رئیس کمیسیون امنیت ملی مجلس دهم با بیان اینکه «جلوگیری از تکرار نگرانی کشور‌های شرقی در دوران برجام از اهداف انجام سفرهای اخیر عراقچی به چین و پیش از آن به روسیه است»، گفت: «بعد از امضای برجام، ایران ۸۰ میلیارد یورو قرارداد با شرکت‌های اروپایی بست که تمام آنها عملا بی‌نتیجه ماند. آن زمان این موضوع باعث دلخوری چین و روسیه شد و به عنوان مثال چینی‌ها مانع از انجام سفر برنامه‌ریزی‌شده رئیس‌جمهور وقت ایران به کشورشان شدند. به همین دلیل جمهوری اسلامی مجبور شد برای دلجویی، بخشی از اعضای دولت را به ریاست رئیس وقت مجلس، به چین اعزام کند. حتی قرارداد راهبردی ۲۵ ساله با چین نیز به منظور دلجویی از چینی‌ها امضاء شد.»
حشمت‌الله فلاحت‌پیشه، رئیس کمیسیون امنیت ملی مجلس دهم، گفت: متاسفانه ایرانی‌ها در دنیا به تصمیم‌گیری دیرهنگام معروف‌اند و امروز هم افرادی مانند عراقچی، بار فرصت‌سوزی‌های گذشته را به دوش می‌کشند و تمام تلاش‌شان در راستای بازگرداندن شرایط به ۴ سال پیش است.
به گزارش جماران، حشمت‌الله فلاحت‌پیشه با اشاره به سفر اخیر عراقچی به چین و پیش از آن به روسیه، اظهار کرد: هدف نخست از انجام این سفرها، نشان دادن سخت بودن مذاکرات ایران و آمریکاست. متأسفانه بنا بر اشتباهی که از گذشته انجام می‌شد، ایران بخش عمده‌ای از مذاکرات هسته‌ای خود را به واسطه‌های غربی و شرقی وصل کرده بود و اکنون می‌بینیم که با اراده آمریکایی‌ها، واسطه‌های شرقی یعنی چین و روسیه از مذاکرات حذف شده‌اند، اما واسطه‌های غربی یعنی اروپا، با اسلحه‌ای به نام «مکانیسم ماشه» نقش «چماق» را در مذاکرت ایران و آمریکا ایفا می‌کنند. کما اینکه وزیر خارجه آمریکا در سفر به فرانسه، از مقامات این کشور خواست این چماق را در حالت فعال نگه دارند. بنابراین، آمریکایی‌ها می‌خواهند ایران در تنگنا قرار داشته باشد تا حداکثر امتیاز را بگیرند؛ لذا ایران سعی می‌کند با انجام چنین سفرهایی، طرف‌های شرقی را به عنوان حامی خود در مذاکرات حفظ کند.
وی با بیان اینکه جلوگیری از تکرار نگرانی کشور‌های شرقی در دوران برجام نیز از دیگر اهداف انجام این سفرهاست، افزود: بعد از امضای برجام، ایران ۸۰ میلیارد یورو قرارداد با شرکت‌های اروپایی بست که تمام آنها عملا بی‌نتیجه ماند. آن زمان این موضوع باعث دلخوری چین و روسیه شد و به عنوان مثال چینی‌ها مانع از انجام سفر برنامه‌ریزی‌شده رئیس‌جمهور وقت ایران به کشورشان شدند. به همین دلیل جمهوری اسلامی مجبور شد برای دلجویی، بخشی از اعضای دولت را به ریاست رئیس وقت مجلس، به چین اعزام کند. حتی قرارداد راهبردی ۲۵ ساله با چین نیز به منظور دلجویی از چینی‌ها امضاء شد.
اکنون یکی از اهداف سفر عراقچی به چین و روسیه، این است که به این دو کشور بگوید حتی اگر ایران و آمریکا توافقی را هم امضا کنند، جمهوری اسلامی از چین و روسیه دور نمی‌شود، زیرا دولت ایران هنوز در مقایسه با آمریکا، این دو کشور را قابل‌اعتمادتر می‌داند.
رئیس کمیسیون امنیت ملی مجلس دهم اضافه کرد: موضوع سوم این است که وزارت خارجه ایران بر اساس یک تحلیل درست به این نتیجه رسیده که اگر جنگی در منطقه شکل بگیرد، منافع دیگر کشور‌های خاورمیانه و حتی قدرت‌های شرق و غرب به خطر می‌افتد؛ لذا جمهوری اسلامی سعی دارد شعاع مذاکرات را گسترش داده و همسایگان جنوبی و کشور‌هایی مانند چین که در خلیج فارس منافع اقتصادی دارند را هم در این مذاکرات دخیل کند.
در حقیقت هدف سوم عراقچی از سفر به چین و روسیه این است که جنگ به یک خط قرمز تبدیل گردد و با توجه به منافع بالای چین در منطقه، این کشور بهتر از هر بازیگری می‌تواند این خط قرمز را پررنگ کند. ضمن اینکه خود آمریکا هم منافع زیادی را در حفظ امنیت منطقه دارد، زیرا ترامپ هم به دنبال توافقات چندصد میلیارد دلاری با کشور‌های منطقه است؛ لذا با توجه به این منافع مشترک چین و آمریکا در منطقه، ایران می‌تواند از طریق چین، جنگ را از خاورمیانه دور کند.
