
شبکه «نمایش خانگی» در سال ۱۴۰۳ با چند مورد توقیف و اخطار و هشدار و تذکر دست و پنجه نرم کرد. این تنشها و کشمکشها نشان از حیات پررونق این رسانه دارد. اکثر هنرمندان اشتیاق فراوانی برای همکاری با «نمایش خانگی» دارند و مخاطبان نیز پیگیر محصولات پلتفرمی هستند.
در سالی که گذشت شاهد پخش سریالهایی همچون جان سخت، آبان، قهوه پدری، زخم کاری: مجازات، گردن زنی، دختران کوچه غم، غربت، داریوش، بازنده، قطب شمال، در انتهای شب، ازازیل، بلیط یک طرفه، جنگل آسفالت، افعی تهران، تاسیان در شبکه نمایش خانگی بودیم.
به گزارش ایرنا، سه پلتفرم اصلی «فیلیمو»، «فیلمنت» و «نماوا» سریالهای متنوعی را منتشر کردند و پلتفرم تازه تاسیس «شیدا» نیز با یک سریال جدید وارد صحنه شد. در سال ۱۴۰۳ بیش از ۲۰ پلتفرم تازهوارد از ساترا مجوز گرفتند، اما هیچ کدام به جز یک پلتفرم نتوانستند تولید محتوا داشته باشند. در این گزارش مروری داریم بر حاشیههایی که سال ۱۴۰۳ به سراغ سریالها و هنرمندان شبکه نمایش خانگی رفتند.
در خرداد ماه سال ۱۴۰۳ پس از پخش قسمت سوم سریال «در انتهای شب» به کارگردانی آیدا پناهنده، یک سکانس با بازی پارسا پیروزفر و احترام برومند در فضای مجازی پربازدید شد و واکنشهای مختلفی را در پی داشت. این دو بازیگر نقش پسر و مادری را بازی میکنند که مادر مبتلا به آلزایمر است و در خانه سالمندان نگهداری میشود.
روابط عمومی ساترا در پاسخ اعلام کرد پخش حرکات موزون نامتعارف در قسمت سوم سریال «در انتهای شب» از ابتدا برخلاف کاربرگ اصلاحیه ارایه شده از سوی ساترا به سکوی پخشکننده بوده است که پس از پخش این سکانس و تذکر از سوی همکاران معاونت پایش و نظارت ساترا مطابق با کاربرگ اصلاحات مصوب در شورای صدور مجوز انتشار ساترا، سکوی فیلم نت نسبت به حذف سکانس یاد شده اقدام کرد.
ساترا در سالی که گذشت برنامه «اکنون» و گزارشگری عادل فردوسیپور را تهدید کرد؛ اما تهدیدش عملی نشد و این دو برنامه به پخش خود ادامه دادند.
اوایل آذرماه محمدجواد شکوری، مدیرعامل آپارات و فیلیمو از ممنوع شدن پخش گزارشهای آنلاین عادل فردوسیپور از سوی ساترا (سازمان تنظیم مقررات رسانههای صوت و تصویر فراگیر در فضای مجازی) خبر داد. او پیشتر هم از توقیف برنامه «اکنون» به گردانندگی سروش صحت خبر داده بود. شکوری در حساب ایکس خود یک پیام صوتی دریافتی را همرسانی کرده که مردی در آن خود را «از مرکز پایش» معرفی میکند.
او ضمن همرسانی این پیام گفت: «اصلا فرق نمیکند محتوا چی باشد، از نظر ساترا و صدا و سیما کلا هر چی دیده بشود توقیف! اکنون از ساترا تماس گرفتند که پخش گزارش فردوسی پور هم توقیف... از این به بعد هر درخواست عجیب یا برخورد غیرقانونی و از سر زورگویی ساترا و صدا و سیما را توییت میکنم.»
در این پیام صوتی گفته شد: «گزارش بازیهایی که عادل فردوسیپور گزارش میکند، خلاف ضوابط پخش است. خواهشا بازی که امشب دارد پخش میشود از صفحهتان برداشته شود و هرچه زودتر این اقدام صورت بگیرد.»
