
در حالی که نمایندگان ایران و آمریکا دومین دور از گفتگوهای غیرمستقیم برای حل و فصل پرونده هستهای ایران و کاهش تحریمها را در رم ایتالیا آغاز کردهاند، خبرگزاری رویترز گزارش داد که مقامات اسرائیلی همچنان احتمال حمله به تأسیسات هستهای ایران در ماههای آینده را منتفی نمیدانند.
فرارو- رویترز به نقل از یک مقام اسرائیلی و دو منبع آگاه دیگر مدعی شد که اسرائیل حمله به تأسیسات هستهای ایران در ماههای آینده را کاملاً کنار نگذاشته است و این درحالی است که دونالد ترامپ، رئیسجمهور آمریکا، به بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل، گفته بود که واشنگتن در حال حاضر تمایلی به حمایت از چنین اقدامی ندارد.
به گزارش فرارو، بر اساس منابع مطلع، اسرائیل در ماههای اخیر گزینههای مختلفی برای حمله به تأسیسات اتمی ایران به دولت ترامپ ارائه داده است، از جمله طرحهایی برای اواخر بهار و تابستان. این برنامهها ترکیبی از حملات هوایی و عملیات تکاوران با شدتهای مختلف است که میتواند توانایی ایران در تسلیحات هستهای را ماهها یا حتی بیش از یک سال به تأخیر بیندازد.
روز چهارشنبه، نیویورک تایمز گزارش داد که ترامپ در دیدار با نتانیاهو در کاخ سفید تأکید کرده بود که واشنگتن مذاکرات دیپلماتیک با تهران را در اولویت قرار داده و در کوتاهمدت از حمله به تأسیسات هستهای ایران حمایت نخواهد کرد.
اما مقامات اسرائیلی اکنون معتقدند که ارتش این کشور میتواند یک حمله محدود به ایران انجام دهد که نیاز کمتری به حمایت آمریکا دارد. چنین حملهای به مراتب کوچکتر از طرحهای اولیه اسرائیل خواهد بود.
هنوز مشخص نیست که اسرائیل چنین حملهای را انجام دهد یا خیر، بهویژه با توجه به آغاز مذاکرات هستهای. چنین اقدامی ممکن است ترامپ را عصبانی کند و حمایت گستردهتر آمریکا از اسرائیل را به خطر بیندازد.
دو مقام سابق ارشد دولت بایدن به رویترز گفتند که بخشی از این طرحها سال گذشته به دولت بایدن ارائه شده بود. تقریباً تمامی این طرحها نیازمند حمایت قابلتوجه آمریکا از طریق مداخله نظامی مستقیم یا اشتراک اطلاعات بودند. اسرائیل همچنین از واشنگتن خواسته است که در صورت تلافی ایران، از اسرائیل دفاع کند.
شورای امنیت ملی آمریکا در پاسخ به درخواست رویترز برای اظهارنظر، به سخنان ترامپ در روز پنجشنبه اشاره کرد که گفته بود اسرائیل را از حمله منع نکرده اما عجلهای برای حمایت از اقدام نظامی علیه تهران ندارد.
دفتر نخستوزیر اسرائیل به درخواست رویترز پاسخی نداد و یک مقام ارشد این رژیم هم به رویترز گفت که هنوز تصمیمی درباره حمله به ایران گرفته نشده است.
رویترز همچنین به نقل از یک مقام امنیتی ارشد ایران نوشت که تهران از برنامهریزیهای اسرائیل مطلع است و هرگونه حمله با «پاسخ سخت و قاطعانه ایران» مواجه خواهد شد.
بنابه ادعای رویترز، این مقام ایرانی گفت: «ما اطلاعاتی از منابع معتبر داریم که اسرائیل در حال برنامهریزی برای یک حمله بزرگ به سایتهای هستهای ایران است. این ناشی از نارضایتی از تلاشهای دیپلماتیک جاری درباره برنامه هستهای ایران و همچنین نیاز نتانیاهو به تنش به عنوان ابزاری برای بقای سیاسی است.»
نتانیاهو هنگام ارائه نسخه اولیه این طرح با مخالفت دولت بایدن مواجه شد. مقامات سابق ارشد دولت بایدن گفتند که نتانیاهو میخواست آمریکا پیشگام حملات هوایی باشد، اما کاخ سفید به اسرائیل گفت که معتقد نیست حمله اقدام عاقلانهای باشد، مگر اینکه ایران اقدام به تسریع غنیسازی مواد هستهای کند یا بازرسان را از کشور اخراج کند.
مقامات بایدن همچنین در مورد توانایی ارتش اسرائیل برای اجرای مؤثر چنین حملهای تردید داشتند.
مقامات سابق و کارشناسان همواره گفتهاند که اسرائیل برای نابودی تأسیسات و ذخایر هستهای ایران که برخی از آنها در تأسیسات زیرزمینی قرار دارند، به حمایت نظامی قابل توجه و تسلیحات آمریکا نیاز دارد.
به گفته منابع آگاه، حمله محدودتری که اسرائیل در نظر دارد نیاز کمتری به کمک مستقیم آمریکا دارد -بهویژه در قالب بمبافکنهای آمریکایی با مهمات ویژه نفوذ به تأسیسات زیرزمینی- اما اسرائیل همچنان به تضمین واشنگتن نیاز دارد که در صورت تلافی ایران، از اسرائیل دفاع کند.
هرگونه حمله خطراتی به همراه دارد. کارشناسان نظامی و هستهای میگویند حتی با قدرت آتش گسترده، اقدام نظامی احتمالاً فقط بهصورت موقت برنامهای هستهای ایران را به تأخیر میاندازد.
مقامات اسرائیلی در هفتههای اخیر مخالفت خود را با توافقی که بدون تضمین عدم توانایی تهران برای ساخت سلاح هستهای باشد ابراز کردهاند.
نتانیاهو پس از گفتوگو با ترامپ گفت: «این کار میتواند از طریق توافق انجام شود، اما فقط اگر این توافق به سبک لیبی باشد: آنها وارد شوند، تأسیسات را منفجر کنند، تمام تجهیزات را تحت نظارت آمریکا از بین ببرند.»
این ادعا و گزافهگویی اسرائیلیها در حالی است که ایران بارها اعلام کرده به دنبال ساخت سلاح هستهای نیست و گزارشهای امنیتی متعدد غربیها هم آن را تایید کردهاند.