تودیع مکتوب یک مدیر مطبوعاتی

خداحافظی حسین انتظامی و اعلام جالب نام معاون مطبوعاتی جدید وزارت ارشاد توسط خودش، عاملی شد تا اهالی فرهنگ و چهره‌های شناخته شده حوزه‌های مختلف برای عملکرد او در معاونت مطبوعاتی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی یادداشت‌هایی بنویسند.

حجت الاسلام محمدرضا زائرى، روزنامه نگار و فعال فرهنگی
دکتر حسین انتظامی پس از تجربه‌ای بسیار موفق مسؤولیت معاونت مطبوعاتی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی را واگذار می‌کند. در باره این مدیر توانا و چهره ارزشمند از جهات مختلف می‌توان سخن گفت و به ابعاد گوناگون شخصیت او پرداخت.

به عنوان کسی که سال‌ها از نزدیک با ایشان همراه و همکار و دوست بوده ام و قریب به بیست و سه چهار سال در فرصت‌های گوناگون اطلاعات دقیق از رفتار و کردار ایشان دارم می‌توانم برخی از ویژگی‌های بارز را چنین برشمارم.

١ -او از نظر فردی بسیار با هوش است و حافظه‌ای قوی دارد، بسیار خوش ذوق و دارای روحیه‌ای لطیف و علایق فردی هنرمندانه است.

٢ -در عرصه رسانه شخصی حرفه‌ای است که از کار روزنامه نگاری عادی تا مدیریت در بالاترین سطوح مانند تأسیس روزنامه جام جم و مدیریت مجموعه بزرگ همشهری را در کارنامه خود دارد.

٣ -تحصیلات دانشگاهی را در کنار تجربه عملی دنبال کرده و پس از تحصیل فنی در مقطع کارشناسی، تحصیل در مقاطع ارشد و دکتری را به طور جدی دنبال کرد.

٤ -نوگرا و پیشرو و آینده نگر است و سال‌ها پیشتر از بسیاری دوستان روزنامه نگار به حوزه رسانه‌های نوین توجه کرد و برای ورود به عرصه روزنامه نگاری دیجیتال همت داشت و تجربه هایی مانند جام جم آنلاین را کلید زد.

٥ -از قدرت راهبری و احاطه اجرایی و توان بالای مدیریت برخوردار است و تجربه عملی خاص از کارشناسی در معاونت مطبوعاتی تا مدیرکل مطبوعات داخلی تامعاونت در همین حوزه داشته و به همین دلیل از جزییات امور مطلع است و با یکایک دست اندرکاران این حوزه آشنا و از پیشینه همه پروژه‌ها آگاه است.

٦ - معتقد به ضرورت همکاری و ارزش کار جمعی است و روحیه دیگر پذیری و گروه گرایی دارد و معمولا در همکاری‌های بین سازمانی بسیار موفق می‌شود.

٧ -حال و هوایی جوان دارد و از آمادگی فراوان برای یادگیری برخوردار است. بارهادیده ام که چه در گفتگوهای دوستانه با استادان ارجمندی مانند دکتر شکرخواه و چه در جلسات رسمی اداری به دنبال داده‌های جدید یا مطالب علمی یا نکته‌های تازه است تا فراگیرد و به خاطر بسپارد و بهره‌مند شود.

راستش فراوان نیستند کسانی که احساس کنیم خداوند آنان را برای کاری مشخص ساخته و همه عوامل برای رسیدن آنان به این جایگاه دست به دست هم داده است.

محمدرضا وصفی، رایزن فرهنگی ایران در اتریش
دقت، سخت کوشی و مدیریت علمی حسین انتظامی قابل تقدیر است.  حسین انتظامی، ویژگی‌های خاصی در مدیریت خود دارد. دقت، سخت کوشی، مدیریت علمی، توجه به پیشگیری پیش از درمان از جمله نکته‌های مهم مدیریتی اوست.

 

از سوی دیگر انتظامی به خوبی فضای مجازی و جهان جدید رسانه‌ها را می‌شناسد. او دستاوردهای نیکویی برای معاونت مطبوعاتی در این دوره داشته است. مدیریت درست رسانه‌های مجازی، درمان بسیاری از مشکلات اورژانسی رسانه‌های مکتوب از جمله توفیقات اوست.