ساترا در مورد این پیام صوتی گفت «تولید و پخش زنده برنامهها و نیز صدور مجوز و نظارت بر «پخش زنده» در فضای مجازی در اختیار سازمان صداوسیما است... سکوی آپارات اقدام خاصی برای اخذ مجوز پخش زنده از سازمان صدا و سیما انجام نداده است لذا برنامههای پخش زنده این سکو از جمله برنامه عادل فردوسیپور غیرقانونی است.»
اوایل شهرویور ماه سال ۱۴۰۳ ساترا اعلام کرد که «جوکر۲» مجوز انتشار ندارد و بر خلاف قانون منتشر شده و این اقدام باعث طرح شکایت ساترا در مراجع قضایی شده است. پس از این موضوع باوجود اینکه گمانهزنیها درباره اینکه این اعلام موضع مربوط به پخش جوکر زنان است قوت گرفت، اما بعدها مشخص شد اطلاعیه ساترا درباره برنامه جوکر ۲ ربطی به جوکر زنان ندارد.
در حقیقت ساترا گفته بود. چنانچه برنامه «جوکر ۲» مردان اصلاح نشود طبق اطلاعیه قبلی که صادر کرده بود ناچار است از طریق مراجع قضائی جلوی ادامه روند انتشار «جوکر ۲» را بگیرد.
با منتشر نشدن جوکر خانمها فرضیه توقیف بیشتر قوت گرفت.
برخلاف نظر برخی از کاربران در فضای مجازی، علت پخش نشدن جوکر خانمها، به تذکر ساترا و اصلاح و سانسور و... ربطی نداشت و صفحه رسمی فیلیمو اعلام کرد که قسمت سوم جوکر بانوان به علت فرا رسیدن اربعین حسینی با تاخیر پخش خواهد شد و با توجه به ایام عزاداری ماه صفر استثنائاً پخش برنامه «جوکر ۲» به مدت دو هفته متوقف میشود.
محمدحسین مهدویان، کارگردان هوادار تیم استقلال است و بارها در آثار خود علیه پرسپولیسیها شعار داده است.
در قسمت هفتم فصل سوم سریال «زخم کاری؛ انتقام» شخصیت اسپاد با بازی عرفان ناصری با شعاری استادیومی، برای پرسپولیسیها کری خواند که دلخوری هواداران تیم قرمز پایتخت را به همراه داشت.
یک صفحه اینستاگرامی، بهتندی مهدویان را نقد کرد و نوشت: اگر بپذیریم کری، نمک فوتبال است و با اغماض به فیلمسازان حق داد، نمیتوان توهین را توجیه کرد. شعار استفاده شده در «زخمکاری» مصداق توهین به طرفداران بیشمار پرسپولیس است که مهدویان از روی هیجان از آن استفاده کرد و کسی نبود به او هشدار دهد.
بهرنگ علوی با انتشار یک ویدئو در صفحه اینستاگرام خود خبر از تهدیدی علیه خودش دارد. این بازیگر در ویدیویی که در صفحه اینستاگرامش منتشر کرده بود یک عروسک مرموز در دست داشت. او عروسکی سفید رنگ و با هیبتی بسیار ترسناک را نشان میداد که یکبار زیر شیشه پاک کن ماشینش پیدا شده بود.
سرانجام انتشار تیزر سریال «ازازیل» که بهرنگ علوی هم از بازیگران آن است گره از راز عروسک اسرار آمیز گشود و مشخص شد کل این داستان با هدف تبلیغ یک سریال ترسناک بوده است.
حسن فتحی کارگردان سریال «ازازیل» با انتشار متنی در صفحه اینستاگرام خود به جنجال تبلیغاتی بهرنگ علوی واکنش نشان داد و نوشت: نوشت: «بارها در گفتوگو با همکاران و رسانهها بر این نکته تأکید کردهام که جنس تبلیغات رسانهای پلتفرمها باید با شرایط روحی و ذهنی جامعه منطبق و همسنگ باشد، از ماجرای تبلیغی پیشامد کرده تا دیشب کاملاً بیخبر بودم»
در سالی که گذشت سریال «تاسیان» ظاهرا مشکلش را با قوه قضاییه حل کرد؛ اما ساترا همچنان پایش را در یک کفش کرده که این سریال نباید از شبکه نمایش خانگی پخش شود.
