«می‌توانم این سوال را هم بپرسم؟»
کاغذی که سوالاتش را در آن نوشته به سمت احمدی‌نژاد می‌گیرد. دقایقی پیش از
شروع یکی از برنامه‌های پرشمار گفتوگوی تلویزیونی رییس دولت سابق با مردم
است. «مراد عنادی»، مجری سیما، سوالات خود را با رییس دولت وقت هماهنگ
می‌کند. فیلم پشت‌صحنه این گفت‌وگو که روی شبکه‌های مجازی منتشر می‌شود؛
اهالی رسانه عصبانی می‌شوند و از استقلال رسانه می‌گویند، آن‌هم رسانه‌ای
که مخارج آن از جیب شهروندان پرداخت می‌شود «آیا به لحاظ حرفه‌ای درست است
که خبرنگار به‌عنوان نماینده مردم از مصاحبه‌شونده بپرسد، می‌توانم این
سوال را بپرسم یا نه؟»
چندسال بعد، باز هم گفتوگوی زنده تلویزیونی
رییس‌جمهوری با مردم، این بار، قرار است روحانی با مردم سخن بگوید. برنامه
در ساعت مقرر پخش نمی‌شود؛ یک‌ساعت سرود، نیم‌ساعت هم سریال با زیرنویس «به
محض دریافت برنامه از نهاد ریاست‌جمهوری، گفتوگوی زنده رییس‌جمهوری با
مردم پخش خواهد شد.» گفتوگوی رییس‌جمهوری با مردم با یک‌ساعت‌ونیم تاخیر
آغاز شد، همان ابتدای برنامه روحانی گفت: «از مردم عزیز که مدت مدیدی پای
تلویزیون منتظر این برنامه بودند، تشکر می‌کنم.» او سپس رو به مجری خانم
برنامه گفت: «خوشحالم که با این تاخیر، شما را در این برنامه داریم» روحانی
در بخش پایانی سخنانش بازهم گریزی به تاخیر پخش زد و گفت: «امشب به دلایلی
که نمی‌خواهم بازش کنم، گفت‌وگو به تاخیر افتاد.»
ماجرا اختلاف‌نظر
رییس‌جمهوری و صداوسیما برای انتخاب مجری است. ضرغامی نامه‌ای می‌نویسد و
رییس دولت یازدهم، از جانب رییس صداوسیما به «امتناع از پذیرش وظیفه قانونی
و حرفه‌ای» صداوسیما متهم می‌شود. مشاور رسانه‌ای رییس‌جمهوری هم «تحمیل
عقاید صداوسیما در اجرای یک برنامه با رییس‌جمهوری» را دلایل مشکلات عنوان
می‌کند.
محمود احمدی‌نژاد، رییس دولت پیشین که گفتوگوی زنده رییس‌جمهوری با مردم
از دوره او آغاز شد، تنها با دو مجری گفت‌وگو می‌کرد؛ مراد عنادی و مرتضی
حیدری. از پخش پشت‌صحنه گفتوگوی احمدی‌نژاد و عنادی، مدت زمان طولانی
نگذشته بود که اسفندیار رحیم‌مشایی در حاشیه برگزاری همایش بزرگ ایرانیان
خارج از کشور سخنرانی کرد. رسانه‌ها به انتشار بخش‌های مهم این سخنرانی
یک‌و‌نیم‌ساعته بسنده کردند، روز بعد همه آنها یک نامه مشترک گرفتند. این
نامه که از طرف دفتر رییس‌جمهوری برای رسانه‌ها ارسال شد؛ خواستار چاپ کامل
سخنان مفصل رحیم‌مشایی در همایش ایرانیان خارج از کشور شده بود اما نکته
مورد توجه برای همه، امضای این نامه بود؛ نامه با امضای مراد عنادی، مجری
صداوسیما با عنوان «مدیرکل امور رسانه‌ها و پایگاه‌های اینترنتی دفتر
رییس‌جمهوری» برای همه ارسال شده بود.
عنادی پاداش خدمات خود را به دولت
احمدی‌نژاد با کسب سمت گرفته بود. مرتضی حیدری مجری دوم در مصاحبه با
احمدی‌نژاد هم در برنامه‌هایش نقدهای بسیاری را متوجه خود کرد. حیدری
مصاحبه با رییس دولت را تبدیل به یک ژانر خاص کرد. اگرچه در مصاحبه‌های
احمدی‌نژاد همواره احتمال می‌رفت با توجه به‌عنوانش «گفتوگوی صریح با
رییس‌جمهوری در مورد مسایل روز»، مصاحبه‌ای چالشی باشد، اما همواره به
مونولوگ احمدی‌نژاد در مورد نکات دلخواهش تبدیل میشد و حیدری مصاحبه‌گر در
برابر احمدی‌نژاد تنها به روخوانی از سوالات از پیش تعیین‌شده، بسنده
می‌کرد، آن‌هم سوالاتی که به مذاق احمدی‌نژاد خوش می‌آمد، همان زمان یکی از
مجریان صداوسیما در مصاحبه‌ای اعلام کرد: «مصاحبه‌کنندگان با رییس‌جمهوری
توسط خود وی انتخاب می‌شوند و به همین علت امکان طرح سوال ثانویه وجود
ندارد.»