 

در این میان یکی از مهمترین دستاوردهای متفاوت و تاثیرگذار معاونت مطبوعاتی در دوره او را تحقق سنت شفاف سازی است. او ارکان مختلف در عرصه مدیریت رسانه‌ها را شفاف سازی کرد که نمونه برجسته آن را باید در شفاف سازی یارانه‌های مطبوعات دید. امیدوارم این مدیریت علمی در تمام ارکان و ساختارهای فرهنگی کشور مورد توجه قرار بگیرد.

مهدی فیروزان، مدیرعامل موسسه شهرکتاب
مسیر درستی برای آینده پایه ریزی کرد
معتقدم حسین انتظامی، هسته اولیه ساختارمندی اطلاع رسانی و تبلیغات را در این دوره معاونتش شکل داده است و و بذرآغازین آن را کاشته است. اقدامات ساختارمند و استراتژیک مدیریتی انتظامی را شاید به این زودی‌ها نتوان درک کرد. اگر این هسته اولیه استمرار یابد، آینده‌ای متفاوت از امروز خواهیم داشت.

کسانی که با دنیا و مطبوعات و رسانه‌های جهان آشنا هستند و می‌بینند که مدیریت رسانه در جهان با چه هوشمندی هایی از جمله بهره مندی از توان روانشناسی، جامعه شناسی و حتی تاریخ و ادبیات شکل گرفته است، می‌دانند که مفاهیم و پیام رسانه ها، چگونه و با چه شیوه‌های سنجش و با چه بسته بندی هایی در جهان عرضه می‌شود.

 

این هوشمندی را در همه حوزه‌های فرهنگی، سیاسی و اقتصادی کمتر در عموم سیاست‌های رسانه‌ای در کشور شاهد هستم. چراکه برای مدیران رسانه در ایران، سناریونویسی تعریفی ندارد. مدیریت رسانه در ایران از استراتژِی هایی که مجموعه‌ای از تاکتیک‌های ریز و درشت و مختلف را به کار گرفته باشد، برخوردار نیست.

 

اما به نظر من یکی از مدیرانی که در عرصه مدیریت رسانه، درک درستی از این مفاهیم دارد، حسین انتظامی است که با همین درک درست توانسته است، آغازگر کاری ساختارمند و راهی متفاوت در دوره معاونتش در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی باشد.

از آنجا که هم مخاطب خارجی ما از معاونت مطبوعاتی تغذیه می‌شود و هم مطبوعات داخلی هم از حیث پشتیبانی و از حیث محتوایی در تعامل با معاونت مطبوعاتی هستند، حسین انتظامی، بیش از هر چیز با نگاه استراتژیک خود، ستون‌های اولیه و زیر ساخت‌های محکمی را برای تغییر نگرش‌ها و مسیر آینده فراهم ساخت. گرچه تحقق همه اهداف این ساختار، نیاز به زمانی طولانی دارد که امیدوارم معاون بعدی ادامه دهنده این راه و مسیر باشد.

حجت الاسلام و المسلمین سیدابوالحسن نواب، رئیس دانشگاه ادیان و مذاهب اسلامی
بی طرفی و حرفه‌گرایی
عملکرد معاونت مطبوعاتی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در دولت یازدهم به مدیریت دکتر حسین انتظامی را، یک دوره طلایی برای تاریخ این معاونت می‌دانم و اجمالا از عملکرد ایشان بسیار راضی هستم.

این برادر عزیز در همه زمینه‌ها بسیار خوب عمل کرد؛ از جمله در سرعت بخشی به صدور مجوز‌ها به رسانه‌ها. این نوع عملکرد آقای دکتر انتظامی نشان می‌دهد که ایشان به هیچ عنوان در مسئولیت مهمی که دارند، با نگاه طرفداری از جریان فکری خاصی برخورد نکرد؛ این گونه نبود که یک گروه فکری خاص را طرد کنند و یک گروه فکری دیگر را ترجیح دهند؛ به نظر بنده در هر جهتی که فکر کنیم آقای انتظامی بسیار خوش درخشیدند و لایق قدردانی می‌باشند.