قسمت چهارم سریال «تاسیان» به کارگردانی تینا پاکروان، با دستور قوه قضائیه، در اوایل اسفندماه منتشر نشد. در ادامه رئیس رصتا نوشت: تیم تولید سریال تاسیان و فیلیمو در حال انجام اصلاحات مصوب در شورای صدور مجوز تولید و انتشار ساترا هستند و پس از صدور مجوز قوه قضاییه سریال را رفع توقیف خواهد کرد. طبق توافق انجام شده، قبل از صدور مجوز انتشار، قسمت چهارم سریال در هیچ بستری حتی یوتیوب منتشر نخواهد شد.
ساترا و ستاد امر به معروف در چندین نوبت به انتشار بدون مجوز این محتوا و سازندگان آن هشدار داده بودند.
روز ۱۷ اسفندماه قسمت چهارم «تاسیان» منتشر شد و این طور به نظر میرسید که طبق اعلام قبلی اصلاحات انجام شده است، اما امروز ساترا موضعگیری جدیدی نسبت به انتشار قسمت چهارم «تاسیان» نشان داد و اعلام کرد: هر سریال و برنامهای که در شبکه نمایش خانگی منتشر میشود بنا به فرایندی که در درگاه ملی مجوزها تصویب و ابلاغ شده است به اخذ چهار مجوز نیاز دارد که به ترتیب عبارتند از مجوز طرح اولیه، مجوز فیلمنامه، مجوز تولید و مجوز انتشار.
سریال «تاسیان» مجوز طرح اولیه را اخذ کرده است، اما فیلمنامه این سریال که ظاهرا یک داستان عاشقانه و در واقع یک روایت سیاسی و تاریخی است نیاز به اصلاحات جدی دارد که طی جلسات متعدد به عوامل تولید اعلام شد و به دلیل عدم اجرای اصلاحات، تاکنون موفق به اخذ مجوز فیلمنامه از ساترا نشده است. این اثر بدون داشتن مجوز فیلمنامه بهصورت غیرقانونی تولید شده و بدون اخذ مجوز انتشار، بهصورت غیرقانونی منتشر و منجر به صدور حکم قضایی دادسرای تهران و انتشار اطلاعیه در خبرگزاری میزان شد مبنی بر اینکه «پخش سریال «تاسیان» که اخیرا چند قسمت آن منتشر شده است، به دلیل نداشتن مجوز تولید و پخش متوقف شد.
بر همین اساس به اطلاع میرساند علیرغم اینکه فیلمنامه اصلاح شده همچنان دارای اشکالات متعدد محتوایی و تاریخی است و مجوز فیلمنامه صادر نشده است.
در ماه شهریور در پی برخی اعتراضها به محتوای سریال «غربت» به دلیل آنچه تصویرسازی نامناسب از زندگی حاشیهنشینان در مناطق عربنشین عنوان شده است، امیر پورکیان، کارگردان سریال «غربت» در توضیح این اتفاق، ضمن دلجویی از هموطنان عربزبان، توضیح داد: «هموطنان شریف عرب، هیچ کسی حق ندارد هیچ کجا توهینی به شما عزیزان بکند. من فرزند خوزستان و متولد اهواز، همشهری شما که تمام دوران کودکیاش در کوچه پسکوچههای این شهر مقدس طی شد. برادرم در جنگ برای دفاع از سوسنگرد به شهادت رسید تا خواهران و برادران هموطنِ عرب ستمدیده از جنگ زنده بمانند.»
در این سریال تصاویری از حاشیهنشینی و سبک زندگی مردم عرب جنوب کشور به نمایش گذاشته شده بود که سبب اعتراضهای مختلفی شد.
