ایوان پوپوف، فرمانده پرافتخار ارتش ۵۸ترکیبی در جنوب اوکراین، به‌خاطر رهبری‌اش مورد تحسین قرار گرفت. سپس اشتباه کرد؛ یک پیام صوتی برای همکارانش فرستاد و رهبری وزارت دفاع را به باد انتقاد گرفت و گفت که به‌دلیل شکایت اخراج شده است. وی گفت وقتی از کمبود پشتیبانی توپخانه و سایر مسائل شکایت کرد، «فرماندهان ارشد خطر را در من احساس کردند و به سرعت، در یک روز، درخواستی برای وزیر دفاع صادر کردند، مرا از کار برکنار کردند و از شر من خلاص شدند.»
یکی از صریح‌ترین ژنرال‌های روسیه که دو سال پیش و پس از حمله‌ای سخت به وزارت دفاع اخراج و بازداشت شده بود، در حال بازگشت به جبهه است. به گفته رسانه‌های دولتی روسیه، «جام زهر» به او داده شده است: فرماندهی خط مقدم یک گردان بدنام از زندانیان سابق که تلفات گسترده‌ای در اوکراین متحمل شده است.
به گزارش دنیای اقتصاد به نقل از سی‌ان‌ان، «تیم لیستر» و «کاترینا کربس» در گزارشی در شبکه خبری آمریکا نوشتند: دو سال پیش، سرلشکر «ایوان پوپوف» فرمانده پرافتخار ارتش ۵۸ترکیبی در جنوب اوکراین بود و به‌خاطر رهبری‌اش مورد تحسین قرار گرفت. سپس اشتباه کرد؛ یک پیام صوتی برای همکارانش فرستاد و رهبری وزارت دفاع را به باد انتقاد گرفت و گفت که به‌دلیل شکایت اخراج شده است.
پوپوف در این پیام که در ژوئیه۲۰۲۳ ارسال شد، گفت: «نیرو‌های مسلح اوکراین نتوانستند از خط مقدم به ارتش ما نفوذ کنند، (اما) فرمانده ارشد ما از پشت به ما ضربه زد و خائنانه و رذیلانه سر ارتش را در سخت‌ترین و پرتنش‌ترین لحظه از تن جدا کرد.» بیشتر خشم او متوجه «والری گراسیموف»، رئیس ستاد ارتش روسیه بود.
پوپوف گفت وقتی از کمبود پشتیبانی توپخانه و سایر مسائل شکایت کرد، «فرماندهان ارشد خطر را در من احساس کردند و به سرعت، در یک روز، درخواستی برای وزیر دفاع صادر کردند، مرا از کار برکنار کردند و از شر من خلاص شدند.»
«کاترینا استپاننکو»، از موسسه مطالعات جنگ مستقر در واشنگتن می‌گوید که برکناری پوپوف «ملی‌گرایان افراطی، افسران و کهنه‌سربازان روسی را خشمگین کرد و آنها وزارت دفاع روسیه را به برکناری پوپوف برای سرپوش گذاشتن بر مشکلات ارتش روسیه متهم کردند.» در آن زمان -کمتر از یک ماه پس از شورش نافرجام یوگنی پریگوژین، رئیس گروه مزدور واگنر- تشکیلات نظامی به ویژه نسبت به انتقاد حساس بود. زندگی پوپوف به زودی بدتر شد. در ابتدا، او به‌عنوان معاون فرمانده یک گروه روسی به سوریه اعزام شد؛ اما در ماه مه سال گذشته به اتهام کلاه‌برداری دستگیر شد؛ اتهامی که او همواره آن را رد کرده است.
دادستان‌ها در صورت محکومیت او، خواستار ۶سال زندان شدند و پوپوف از نیرو‌های مسلح اخراج شد. پوپوف نامه‌ای سرگشاده به ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه نوشت که در اواخر ماه مارس در رسانه‌های دولتی منتشر شد و در آن درخواست کرد که به او اجازه بازگشت به میدان جنگ داده شود. او پوتین را به‌عنوان «راهنمای اخلاقی و الگوی» خود توصیف کرد که الگوی وی «سرانجام باعث شد بفهمم آن کلمات افسانه‌ای یعنی «سرِ خونسرد، قلب گرم و دستان پاک» به چه معناست.»