از طرفی دکتر انتظامی مورد اعتماد مطبوعات بود و البته او خودش بر آمده از جامعه مطبوعاتی ایران بود؛ به مطبوعات اعتماد داشت و مطبوعات نیز همین نگاه اعتماد گونه را به ایشان داشتند؛ دکتر انتظامی با وجود این که در سال‌های اخیر یک مقام دولتی محسوب می‌شد، اما در انتخابات نماینده مدیران مسئول در هیات نظارت بر مطبوعات، با رأی بالا و خیره کننده رأی آورد که نشان از آن دارد که او همزمان مورد اعتماد مطبوعات و همین طور مورد اعتماد حاکمیت است.

نکته دیگری که دوست دارم به آن اشاره کنم، توجه خاص و ویژه دکتر انتظامی به ارتقاء رسانه‌های حوزه دین و اندیشه، از حیث کمی و کیفی بود؛ و انصافا در ۴ سال گذشته شاهد رشد کمی و کیفی رسانه‌های دینی، قرآنی و انقلابی بودیم.

حجت الاسلام و الملسمین محسن غرویان، استاد فلسفه حوزه علمیه قم.
توجه ویژه به تقویت جریان آزاد اطلاع‌رسانی
سیستم فکری رئیس جمهور محترم آقای دکتر روحانی، آزاد اندیشی است، و بنده فکر می‌کنم مجموعه وزارت فرهنگ و ارشاد و همینطور معاونت مطبوعاتی و اطلاع رسانی این وزارتخانه، در همین راستا حرکت کرده اند.

 

باید گفت که در دوره اخیر، کار ویژه معاونت مطبوعاتی و اطلاع رسانی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در گسترش ابزارهای اطلاع رسانی در اختیار مردم و تسهیل در صدور مجوز نشریات شاهد اقدامات خیلی خوبی بودیم؛ هم صدور مجوز برای نشریات با سرعت بسیار بیشتری نسبت به گذشته صورت می‌گرفت و هم بسیاری از رسانه‌های نو مثل شبکه‌های اجتماعی قابل رجوع مردم، قانونی فعالیت کردند و با اختلال مواجه نشدند.

شخص آقای روحانی معتقد به مبادله اطلاعات است و از طرفی الان هم روزگار ما، روزگاری است که با فیلتر کردن و فضای امنیتی پلیسی درست کردن، هیچ اثری برای ایجاد کنندگان این فضاهای تاریک، مترتب نمی‌شود؛ به هر حال باید مردم حرف‌های مختلف را بشنوند و با منطق و عقلانیت بسنجند و حرف درست را انتخاب کنند؛ در این زمینه هم تلاش‌های دولت و هم تلاش‌های معاونت مطبوعاتی موثر بوده است.

همچنین نشریات دینی و قرآنی که البته همواره به دست من می‌رسد و به آن‌ها دسترسی دارم، واقعا در دوره ۴ سال اخیر، با کیفیت‌تر شدند، اما بازهم جا دارد که ما انتظارات بیشتری داشته باشیم تا رویکرد عمق بخشی به معارف قرآنی بیش از پیش شود؛ و معارف ناب قرآنی و دینی به صورت عمیق‌تر و با محتوای غنی تری در این نشریات علمی، تخصصی و دینی ارائه و همچنین شاهد پژوهش‌های قرآنی بیشتری در نشریات دینی باشیم.

در مجموع شاهد بودیم که آقای انتظامی در راستای سیاست فضای باز اطلاع رسانی مورد نظر رئیس جمهور محترم، گام‌های بسیار مثبتی براداشتند که جای تقدیر و تشکر دارد؛ و البته امیدواریم بازهم در این زمینه رشد کنیم و به حد مطلوب‌تر و ایده آل برسیم.

