روزنامه کریستین ساینس مانیتور طی گزارشی با اشاره به منافع مشترک موجود در روابط تهران-پکن دلایل مخالفت احتمالی چین با هر گونه تحریم علیه ایران در نشست 1+5 را برشمرده است.
در آستانه برگزاری نشست گروه 1+5 در ژنو رسانه های غربی از مخالفت دولت چین با تحریم جدید علیه ایران خبر داده و به بررسی دلایل چنین مخالفتی پرداخته اند. در همین رابطه روزنامه آمریکایی "کریستین ساینس مانیتور" طی گزارشی با عنوان "چرا چین از تحریم بیشتر علیه ایران حمایت نمی کند" نوشته است: دولت چین نشان داده که نه تنها هیچ علاقه ای به همراهی با غرب برای تحریم جدید علیه ایران ندارد بلکه هر گونه تلاشی را در شورای امنیت برای تحت فشار قرار دادن این کشور در جهت توقف برنامه هسته ای اش وتو خواهد کرد.
در همین راستا روز سه شنبه "جیانگ یو" سخنگوی وزارت خارجه چین گفته است پکن از مذاکره با ایران برای حل اختلافات موجود بر سر برنامه هسته ای این کشور حمایت می کند. وی هفته پیش نیز در موضع گیری مشابهی اعلام کرده بود: چین همواره بر این باور است که تحریمها و فشارها نمی تواند به عنوان راه حل مطرح باشد.
"ویلم وان کمناده" عضو موسسه تحقیقاتی روابط بین الملل هلند و نویسنده کتابی در مورد روابط ایران و چین که بزودی راهی بازار خواهد شد پیش بینی می کند چین ایران را تنها نخواهد گذاشت چرا که این امر با وابستگیهای درونی پکن در حوزه انرژی و اصول منافع این کشور در ایران مرتبط است.
از این رو است که خواسته غرب برای تحریم بیشتر ایران با هدف افزایش فشار به منظور توقف برنامه هسته ای این کشور با مخالفت چین همراه خواهد بود."تائو ونجیائو" کارشناس امور بین الملل و از اعضای آکادمی علوم اجتماعی چین نیز بر این باور است که هنوز راههای دیپلماتیک برای حل موضوع پرونده هسته ای ایران باز بوده و زمان کافی جهت حل این مسئله بدون بکارگیری تحریمهای بیشتر موجود است.
ساینس مانتیور در ادامه این گزارش در بیان علل مخالفت چین با تحریمهای جدید علیه ایران آورده است: چین منافع سیاسی و اقتصادی زیادی در ادامه روابط خود با ایران دارد. این کشور اگر چه در سالهای 2006 و 2007 با اعضای شورای امنیت در تحریم ایران موافقت کرده، اما در حال حاضر تلاش می کند این اقدام خود را به نحوی جبران کند.
به گفته کمناده شاید یکی از دلایل آن این باشد که چین همواره در معرض تحریمهای بین المللی قرار داشته است. این کشور که از 20 سال پیش تا کنون از سوی قدرتهای نظامی جهان تحریم تسلیحاتی شده به صورت خودکار و در واکنشی بازدارنده هر گونه تحریم را رد می کند.
از سوی دیگر چین در حال حاضر نزدیک به 15 درصد از نفت مصرفی خود را از ایران وارد می کند و به تازگی نیز صادرات بنزین تصفیه شده را به این کشور آغاز کرده است. به همین دلیل نمی توان روی پذیرش پیشنهاد جایگزینی عربستان به جای ایران در صورت تحریم نفتی این کشور، توسط پکن امیدوار بود.
"سون بیگان" سفیر سابق چین در ایران در آخرین شماره نشریه "Asia and Africa Review" نوشته است: ایران دارای منابع عظیم انرژی از جمله گاز طبیعی بوده و تمامی این منابع را تحت کنترل خود دارد. وی در این نوشته همچنین به ملحق شدن چین به طرح خط لوله انتقال گاز از ایران به پاکستان در پی خروج هند از این طرح اشاره کرده و از ادامه یافتن این خط لوله انتقال گاز از پاکستان تا چین خبر داده است.
چین در آستناه نشست اعضای شورای امنیت به علاوه آلمان با ایران در ژنو در مورد اعمال تحریمهای بیشتر علیه ایران هشدار داده و گروه 1+5 را به بررسی بیشتر این مسئله فراخوانده است. طبق اعلام وزارت خارجه چین بهترین راه برای حل مشکلات غرب با تهران مذاکره بوده و به کار گیری روشهای دیگر بی نتیجه است.
