قاجار

علت اینکه امروز حتی رسانه ملی هم با آنهمه امکانات و هزینه، از شبکه‌های اجتماعی فضای مجازی عقب‌تر است، همین خبردهی‌های غیرحرفه‌ای به سبک دوران قاجار یه است.

البته این ایده برای نخستین بار در کتاب تاریخ یعقوبی مطرح شد، اما طرح عملیاتی آن از زمان صفوی و با پایتخت شدن اصفهان در دستور کار قرار گرفت و نتیجه کار ایجاد یک بریدگی به طول ۳۰۰ متر، عرض ۶۰ متر و عمق ۵۰ متر بود.

بقایای یک فروند کشتی به طول ۴۸ متر در فاصله ۳۰۰ متری از ساحل دریا کشف شد.

این مقاله با هدف طرح و بررسی یکی از مشکلات ساختاری دولت قاجار و عوامل موثر در پیدایش و تداوم و منطق حاکم بر آن و تحلیل تبعات و نتایج آن با تکیه بر منابع درجه اول، اصیل و گزارش‌ها و اسناد و نامه‌های سیاسی موثق با نقد پاره‌ای از نوشته‌ها به رشته تحریر کشیده شده است.

بیش از 300 سکه مربوط به دوران ناصرالدین‌شاه، مظفرالدین‌شاه، محمدعلی‌شاه و احمدشاه قاجار در هرات افغانستان کشف شده است.

امیرکبیر به دلیل ارتباط با پدر میرزاحسین‌خان به او توجه خاصی داشت، به همین دلیل او را بعد از تحصیل در دارالفنون به مأموریت‌های خارجی فرستاد. در این سفر‌ها بود که میرزاحسین‌خان زبان عربی، فرانسوی و انگلیسی را فراگرفت، به همین دلیل وقتی به ایران بازگشت، در وزارت امور خارجه مشغول شد. کمی بعد از فوت پدرش، امیردیوان، بار دیگر امیرکبیر او را به کنسولگری ایران در بمبئی منصوب کرد. این شروع حضور ۲۰ ساله او در خارج از ایران بود. میرزاحسین‌خان سه سال کاردار سفارت ایران در بمبئی بود. بمبئی در زمان مأموریت میرزاحسین‌خان «مرکز تجارت خاندان یهودی ساسون بود که دایره‌المعارف یهود، آن‌ها را منشا تاثیرات عظیم در هندوستان و سپس انگلستان و چین می‌داند و می‌نویسد آنان به همین دلیل به روچیلد‌های شرق و سلاطین تجارت مشرق‌زمین شهرت دارند».

در پهنه پر طراوت کوهپایه‌های توچال و دره سرسبز دربند، بخش دل انگیزی از شمال شهر تهران شکل می‌گیرد که مجموعه سعدآباد با یک میلیون و صد هزارمترمربع وسعت دراین گستره قرار دارد. سعدآباد که از شمال با کوه‌های البرز، از شرق با گلابدره، از غرب با ولنجک و از جنوب با تجریش همسایگی دارد، در زمان قاجار ، محل استقرار و سکونت تابستانی شاهان این سلسله بوده است. سابقه کاخ سعد آباد تهران به دوران قاجار ی برمی‌گردد و مثل بیشتر کاخ‌های تهران، از آن به‌عنوان یک ملک ییلاقی در یک باغ بزرگ استفاده می‌شد. تا سال‌ها از این کاخ استفاده خاصی نشد تا اینکه در زمان پهلوی ۱۸ کاخ جدید در آن محوطه ساختند، بعد از انقلاب هم در‌های مجموعه با کاربری موزه به روی مردم باز شدند.

از مجالست اخیار و ابرار منصرف و از تکمیل علوم و کمالات منحرف، با اشخاص رذل جلیس، با ناکسان انیس، مردمان پست و شریر و اوباش و الواط را طرف وثوق و اعتماد خویش قرار داد و به کارهای زشت عادی شد...

همسر میرزا که به قول خودش دیگر حسابی از این بلاتکلیفی به تنگ آمده، آخرین باری که در محل سیاه‌چال به ملاقات میرزا می‌رود، به او می‌گوید: «من از همین‌جا یک راست می‌روم در خانه اتابک، چادرم را برمی‌دارم، گیس‌هایم را پریشان می‌کنم و فریاد می‌کشم که ای ایهاالناس مگر شوهر من چه کرده که توی حبس تاریک می‌اندازیدش؟ مگر مملکت صاحب ندارد؟ مگر ما جزو این ملت نیستیم؟ مگر ما حق حیات نداریم؟»

این بخش از صورتجلسه را که مربوط به دوره دوم مجلس شورای ملی و در عهد احمدشاه قاجار است

از این دست تحریفهای تاریخی، خیلی‌ها ممکن است به زبان آرند. اما وقتی این سخنان از دهان کسی بیرون آید که سالها ریاست سازمان میراث فرهنگی، معاونت وزیر ارشاد، ریاست پژوهشگاه میراث، عضویت شورای عالی میراث، عضویت پیوسته فرهنگستان هنر و چندین سمت بلندپایه فرهنگی دیگر را در اختیار داشته، می‌توان پی برد که چرا اوضاع فرهنگی امروزمان چنین شده است.

نه ایران، ایران دوره قاجار است و نه روسیه، روسیه دوره تزاری و شوروی. درست است که باید از تاریخ عبرت گرفت اما در عین حال نباید از تاریخ و خاطرات ناخوشایند تاریخی، احکامی قطعی برای تنظیم روابط با کشورها صادر کرد.

اعتراض ایران به دولت انگلیس در آن زمان حاصلی در بر نداشت و حتی پس از جنگ جهانی دوم نیز لوایحی در ایران به تصویب رسید و به موجب آن دولت ایران موظف شد که نسبت به احقاق حقوق ایران در بحرین اقدام کند.

یکی از مهمترین بخش های کار مطالعاتی هولتسر عکس هایی بود که او در مدت پرواز و پس از آن از شهرهای مختلف ایران اعم از تهران، اصفهان، کاشان و بوشهر برداشت. او همچنین از مردم کوچه و بازار و دروازه‌های شهرها نیز عکس هایی برداشت و مجموعه خود را کاملتر کرد. هولتسر در بازگشت عکس ها و یادداشت های خود از سفر به ایران را در قالب کتابی با عنوان "پرواز بر فراز ایران" به چاپ رساند

اما یکی از مهمترین بخش های کار مطالعاتی هولتسر عکس هایی بود که او در مدت پرواز و پس از آن از شهرهای مختلف ایران اعم از تهران، اصفهان، کاشان و بوشهر برداشت. او همچنین از مردم کوچه و بازار و دروازه‌های شهرها نیز عکس هایی برداشت و مجموعه خود را کاملتر کرد.