احمد خادم المله، مدرس ارتباطات و مدیر پیشین ایرنا
همه تلاشش تحول بود و مدیریت اقناعی و هوشمند
حقیقت این است که کار با رسانه‌ها و مطبوعات بسیار سخت است. رسانه هایی که هر کدام به یک جناح و گروه وصل هستند بسیار دشوار است. مثلا، چون رسانه‌ها خصوصا روزنامه‌ها در کشور ما اقتصادی نیستند و اکثرا یا حامی سیاسی یا تجاری دارندو نشریات مستقل نیز امیدشان به یارانه دولت است همه این‌ها اگر یارانه مطبوعات نگیرند، همه از چشم معاون مطبوعاتی می‌بینند.

 

از سوی دیگر معاونت مطبوعاتی جایگاهی است که دولت و سایر دستگاه‌ها از آن انتظار کارکرد روابط عمومی دولت را دارند. همه این‌ها کار را برای معاون مطبوعاتی وزیر سخت و سخت‌تر می‌کند. اما در این بین حضور حسین انتظامی به عنوان فردی عمیق در این حوزه، توانست با درایت کار در این دوره را پیش ببرد.

واقعیت آن است که، چون منابع محدود است و مشکلات مطبوعات زیاد، معمولا هیچکس از عملکرد معاون مطبوعاتی راضی نیست، اما شاهد هستیم که در مجموع عملکرد آقای حسین انتظامی موفق بوده است و دایره این رضایت مندی وسیع است. بدیهی ست که حسین انتظامی نتوانسته باشد همه برنامه‌ای را که داشته اجرا کند، اما باید اذعان کرد که او تمام تلاشش را برای تحول درمعاونت مطبوعاتی به کاربسته است.

مدیریت او چند ویژگی ممتاز دارد. در برخورد با رسانه‌ها مدیریت ایشان هوشمندانه و اقناعی بود و دستوری و منفی نبود و رسانه‌ها احساس حمایت داشتند.

بنظر من حسین انتظامی ارتباط رسانه‌ها با وزارت فرهنگ و ارشاد را به صورت سیستمی آنلاین و مجازی تعریف کرد که این از توفیقات ایشان بود. در این دوره کار‌ها از طریق رایانه پیگیری و به سرانجام می‌رسید و مراجعات حضوری کاهش یافته بود. یکی از دستاوردهای انکار ناپذیر انتظامی را باید شفاف سازی یارانه‌ها و شفاف سازی بودجه‌های معاونت مطبوعاتی دانست که از کارهای خوب ایشان بود.

حجت الاسلام و المسلمین سیدمحمد واعظ موسوی، رئیس انجمن ارتباطات و تبلیغ حوزه علمیه قم
گردنه‌های سخت معاونت مطبوعاتی را حذف کرد
از جمله نکات مثبت معاونت مطبوعاتی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در دوره اخیر، می‌توان به این نکته اشاره کرد که روند صدور مجوز برای رسانه‌های جدید از جمله نشریات مختلف، بسیار راحت‌تر از دوره‌های پیش دنبال می‌شد؛ برای مثال در دوره‌های پیش از دولت یازدهم، شاید صدور مجوز یک نشریه سال‌ها به طول می‌انجامید، اما در دوره اخیر معاونت مطبوعاتی وزارت ارشاد، این روند اصلاح شد.

فکر می‌کنم در دوره پنج ساله آقای انتظامی در معاونت مطبوعاتی وزارت ارشاد، گردنه‌های سخت به ویژه در خصوص صدور مجوز نشریات جدید، حذف شد و کار‌ها در این زمینه بسیار راحت‌تر و زودتر به نتیجه می‌رسید که البته انتظار داریم شاهد شرایطی از این بهتر هم باشیم.

از طرفی با توجه به مسئولیتی هم که در انجمن ارتباطات و تبلیغ حوزه علمیه قم داریم، فکر می‌کنم نگاه معاونت مطبوعاتی وزارت ارشاد در خصوص نشریات دینی و قرآنی در دوره آقای انتظامی، خوب بود؛ هر چند همیشه باید اوج نگاه را به آینده‌های دور و پیشرفت‌های بیشتر دوخت، اما تا این جا رضایت عمومی نسبی را جلب کردند، اما در سه سال آینده دولت هم باید بیش از این تلاش شود.