنوبی سفر کرد و در آنجا با مودی در حاشیه آن نشست دیدار داشت دیداری که مفید توصیف شد.

"ثنا هاشمی" از بنیاد تبادل تایوان - آسیا به "نیوزویک" می‌گوید: "به نظر می‌رسد تصمیم احتمالی شی برای لغو حضورش در نشست گروه جی – ۲۰ ناشی از نگرانی در مورد مواجه شدن با بی‌اعتنایی احتمالی از سوی رهبران کشور‌های عضو ائتلاف ضد چین باشد. این تصمیم هم‌چنین تحت تاثیر واکنش هند و چندین کشور‌های جنوب شرقی آسیا در انتقاد از چین در مورد انتشار نقشه ارضی تازه از سوی آن کشور است".

در حالی که چین بر اهمیت اجلاس‌های چند جانبه به ویژه با کشور‌های جنوب جهانی تاکید کرده غیبت شی در نشست جی – ۲۰ موضوع دیگری را نشان می‌دهد. این موضوع نشان دهنده آن است که او احتمالا جی – ۲۰ را به عنوان مجمعی بی‌طرف و چند جانبه قلمداد نمی‌کند. او مایل است برای منافع جمعی کار کند و در عوض اختلافات دو جانبه را در اولویت قرار می‌دهد.

روز جمعه "پرس تراست آو ایندیا" گزارش داد که هندوستان منتظر تاییدیه کتبی چین در مورد شرکت شی در نشست سران جی – ۲۰ است. وزارت امور خارجه چین روز جمعه در بیانیه‌ای از حضور نخست وزیر چین در نشست جی – ۲۰ به دعوت رئیس جمهور اندونزی رئیس فعلی آسه آن در نشست آن مجمع در تاریخ پنجم تا هشتم سپتامبر در جاکارتا در اندونزی خبر داد. البته نخست‌وزیر چین قادر است تا تاریخ ۹ سپتامبر برای شرکت احتمالی در نشست جی – ۲۰ خود را به دهلی نو نیز برساند.