در ۱۷ شهریور ۱۴۰۳، کارگردان این مجموعه، سریالی که اخیرا بعد از انتشار سه قسمت توقیف شد از رفع توقیف این مجموعه پس از اعمال اصلاحاتی خبر داد.
نخستین قسمت از این مجموعه، جمعه ۱۹ مرداد ۱۴۰۳ از پلتفرم نماوا پخش شد.
سکانسی از سریال «افعی تهران» درباره تنبیه دانشآموزان در مدارس بسیار بحثبرانگیز شد و واکنشهای زیادی را به دنبال داشت. سریال «افعی تهران»، به کارگردانی سامان مقدم و نویسندگی پیمان معادی و پویا مهدویزاده، پخش خود را از اسفند ماه ۱۴۰۲، در شبکه نمایش خانگی آغاز کرد.
قسمت هشتم سریال «افعی تهران» با سکانسی جنجالی همراه بود. شخصیت آرمان بیانی (با بازی پیمان معادی) پس از سالها بر حسب تصادف، با ناظم دوران مدرسهاش مواجه میشود؛ ناظمی که خاطرات کتکهایاش پس از گذشت سالها از ذهن آرمان پاک نشده و حالا او این ملاقات را به مثابه یک فرصت انتقامجویی میداند.
به دنبال انتشار برشی از یک سریال شبکه خانگی در فضای مجازی که در آن برخورد تحقیرآمیز یک دانشآموز سالهای دور با معلم خود را نشان میداد، شماری از تشکلهای معلمان پیگیری و برخورد قانونی با این موضوع را خواستار شدند.
غلامعباس ترکی معاون حقوق عامه دادستان کل کشور در نامهای از دادستان عمومی و انقلاب تهران خواست ضمن تشکیل پرونده قضایی جهت رسیدگی به تخلفات سازندگان و عوامل تولید سریال «افعی تهران»، چگونگی صدور مجوز و نحوه نظارت بر تولید و پخش مجموعه مذکور از سوی ساترا به عنوان متولی قانونی موضوع نیز در دستورکار قرار گیرد.
اسفندماه سال گذشته سازمان تنظیم مقررات رسانههای صوت و تصویر فراگیر در فضای مجازی (ساترا) ضمن ممنوعیت دوبله و انتشار سریال معاویه نوشت: بنا بر اعلام معاونت پایش و نظارت ساترا، سریال «معاویه» محصول شبکه «امبیسی» به دلیل روایت جدیدی از زندگی معاویه و سعی در تطهیر خاندان بنیامیه، در تمام رسانههای صوت و تصویر فراگیر کشور، غیر قابل انتشار است.
این سریال در برخی کشورهای اسلامی مانند عراق و مصر نیز به علت تاثیر آن در ایجاد تنش و به خطر افتادن انسجام اجتماعی ممنوع شده است.
پلتفرم «شیدا» در اردیبهشت ماه سال جاری مجوز ساترا را گرفت. این پلتفرم اعلام کرد که با سریالهای «سووشون»، «بامداد خمار» و «آبان» (با نام قدیمی «پوکر») به زودی کار خود را آغاز میکند.
در بهمن ماه مهدی جهانگیری، رئیس هیات مدیره و رئیس گروه مالی گردشگری با انتشار پستی در صفحه اینستاگرام خود از سرمایهگذاری بر پلتفرم «شیدا» خبر داد.
سریال «آبان» اولین تولید پلتفرم شیدا است و هر هفته چهارشنبهها ساعت ۲۰ در اختیار مخاطبان قرار میگیرد. این اثر یک درام روانشناختی-اجتماعی به کارگردانی رضا دادویی است که با محوریت زندگی یک نابغه هوش مصنوعی و چالشهایش از ۱۰ بهمن ۱۴۰۳ پخش خود را آغاز کرده است.
از بازیگرانی که در این سریال به ایفای نقش پرداختهاند، میتوان به شهاب حسینی، امین حیایی، لاله مرزبان، میرسعید مولویان، مینا ساداتی، بهزاد خلج و بهاره کیانافشار اشاره کرد.