بالا رفتن قیمت سکه در حالی که بازار جهانی طلا به دليل تعطيلي پايان هفته فعالیتی نداشته و نرخ ارز نیز رو به کاهش بوده پدیده‌اي بسیار جالب به نظر می‌رسد.
در توضیح این پدیده چندین دیدگاه وجود دارد. برخی این پدیده را کاملا تحت تاثیر عناصر بازار می‌دانند و در عين حال برخی سیاست‌های بانک مرکزی را برای کنترل بازار سکه ناکارآمد ارزيابي مي‌كنند. بانک مرکزی نیز در این بین با منطق پیگیری سیاست بینابینی از چارچوب کار خود دفاع می‌کند.
گروهی از کارشناسان بازار سکه بر این باورند که افزایش قیمت سکه در بازار ديروز کاملا ناشی از تقاضای سفته بازی به وجود آماده در بازار سکه است. این تقاضای سفته بازی آن قدر در بازار شدید بوده که به طرز نادری، قیمت تمام سکه در بازار از جمع قیمت دو نیم سکه فاصله ۲۹ هزار تومانی گرفت. قیمت تمام سکه در بازار ديروز ۶۱5 هزار تومان بوده، این در حالی است که قیمت هرنیم سکه 293 هزار تومان اعلام شده است. این مطلب به خوبی نشان‌دهنده حباب تشکیل شده در بازار سکه است.
به نظر مي‌رسد که در این بین هجوم تقاضا به این بازار به همراه عدم وجود اطلاعات کافی در دست خریداران دلیل افزایش قیمت تمام سکه (به این میزان) بوده است؛ در حالی که نه تنها بازار طلای جهانی امروز فعالیتی نداشته، بلکه نرخ ارز نیز کاهش داشته است. این تقاضای سفته بازی به وجود آمده عمدتا به دلیل خوشبینی نسبت به ۲ عامل می‌تواند باشد. اول قیمت اونس جهانی و دوم نرخ ارز. اما به نظر می‌رسد که این خوشبینی چندان آگاهانه نباشد.
از آنجایی که در نتیجه این خوشبینی و هجوم به بازار سکه قیمت هر سکه بهار آزادي از مجموع قیمت ۲ نیم سکه پیشی گرفته است. در نتیجه می‌توان گفت که تقاضای سفته‌بازی به وجود آمده در بازار چندان شناخت درستی از ساختار این بازار نداشته است. از طرف دیگر مقایسه قیمت جهانی معادل دلاری سکه و قیمت دلاری داخلی اطلاعات جالبی به دست مي‌دهد.
قیمت اونس جهانی در بازار جهانی‌ديروز معادل ۱۸۵8 دلار بوده است. این بدان معنی است که قیمت هر سکه در بازار جهانی معادل ۴۳۶ دلار خواهد بود. این در حالی است که هر قیمت سکه در بازار ديروز معادله ۶۱5 هزار تومان بوده است و نرخ ارز نیز ۱۲۳۰ تومان. در نتیجه معادله دلاری سکه داخل برای هر سکه ۴۹۹ دلار خواهد بود.
این فاصله نشان‌دهنده حبابی است که هر روز در بازار سکه داخل بزرگ و بزرگ‌تر مي‌شود. اگر سکه در بازار جهانی را با نرخ ارز به قیمت داخل تبدیل کنیم به ۵۳۷ هزار تومان می‌رسیم که حتی با اضافه کردن ارزش افزوده (معادل ۲۰ هزار تومان) به قیمت ۵۵۷ هزار تومان مي‌رسیم که همچنان نسبت به ۶۱5 هزار تومان قیمت داخل، فاصله ۱۰ درصدی نشان مي‌دهد. این فاصله برای بازاری مثل بازار سکه بسیار جدی به نظر می‌رسد.
از طرفی برخی کارشناسان امر معتقدند که فعالیت کم بانک مرکزی در بازار ارز تا حدی با فعالیتش در بازار سکه مرتبط است. سکه دولتی ديروز معادله ۶۰۳هزار و ۲۰۰ تومان بوده است. از آنجایی که قیمت معادله دلاری هر سکه در بازار جهانی معادل ۴۳۶ دلار است، در نتیجه برخی از کارشناسان بر این باورند که این کار بانک مرکزی معادل فروش دلار ۱۳۸۳ تومانی در بازار داخل است و این امر با ادعای بانک مرکزی مبنی بر فروش دلار به قیمت مرجع به شدت متناقض است.
در این میان خود بانک مرکزی نیز استدلالی را ارائه می‌کند. بانک مرکزی بر این باور است که هم گران‌فروشی و هم ارزان فروشی طلا به ذخایرش (ارزی و یا ریالی) لطمه وارد می‌کند.
ارزان فروشی طلا موجب قاچاق طلا به خارج را فراهم مي‌كند. این در حالی است که گران فروشی طلا نیز باعث خروج مقادیر هنگفت ارز از کشور خواهد شد. در نتیجه بانک مرکزی خود را موظف به اجرای یک سیاست بینابینی مي‌داند تا در حد امکان جلوی از دست رفتن ذخایر ارزی و ریالی را بگیرد.
قيمت سكه 65 هزار تومان حباب دارد
همچنين یک کارشناس بانکی با بیان اینکه هم‌اکنون در بازار سکه 65 هزار تومان حباب وجود دارد از مسوولان بانک مرکزی خواست برای شکست حباب وارد بازار شوند.
فرید ضیاءالملکی در گفت‌وگو با «فارس» درباره افزایش قیمت طلا در بازار داخلی با وجود ثبات و تعطیلی این نرخ در بازارهای جهانی اظهار كرد: قیمت طلا در هفته‌های اخیر به دلیل رشد بهای این فلز در بورس‌های بین‌المللی در بازار داخل کشور نیز افزایش یافته است. وی با بیان اینکه این افزایش تا حدودی همراستا با افزایش بهای جهانی طلا بوده افزود: «محاسبه نرخ طلا با فرمول (هر اونس طلا در بازار جهانی x نرخ دلار در بازار آزاد 0/2396 x = قیمت واقعی فروش سکه) نشان می‌دهد سکه در بازار داخلی 66 هزار تومان حباب دارد.»
این کارشناس بانکی در ادامه به محاسبه قیمت واقعی سکه در بازار داخلی با استفاده از روش مذکور پرداخت و گفت: «اگر این اعداد را در فرمول به این روش بگذاریم قیمت سکه یک بهار در بازار داخلی می‌شود 546 هزار و 238 تومان که این نرخ با لحاظ 5 هزار تومان مزد ساخت نیز به 551 هزار و 238 تومان می‌رسد.»
ضیاءالملکی تصریح کرد: «اگر قیمت فروش سکه در بازار آزاد 616 هزار تومان باشد در حقیقت باید گفت که سکه در بازار 64 هزار و 761 تومان حباب دارد.»
این کارشناس بانکی درباره روش مورد استفاده برای شکست حباب در بازار سکه اذعان داشت: «بانک مرکزی برای کنترل سکه از دو روش می‌تواند وارد عمل شود.»
به گفته وی، بانک مرکزی می‌تواند با افزایش عرضه سکه در شعب منتخب بانک ملی یا افزایش نرخ‌های سود سپرده در شش ماه باقی مانده از سال 90 به این آشفتگی‌ها در بازار خاتمه دهد.
ضیاءالملکی نوسانات بازار طلا را به خاطر کاهش نرخ‌های سود سپرده‌ها دانست و بر ضرورت جلوگیری از این نوسانات تاکید کرد.