آرزوی پوپوف، به هر حال، برآورده شد. هفته گذشته، رسانه‌های دولتی روسیه گزارش دادند که وکیل او و وزارت دفاع با درخواست پوپوف برای بازگشت به خدمت فعال به جای مواجهه با احتمال حکم زندان موافقت کرده‌اند. «سرگئی بوینوفسکی»، وکیل پوپوف به تاس گفت: «ما، به همراه وزارت دفاع، با تصمیم مثبت برای اعزام ایوان ایوانوویچ به SVO (عملیات ویژه نظامی)، درخواست تعلیق پرونده را داریم.» هنوز تایید نشده است که دادگاه نظامی با این توافق موافقت کرده است یا خیر، اما هواداران پوپوف در میان وبلاگ‌نویسان نظامی روسیه از این موضوع خوشحال شدند.
روز پنج‌شنبه، روزنامه اقتصادی روسی کومرسانت به نقل از منبعی در نیرو‌های امنیتی گزارش داد که پوپوف «نه به‌عنوان یک سرباز ضربت معمولی، بلکه به‌عنوان فرمانده یکی از واحد‌های Storm Z به SVO اعزام خواهد شد.» در همان روز، دیمیتری پسکوف، سخنگوی کرملین از اظهارنظر درباره تماس با روزنامه‌نگاران «درباره قصد ژنرال پوپوف، متهم به اختلاس، برای انجام یک عملیات ویژه» خودداری کرد. اما استپاننکو انتصاب پوپوف را «عملا حکم اعدام توصیف می‌کند؛ زیرا فرماندهی نظامی روسیه در درجه اول از واحد‌های کیفری Storm Z در حملات انتحاری استفاده می‌کند.»
کرملین همچنان از استفاده از زندانیان در نبرد حمایت می‌کند. پوتین اخیرا قول داده است که اعضای Storm Z را به‌عنوان جانبازان فداکار معرفی کند. همزمان با تلاش ارتش روسیه برای تقویت تعداد افسران باتجربه در اوکراین، این کشور به‌طور فزاینده‌ای به سمت افسرانی روی می‌آورد که از محبوبیت افتاده‌اند. استپاننکو می‌گوید: «به نظر می‌رسد پوتین یک سیستم بازخرید جدید راه‌اندازی کرده است که در آن مقامات و فرماندهان رسوا شده فرصتی برای جلب مجدد نظر پوتین دارند، مشروط بر اینکه علنا به اتهامات خود اعتراف کنند و سپس داوطلبانه در اوکراین بجنگند.» پوپوف اتهامات علیه خود را رد کرده و دادگاه نظامی هنوز به توافق بین وکیل او و وزارت دفاع چراغ سبز نشان نداده است. اما او مطمئنا با واحد‌های بدنام محکومین سابق روسیه آشنا است که نقش بزرگی در حمله به باخموت در سال۲۰۲۳ ایفا کردند و در این فرآیند تلفات عظیمی متحمل شدند.
پوپوف هنگامی که مسوول ارتش ۵۸ بود، به گردانی از زندانیان سابق معروف به «گلادیاتور توفان»، یک واحد ویژه حمله در توفان Z، وابسته بود. استپاننکو می‌گوید: «این گردان صد‌ها محکوم با تجربه نظامی قبلی داشت که توسط گروه سابق واگنر و نیرو‌های چچنی «آخمات» آموزش دیده بودند.»، اما در آنچه که به‌عنوان «حملات چرخ گوشت» شناخته می‌شود، یعنی حملات پیاده‌نظام از جلو به مواضع دارای دفاع خوب، متحمل خسارات قابل توجهی شد. طبق برخی تحقیقات، میزان بقای دسته‌های گلادیاتور توفان ۴۰درصد بود. هنگامی که پوپوف به میدان نبرد بازگردد، احتمالا به تمام قدرت نظامی خود برای زنده نگه داشتن گردان زندانیان سابق و خودش نیاز خواهد داشت.
