
دور دوم مذاکرات هستهای میان ایران و آمریکا روز گذشته در حالی به پایان رسید که خوشبینیها از جانب طرفین مذاکره افزایش یافته است.
فرارو- دور دوم مذاکرات هستهای روز گذشته در حالی در ساختمان سفارت پادشاهی عمان در رُم، پایتخت ایتالیا به پایان رسید که اظهارات خوشبینانه نسبت به دستیابی به یک توافق از سوی طرفین مذاکره و نیز عمان به عنوان طرف میانجی افزایش یافته است.
به گزارش فرارو، پس از برگزاری دور نخست مذاکرات در مسقط، پایتخت عمان در تاریخ ۲۳ فروردین، دور دوم مذاکرات هستهای میان ایران و آمریکا در حالی دیروز در رُم انجام شد که طبق توافق طرفین، قرار است این مذاکرات در دو سطح فنی و ارشد همچنان ادامه داشته باشند. این مذاکرات روز گذشته به میزبانی ایتالیا و با میانجیگری عمان در ساختمان سفارت عمان برگزار شد.
پس از آنکه روز گذشته دور دوم مذاکرات به پایان رسید، مقامات کشورمان از توافق طرفین ایرانی و آمریکایی با ادامه این مذاکرات در دو سطح فنی و ارشد خبر دادند. در همین ارتباط، «سید عباس عراقچی»، وزیر خارجه کشورمان، پس از پایان دومین دور از گفتوگوهای غیرمستقیم ایران و ایالات متحده در جمع خبرنگاران حاضر و به پرسشهای متعدد درباره آنچه پشت درهای بسته سفارت عمان میان هیئتهای اعزامی ایران و آمریکا رخ داد، پاسخ داد.
عراقچی در همین ارتباط گفت: «این بار هم جلسه خوبی بود و میتوانم بگویم که روند مذاکرات رو به جلو است. ما این بار موفق شدیم در خصوص یک سری اصول و اهداف به تفاهم بهتری برسیم و نهایتاً قرار شد که مذاکرات ادامه پیدا کند و وارد مرحله بعد شود.»
وزیر خارجه کشورمان با اشاره به توافقهای صورت گرفته میان هیئتهای ایرانی و آمریکایی گفت: «از چهارشنبه سوم اردیبهشت، مذاکرات فنی در سطح کارشناسان آغاز خواهد شد و طبیعی است که کارشناسان فرصت بیشتری خواهند داشت تا وارد جزئیات شوند و طراحی یک چارچوب برای توافق را انجام دهند.»
اما همانطوری که بیان شد، پس از مذاکرات روز گذشته، مقامات ایرانی و آمریکایی تفاهم کردند تا مذاکرات در دور بعدی، یعنی دور سوم نیز ادامه داشته باشد. سید عباس عراقچی، وزیر خارجه کشورمان با اشاره به این نکته که دور بعدی مذاکرات، شنبه هفته آینده، ششم اردیبهشتماه قرار است برگزار شود، گفت: «ما مجدداً شنبه آینده در عمان ملاقات خواهیم کرد تا نتیجه کار کارشناسان را بررسی کنیم و ببینیم چقدر به حصول یک توافق نزدیک هستیم.»
همچنین اسماعیل بقایی، سخنگوی وزارت خارجه کشورمان در پایان دور دوم مذاکرات غیرمستقیم ایران و آمریکا در حساب کاربری خود در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: «امروز گفتوگوهای غیرمستقیم مفیدی میان ایران و آمریکا با وساطت وزیر خارجه عمان در فضایی سازنده برگزار شد. دو طرف توافق کردند گفتوگوهای غیرمستقیم را طی چند روز آینده در سطح فنی از سر گیرند و متعاقباً در روز شنبه آینده (۶ اردیبهشت ماه) در سطح دو مذاکرهکننده ارشد ادامه دهند.»