شاید به‌همین‌دلیل مرتضی حیدری هرگز وارد چالش با احمدی‌نژاد نشد و
پس از روخوانی از روی هر سوال، با توضیحات عمدتا غیرقانع‌کننده احمدی‌نژاد
سری از روی تایید تکان می‌داد و سراغ سوال بعدی می‌رفت و هیچ اصراری برای
گرفتن پاسخی که مورد انتظار بود، نداشت. البته او همزمان مجری یک برنامه
چالشی با عنوان «پایش» بود که با سوالات تند و تیز از فعالان اقتصادی
نقدهای گسترده‌ای به سیاست‌های اقتصادی دولت مطرح می‌کرد. «انتخاب
مصاحبه‌کننده از سوی رییس‌جمهوری» آنچه گویی در زمان احمدی‌نژاد مرسوم بود
امروز سبب شده تا رییس سازمان صداوسیما نامه‌ای به رییس شورای نظارت بر
سازمان صداوسیما بنویسد مبنی بر اینکه «با توجه به اهمیت تاخیری که در
شروع مصاحبه زنده تلویزیونی رییس‌جمهوری محترم پیش آمد، خواهشمند است در
مورد انتخاب مجری توسط روسای محترم قوا و امتناع از پذیرش وظیفه قانونی و
حرفه‌ای رسانه ملی اظهارنظر کنید.»
پس از انتشار این نامه، بیژن نوباوه، عضو هیات‌رییسه شورای نظارت بر
عملکرد صداوسیما گفت: جلسه ویژه این شورا به منظور بررسی نامه رییس رسانه
ملی در مورد گفتوگوی زنده تلویزیونی رییس‌جمهور، روز پنجشنبه لغو و به روز
شنبه موکول شد. او افزود: جلسه ویژه شورای نظارت بر عملکرد صداوسیما
به‌دلیل حضورنیافتن رحمانی‌فضلی، وزیر کشور که به‌عنوان یکی از نمایندگان
دولت در جلسات شورا حضور می‌یابد، لغو شد چراکه او برای دیدار با مراجع به
قم سفر کرده بود. مشی صداوسیما از آغاز دولت یازدهم تاکنون گلایه دولتی‌ها
را در پی داشته است.
نخستین‌بار در اولین گفتوگوی تلویزیونی رییس‌جمهوری
با مردم به مناسبت گزارش صدروزه دولت روحانی گفت: «صداوسیما طوری با دولت
رفتار می‌کند که با سال آخر دولت قبل اینگونه رفتار می‌کرد.» هر چند او
تاکید کرد که انتقاد بد نیست و راه برای هر انتقادی باز است اما پس از سفر
استانی دولت به خوزستان، نوبخت، سخنگوی دولت از صداوسیما گلایه کرد و گفت
«متاسفانه این استقبال به خوبی به تصویر کشیده نشد.» هر چند، نوبخت روز
گذشته در سفر به گیلان از صداوسیما به سبب پوشش رسانه‌ای مناسب تشکر کرد.
اگرچه گفتوگوی زنده تلویزیونی با مردم از زمان احمدی‌نژاد باب شد و او هر
از چند گاهی روبه‌روی عنادی و حیدری می‌نشست اما برنامه تک‌گویی او بود.
در
دوره محمد خاتمی، رییس دولت اصلاحات، صداوسیما تنها در طی هشت‌سال یک‌بار
این فرصت را به خاتمی داد که او در اولین ماه‌های دوران ریاست‌جمهوری‌اش به
تلویزیون بیاید و به‌طور زنده در گفتوگوی تلویزیونی با مردم به سوالات
آنان پاسخ گوید وگرنه در تمامی سال‌های بعد صداوسیما به‌عنوان یکی از
منتقدان دولت اصلاحات تبدیل شد و بسیاری از دستاوردهای دولت در حد خبری
کوتاه از نظر مردم می‌گذشت و حالا نوبت روحانی است که این تجربه را با
صداوسیما تکرار کند.
وزرایش تبدیل به سوژه خنده برنامه‌های خبری می‌شوند و
منتقدانش فرصت بسیاری برای تاختن به دولت تدبیر در صداوسیما دارند. اگر
قرار به پخش سخنرانی رییس‌جمهوری باشد یا با تاخیر پخش می‌شود یا برنامه
بدون اطلاع قبلی روی آنتن خواهد رفت. دومین نشست مشترک دولت و مجلس بدون
اعلام قبلی به جای پخش مستند کابوس کرکس‌ها روی آنتن رفت. یک ساعت و نیم
تاخیر برای پخش زنده گفتوگوی تلویزیونی رییس‌جمهوری با مردم نمونه دیگری
از رفتار صداوسیما با دولت است؛ رفتاری که در دولت احمدی‌نژاد بسیار متفاوت
بود پخش ساعت‌ها گزارش از دستاوردهای دولت یا پوشش سفرهای استانی بالاخره
سبب شد تا قرابت احمدی‌نژاد با ضرغامی بیشتر نمایان شود رییس دولت پیشین هم
در اقدامی شگفت‌انگیز برای تشکر از ضرغامی زمین 85هکتاری نمایشگاه
بین‌المللی تهران را با ترک تمامی تشریفات به سازمان صداوسیما هدیه کرد.
اکنون آنطور که ابراهیم رییسی، معاون اول قوه‌قضاییه گفته است نامه ضرغامی
امروز شنبه با حضور نمایندگان سه قوه مطرح و بررسی می‌شود. باید دید نتیجه
چه خواهد بود؟
