بیش از بیست سال است که پروژه ساخت تله کابین تاق بستان به موضوع کشمکش میان میراث فرهنگی و شهرداری کرمانشاه تبدیل شده و گزارش‌های کارشناسی مبنی بر تهدید این پروژه برای ثبت جهانی تاق بستان باز هم مانع از پیگیری شهرداری و استانداری نمی‌شود.
فرارو- تاق بستان، این اثر تاریخی کم نظیر که نزدیک به ۱۷۰۰ سال است تاج گذاری شاهان ساسانی و بزم و شکار آنان را نسل به نسل منتقل کرده، نزدیک به دو دهه است که در تله پروژه تله کابین گرفتار شده و تلاش مدافعان میراث فرهنگی برای رهایی آن با مقاومت مسئولان شهری و استانی روبه رو می‌شود.
به گزارش فرارو، در تازه‌ترین مورد، منوچهر حبیبی، استاندار کرمانشاه، ۲۸ فروردین ماه در بازدید از پروژه تله کابین تاق بستان گفت که حفاظت از جاذبه‌های گردشگری مهم است، اما باید «حداکثر استفاده» را هم از این ظرفیت‌ها برد.
او راه اندازی تله کابین را مطالبه مردمی و «یک نیاز گردشگری» خواند و با اشاره به اختلافات میان میراث فرهنگی و شهرداری بر سر اجرای این پروژه، اعلام کرد که ۹۰ درصد این اختلافات حل و فصل شده است.
به گفته استاندار کرمانشاه، هم وزیر میراث فرهنگی و هم گروه کارشناسی اعزامی از تهران نسبت به اجرای این پروژه نگاه مثبتی دارند و خواهان ارائه مستندات و توضیحات بیشتر شده‌اند. به همین دلیل، او از شهرداری خواست که مستندات مورد نیاز را هرچه سریع‌تر آماده و سرعت در کار‌ها بیشتر شود، «تا از فرصت سفر رئیس جمهور به استان برای این پروژه استفاده کرده و مجوز‌های آن را بگیریم.»
اظهارات استاندار کرمانشاه عجیب است و همین به نگرانی دلسوزان میراث فرهنگی کشور بیشتر دامن می‌زند. او تله کابین را «نیاز گردشگری» می‌خواند در حالی که در سراسر کشور تنها حدود ۱۵ تله کابین وجود دارد و می‌خواهد پروژه‌ای که بیش از ۲۰ سال درگیر اختلافات میراث فرهنگی و شهرداری کرمانشاه بوده و تهدیدی برای یک اثر تاریخی ۱۷۰۰ ساله است، به سرعت تصمیم گیری شود تا کسب مجوز آن به سفر آتی رئیس جمهور برسد!
این نگرانی وقتی بیشتر رنگ می‌گیرد که به یاد بیاوریم قربانی شدن آثار تاریخی برای پروژه‌های عمرانی غیرضروری امری بی‌سابقه نیست. ملیحه مهدی آبادی، کارشناس ارشد مدیریت، در یادداشتی برای روزنامه ایران موارد متعددی که تنها در استان کرمانشاه قربانی طرح‌های توسعه غیرضروری شدند را یادآوری می‌کند: تخریب خیابان مدرس به بهانه نوسازی و سرمایه گذاری، تحدید عرصه شکارگاه خسرو برای ساخت شهرک‌های فرهنگیان، تخریب بقایای شهر ساسانی و گورستان سلجوقی برای ساخت مغازه‌های فرهنگی – گردشگری، و ساخت پارکینگ در محوطه‌ای که گورخمره‌های اشکانی در آن کشف شده بودند.
علاوه بر این تجربه‌های تلخ، خود پروژه تله کابین تاق بستان نیز محل اختلافی قدیمی و جدی میان مدافعان میراث فرهنگی و شهرداری است.
محمدمهدی فیض آقایی، مدیر مجموعه تاق بستان، آبان ۱۴۰۲ در گفتگویی با خبرگزاری ایرنا گفت: «شهرداری بهانه می‌آورد که از اداره میراث فرهنگی برای احداث تله کابین نه نشنیده در حالی که ما بار‌ها برای این موضوع نه گفته‌ایم و نظر قطعی خودمان را کمتر از یک ماه است که اعلام کرده‌ایم.»
او توضیح داد: «هر ناظر بین المللی یک چک لیست دارد و بررسی کردیم که اگر هر سوالی در قبال تله کابین از ما پرسیده شود نمره منفی خواهیم گرفت چرا که تله کابین آثار تاریخی بالای کوه را هم تحت الشعاع خودش قرار می‌دهد. به عنوان مثال، ما ۲ غار پارینه سنگی به عنوان ۲ اشکفت آن بالا داریم و آنها هم در حریم آثار تاق بستان هستند و تله کابین از دید منظری برای آنجا هم مانع محسوب می‌شود.»
این موضع را ایسنا نیز در گزارشی که مهرماه ۱۴۰۳ منتشر شده تکرار می‌کند. بر اساس این گزارش، تیمی کارشناسی در استان کرمانشاه شکل گرفت تا بر اساس ضوابط بین المللی، ضوابط یونسکو و بررسی نمونه‌های خارجی نظر قطعی خود را در رابطه با تاثیر احداث تله کابین روی ثبت جهانی تاق بستان بدهند. جمع بندی نهایی این بود که اجرای این پروژه مانع از ثبت جهانی تاق بستان خواهد شد، اما حتی این نظر گروهی هم مانع از تلاش‌های شهرداری برای پیگیری آن نشد.
پافشاری استانداری و شهرداری کرمانشاه در دوره‌های مختلف برای ساخت تله کابین در نزدیکی محوطه تاق بستان و تلاش برای جا انداختن آن به عنوان «مطالبه مردمی» در حالی است که شهر و استان کرمانشاه کاستی‌های بسیار مهمتری دارند.
به قول مهدی بستار، روزنامه نگار و فعال فرهنگی کرمانشاهی، «در شهری که از فقدان شهربازی مدرن، پارک آبی، پیاده راه، مسیر‌های دوچرخه سواری و فضا‌های ورزشی رنج می‌برد اصرار بر پروژه‌ای بحث برانگیز از نظرمباحث زیست محیطی و میراثی شائبه برانگیز است».