اما یکی از مسائلی که روز گذشته در میانه مذاکرات از سوی برخی رسانهها مطرح شد، طرح مسائل غیرهستهای از سوی طرف آمریکایی بود؛ مسألهای که بلافاصله تکذیب شد. روز گذشته و پس از آنکه تیم ایرانی در میانه مذاکرات برای ادای نماز، مذاکرات را متوقف کردند، شماری از رسانهها مدعی شدند مذاکرات از سوی وزیر خارجه ایران به دلیل طرح مسائل غیرهستهای متوقف شده است. با این حال اندکی بعد، شبکه الجزیره به نقل از تلویزیون ایران این خبر را تکذیب و اعلام کرد: «تلویزیون ایران گزارش داد خبرها مبنی بر تعلیق مذاکرات ازسوی عراقچی به دلیل طرح مسائل خارج از پرونده هستهای از سوی آمریکاییها کذب است.»
همچنین عباس عراقچی، وزیر خارجه ایران پس از پایان مذاکره در پاسخ به خبرنگاران در خصوص طرح مسائل غیرهستهای در روند مذاکرات از سوی طرف آمریکایی گفت: «موضوع مذاکرات از نظر ما هستهای است و ما به این موضوع پایبند هستیم و مسلما چیز دیگری غیر از اعتمادسازی نسبت به برنامه صلح آمیز هستهای ایران در مقابل رفع تحریمها از نظر ما موضوع مذاکره نیست. آنها (آمریکاییها) تاکنون این مسئله را رعایت کردند.»
در همین حال پس از پایان این دور از مذاکرات که در سفارت عمان در رُم برگزار شد، وزارت خارجه عمان با صدور بیانیهای از موافقت ایران و آمریکا برای «ورود به مرحله بعدی گفتوگوها» که هدف آن «امضای توافق هستهای منصفانه» خواهد بود، خبر داد.
در بیانیه وزارت خارجه عمان آمده بود: «در دیدار امروز در رُم، سید عباس عراقچی، وزیر امور خارجه ایران و استیو ویتکاف، نماینده ریاست جمهوری آمریکا، با میانجیگری بدر بن حمد البوسعیدی، وزیر امور خارجه عمان، توافق کردند که وارد مرحله بعدی گفتوگوهای خود شوند.»
وزارت خارجه عمان همچنین با اشاره به دور آتی مذاکرات اعلام کرد: «هدف آن (دور بعدی گفتوگوها) امضای یک توافق هستهای منصفانه و با دوام است که ضمن تضمین عدم دستیابی ایران به سلاح هستهای، این کشور را از بند هرگونه تحریم رها کرده و به این کشور اجازه دهد تا برنامه هستهای صلحآمیز خود را توسعه بخشد.».
اما در همین ارتباط، سخنان وزیر خارجه عمان درخصوص مذاکرات و خوشبینی وی در این خصوص نیز توجه رسانهها را جلب کرد. بدرالبوسعیدی، وزیر خارجه عمان در حساب کاربری خود در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: «من میخواهم تا از دکتر سید عباس عراقچی، وزیر خارجه ایران و آقای ویتکاف، نماینده رئیس جمهوری [آمریکا]برای رویکرد بسیار سازندهشان در مذاکرات امروز تشکر کنم. این مذاکرات در حال شتاب گرفتن است و اکنون حتی مسائل نامحتمل، امکان پذیر شده است.»
پس از پایان دور دوم مذاکرات که روز گذشته در رُم انجام شد، این تنها طرف ایرانی و عمانی نبود که نسبت به روند مذاکرات ابراز خوشبینی کرد، بلکه طرفهای آمریکایی نیز از روند مذاکرات ابراز خوشبینی کردند. در همین ارتباط، «باراک راوید»، خبرنگار پایگاه آمریکایی اکسیوس در حساب کاربری خود در شبکه اجتماعی ایکس به نقل از یک مقام ارشد آمریکایی نوشت: «امروز در رُم و در بیش از چهارساعت در دور دوم مذاکرات، ما پیشرفت بسیار خوبی در گفتوگوهای مستقیم و غیرمستقیم داشتیم. ما توافق کردیم تا هفته آینده ملاقات کنیم و از شریک عمانیمان بهخاطر تسهیل این مذاکرات و نیز از شریک ایتالیاییمان برای میزبانی امروزمان سپاسگزاریم.»