فلاحت‌پیشه با بیان اینکه اکنون ایران و رژیم صهیونیستی تأثیرگذارترین بازیگران منطقه هستند، عنوان کرد: بسته به اینکه کدام یک از این دو بازیگر منزوی می‌شوند، تحولات آینده رقم خواهد خورد. اگر اسرائیل به انزوا کشیده شود، توافق بین ایران و آمریکا حاصل می‌شود و حتی سازوکار‌های خاص امنیتی و اقتصادی در منطقه شکل می‌گیرد.
اما اگر ایران منزوی شود، جنگ آغاز خواهد شد. اکنون برخی از طرفین ثالث مانند رژیم صهیونیستی می‌توانند مذاکرات را به بن‌بست بکشانند و از طرف دیگر برخی از بازیگران منطقه‌ای می‌توانند مذاکرات را تقویت کنند تا اسرائیل منزوی شود. اگر ایران و آمریکا توافق کنند، گذر نتانیاهو به غیر از دادگاه به جای دیگری نمی‌افتد و زندگی سیاسی او به پایان می‌رسد؛ لذا اکنون شاهد تلاش‌های رژیم صهیونیستی برای شکست مذاکرات ایران و آمریکا هستیم.
وی با اشاره به مانع‌افکنی برخی عوامل داخل ایران بر سر راه تلاش‌ها برای حفظ امنیت منطقه، بیان کرد: روز‌های اخیر دیدیم در رسانه ملی برنامه‌هایی پخش شد که در آنها توهین‌هایی به برخی کشور‌های منطقه یا بخشی از مسلمانان صورت گرفت. اینها دقیقا در راستای اهداف نتانیاهوست. به جای این اقدامات وحدت‌شکن، ایران باید بر سر همکاری‌های اقتصادی و امنیتی با کشور‌های منطقه به توافق برسد. هر چه این کار بهتر انجام گردد، خط قرمز جنگ پررنگ‌تر می‌شود و در این صورت دیپلمات‌های ایرانی راحت‌تر می‌توانند با آمریکا مذاکره کنند. بنابراین، هدف اصلی این تکاپو‌های دیپلماتیک ایران، از منطقه گرفته تا پکن و مسکو، همین است که از فشار جنگ رهایی یابد تا بتواند با دست بازتری در میز مذاکره حاضر شود.
این تحلیلگر مسائل بین‌الملل با اشاره به سفر گروسی به ایران، اظهار کرد: جمهوری اسلامی از گروسی دعوت و با او گفت‌و‌گو کرد تا آمریکایی‌ها انتظار نداشته باشند ایران به آن سوی حقوق خود در NPT عقب‌نشینی کند. کما اینکه بر اساس همین حقوق است که شرکت‌های آمریکایی و اروپایی در حال همکاری‌های هسته‌ای با عربستان، عراق، ترکیه و امارات هستند. آنچه که از گفته‌های اخیر وزیر امور خارجه آمریکا برمی‌آید، این است که ایالات متحده می‌خواهد ایران حتی از حقوق هسته‌ای خود در چهارچوب NPT و حقوقی که همسایگان ما هم از آن برخوردارند، عقب‌نشینی کند؛ لذا ایران با دعوت از گروسی و بازرسان آژانس، بر حقوق هسته‌ای خود تاکید می‌کند.
فلاحت‌پیشه با بیان اینکه به دلیل فرصت‌سوزی‌های ۴ سال اخیر، امروز دستگاه سیاست خارجی ایران با مسیر پیچیده و پرزحمتی رو به روست، گفت: متأسفانه ایرانی‌ها در دنیا به تصمیم‌گیری دیرهنگام معروف‌اند و امروز هم افرادی مانند عراقچی، بار فرصت‌سوزی‌های گذشته را به دوش می‌کشند و تمام تلاش‌شان در راستای بازگرداندن شرایط به ۴ سال پیش است. گروه‌هایی که آن زمان بزرگترین آسیب‌های را به منافع ملی زدند، هنوز هم فعال‌اند و به هیچ کس هم پاسخگو نیستند.
وی با اشاره به نامه‌های ایران به روسای جمهور چین و روسیه که توسط عراقچی به دست آنان رسیده است، افزود: احتمالا محتوای این نامه‌ها جلوگیری از تکرار شرایط پس از امضای برجام است و جمهوری اسلامی با این نامه‌ها می‌خواهد به چین و روسیه اطمینان دهد که هر گونه اتفاقی هم در رابطه اش با آمریکا بیفتد، باز هم برای ایران اولویت راهبردی با این دو کشور است.
هرچند چین و روسیه هیچ‌گاه رابطه با ایران را رهبردی ندیده‌اند، اما باز هم ایران می‌خواهد نشان دهد که موافق کنار گذاشته شدن این دو کشور از مذاکرات نیست و خود را به توافقاتی که با آنها دارد، پایبند می‌داند. به علاوه حتما در این نامه‌ها درخواست همکاری از دو قدرت شرقی هم وجود داشته تا ایران مجبور نشود در شرایط تنگنا به مذاکرات بپردازد. خصوصا که چین و روسیه پس از دریافت نامه‌ها، حمایت نسبی خود از ایران را اعلام کردند.
رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس دهم ادامه داد: با این وجود من معتقدم در شرایط فعلی، اقدامی می‌تواند موضع ایران را تقویت کند که حاوی یک عمل سیاسی یا اقتصادی باشد. مثلا اگر چین اعلام کند به تحریم‌های نفتی ایران عمل نمی‌کند یا روسیه برخی از اقلام نظامی مورد نیاز را به ایران تحویل دهد، موضع ایران خیلی بیشتر تقویت می‌شود.
