انگیزه و اهداف متعددی می‌توان برای قتل برادر كوچك اما پر نفوذ رئیس جمهور افغانستان كه صبح امروز در شهر قندهار كشته شد، مطرح كرد.
برادر ناتنی حامد كرزی صبح امروز و در سن 50 سالگی به دست سردسته محافظان خود كه از افراد مورد اعتماد وی بود، كشته شد.
وی متولد شهر قندهار بود و از نفوذ خاصی در این شهر برخوردار بود.
برخی وی را از چهره‌های جنجالی افغانستان قلمداد می‌كنند و شاید بخشی از آن به دلیل مقالات منتشر شده در "نیویورك تایمز " و "واشنگتن پست " علیه وی باشد.
این 2 رسانه آمریكایی دست داشتن وی در قاچاق مواد مخدر افغانستان، همكاری با سازمان اطلاعات آمریكا و سوء استفاده از موقعیت برادرش حامد كرزی را مطرح می‌كردند، مواردی كه احمد ولی بارها آنها را رد كرد و از طرح اتهام علیه واشنگتن پست نیز خبر داد.
به هر صورت احمد ولی توانسته بود در شهر قندهار صاحب نام و شهرت خاصی شود و بر كرسی ریاست شورای ولایتی قندهار تكیه كند و علاوه بر آن نماینده مردم این ولایت در پارلمان افغانستان نیز بود.
احمد ولی كرزی در زمانی ترور شد كه برادر وی غرق در جنجال‌های سیاسی داخلی و خارجی است و شاید حذف فیزیكی وی ضربه سنگینی بر رئیس جمهور افغانستان تلقی شود.
هر چند طالبان مسئولیت قتل وی را به عهده گرفته اند و قتل وی را دستاورد بزرگی در طول 10 سال اخیر خوانده اند اما نمی‌توان به این ادعای طالبان اعتماد كرد زیرا طالبان همواره مسئولیت ترورها و بمب‌گذاری‌ها را بر عهده گرفته اند در حالی كه با گذشت زمان مشخص شده است كه گروه‌های دیگری مانند "شبكه حقانی " عامل این حوادث بوده اند.
نقش احمد ولی در مذاكره با طالبان
گفته می‌شد كه احمد ولی كرزی در چندین دور مذاكره مخفیانه با اعضای رهبری گروه طالبان شركت داشته و در نیتجه این مذاكرات "ملا برادر " مرد شماره 2 طالبان متقاعد شده بود تا مذاكرات بیشتری را با دولت افغانستان انجام دهد، هر چند كه ملا برادر توسط مقامات اسلام آباد دستگیر و به نیروهای آمریكایی تحویل داده شد.
احمد ولی كرزی كه مورد اطمینان حامد كرزی بود، نقش خاصی در مذاكرات داشت و حذف فیزیكی وی می‌تواند ضربه سنگینی به رئیس جمهور افغانستان تلقی شود.
به همین دلیل با توجه به داغ بودن بحث مذاكره با طالبان، قتل وی می‌تواند در این راستا مورد ارزیابی قرار گیرد.
از این جهت، شاید بتوان انگشت اتهام را به سوی كسانی نشانه گرفت كه منافع آنها در مذاكره با طالبان به خطر می‌افتد.
اختلافات قومی و قبیله‌ای
تاریخ افغانستان شاهد خوبی بر رقابت‌های قومی قبیله ای و حذف عوامل مهم یك قوم به دست قوم دیگر است.
از زمان احمدشاه درانی كه در قندهار به كرسی پادشاهی نشست، این رقابت‌ها در قندهار وجود داشته و اكنون نیز هر قوم در پی كسب قدرت، نفود و ثروت بیشتری است.
اقوام مختلفی در قندهار زندگی می‌كنند كه بسیاری از آنها معتقدند كه حقوق‌شان توسط قوم پوپلزی (قوم برادران كرزی) پامال شده است و حتی كرسی‌های داده شده به آنها یا ناچیز بوده و یا بر اثر ترور شخصیت‌های‌شان از آنها بازپس گرفته شده است.
به عنوان مثال قوم الكوزی معتقد است كه كرسی‌های مناسب این قوم به آنها داده نشده و 2 شخصیت این قوم یعنی "خاكریزوال " و "خان محمد مجاهد " نیز با ترور از مقام‌‌های خود حذف شده اند.
گفته می‌شد كه برادران كرزی قندهار را در سیطره خود دارند و حاضر نیستند كه دائره قدرت را از به فرد یا گروه دیگری واگذار كنند.
بنابراین نقش رقابت‌های قومی و قبیله ای را نیز نمی‌توان منتفی دانست هر چند كه با توجه به جایگاه حامد كرزی كه قدرت در دست او است، این عامل نمی‌تواند از قوت چندانی برخوردار باشد.
حذف احمد ولی در زمان واگذاری قندهار به طالبان
برخلاف 10 سال پیش كه مرد شماره یك قندهار، "ملا محمد عمر " رهبر طالبان محسوب می‌شد، در سال‌های اخیر احمد ولی كرزی مرد شماره یك قندهار بود.
مقامات و رسانه‌های آمریكایی بارها اذعان كرده بودند كه قندهار تحت تسلط احمد ولی كرزی قرار دارد و وی با هر گونه تغییر و تحول مورد نظر مقامات آمریكایی در قندهار مخالفت می‌كند.
مرد شماره یك قندهار در حالی حذف شد كه این روزها از طرحی سخن گفته می‌شود كه بر اساس آن قرار است آمریكا بر اساس معامله ای قندهار و چند ولایت جنوبی دیگر را به حكمران سابق آن یعنی ملا محمد عمر باز گرداند.
اگر این طرح واقعیت داشته باشد، قندهار نمی‌تواند 2 حكمران را در یك زمان شاهد باشد و یكی از آن 2 باید یا به نفع دیگری كنار رود یا حذف شود.
ممكن است آمریكا در آستانه این طرح كه مخفیانه آن را به پیش می‌برد، بر اساس خواسته طالبان یا خودسرانه دست به حذف احمد ولی كرزی زده باشد.
در زمانی كه خروج نظامیان خارجی از افغانستان قطعی شده است، آمریكا نیاز دارد تا به هر قیمتی بخشی از نیروهای خود را در افغانستان در راستای پیشبرد اهداف خود حفظ كند و برای این كار به موافقت طالبان به شدت نیاز دارد.
ادامه جنگ برای آمریكا غیر ممكن است و یا باید به خروج خفت‌بار تن دهند یا به معامله با طالبان كه آمریكا راه دوم را برگزیده است.
عوامل دیگری نیز می‌توان برای قتل احمدولی در نظر گرفت مانند تصفیه حساب‌های شخصی و غیره اما گذشته زمان حقیقت قتل احمدولی كرزی را افشا خواهد كرد.