در همین حال، وزیر خارجه ایتالیا نیز در سخنانی از امکان در دسترس بودن یک توافق میان ایران و آمریکا خبر داد. «آنتونیو تاجانی»، وزیر امور خارجه و معاون نخستوزیر ایتالیا، پس از برگزاری دور دوم مذاکرات غیرمستقیم تهران-واشینگتن در رُم در گفتوگویی اعلام کرد: «ما تشویق میکنیم که توافقی در زمینه برنامه هستهای ایران انجام شود و از نظر ما امکان آن وجود دارد.»
وی در ادامه گفت: «وزیر امور خارجه ایران به من اطمینان داده است که ایران تصمیمی برای ساختن یک سلاح اتمی ندارد. موضع آنها این است که «ما به برنامه صلحآمیز هستهای و نه برای اهداف نظامی ادامه میدهیم.» وی همچنین در ادامه بیان کرد: «ایران گفته آماده ازسرگیری نظارتهای ضروری بر تاسیسات اتمی آن است. تقویت نقش آژانس بینالمللی انرژی اتمی برای کنترل این تاسیسات امکان این را ایجاد میکند که نظارتهای لازم برای ساخته نشدن یک سلاح اتمی انجام شود. رسیدن به یک توافق از این نظر حائز اهمیت است. در این میان، نقش و مشارکت فعالانه دولت ترامپ امری تعیینکننده و اطمینانبخش است.»
اما جدای از ابراز خوشبینیهایی که از طرف مقامات ایرانی، آمریکایی و عمانی در خصوص مذاکرات و شتاب گرفتن آن منتشر شد، ادعای خبرنگار نیویورک تایمز در خصوص پیشنهادی که ایران در این مذاکرات ارائه کرده است نیز توجه رسانهها را به خوب جلب کرد.
«فرناز فصیحی»، خبرنگار ایرانی-آمریکایی روزنامه نیویورک تایمز امروز در سلسه توییتی در حساب کاربری خود در شبکه اجتماعی ایکس مدعی شد یکی از پیشنهادهایی که ایران در مذاکرات ارائه کرده، راهاندازی تأسیسات هستهای خود در پروژهای مشترک با آمریکا یا عربستان است.
این خبرنگار نیویورک تایمز در توییتی نوشت: «مذاکرات ایران و آمریکا بهتر و سریعتر از آنچه که انتظار آن میرفت، در حال پیشروی است؛ چرا که ارادهای سیاسی از هردوطرف برای دستیابی به یک توافق وجود دارد. آیا توافق ترامپ قویتر و پایدارتر از توافق اوباما خواهد بود؟»
وی در ادامه نوشت: «یک گزینهای که ایران پیشنهاد داده، راهاندازی تأسیسات هستهایاش در یک پروژه مشترک با آمریکا و یا یک کشور سوم مانند عربستان سعودی به عنوان یک لایه امنیتی اضافی به منظور تضمین این مسأله هست که برنامه هستهای ایران، برای اهداف صلح آمیز است.»
فرناز فصیحی در پایان نوشت: «در صورتی که ایران و آمریکا یک توافق هستهای دوجانبه را به امضا برسانند، توافق ترامپ از این جهت تاریخی خواهد بود که نخستین توافقی است که میان این دو کشور در طول ۴۵ سال گذشته به امضا رسیده است. [باید توجه داشت که]توافق برجام میان ایران و قدرتهای جهانی بود.»
سوای از ادعای خبرنگار نیویورک تایمز در خصوص پیشنهاد ایران، بایستی تا شنبه هفته دیگر و زمان برگزاری دور سوم مذاکرات هستهای میان ایران و آمریکا که قرار است در سطح ارشد ادامه یابد، منتظر ماند و دید آیا این ابراز خوشبینیها که از سوی طرفین ایرانی و آمریکایی و نیز عمان به عنوان طرف میانجی بیان شده، در نهایت روند مذاکرات را بهسوی آنچه «توافقی تاریخی» خوانده شده، میکشاند و یا آنکه طرف آمریکایی با زیادهخواهی و طرح مسائل غیرممکن مانند آنچه ویتکاف هفته گذشته در خصوص نابودی برنامه غنیسازی ایران مطرح کرده بود، دستیابی به یک توافق را دشوار میسازد.