تصمیم دونالد ترامپ برای اعمال مجدد تحریم‌های شدید علیه ایران، سایه‌ای طولانی بر سرمایه‌گذاری بلندپروازانه هند در بندر چابهار، دروازه تجاری کلیدی در جنوب این کشور خاورمیانه‌ای، انداخته است.
نخست‌وزیر هند در شرایطی با پرونده چابهار به کاخ سفید می‌رود که معافیت‌های تحریمی این بندر اقیانوسی که برای ایران و هند از اهمیت مضاعفی برخوردار است در هاله‌ای از ابهام قرار دارد.
به گزارش دنیای اقتصاد، ترامپ در یادداشت ریاست‌جمهوری خود وعده داده است که معافیت‌های تحریمی چابهار لغو یا اصلاح شود. دهلی نو در سال۲۰۱۶ با تهران برای توسعه این بندر قرارداد امضا کرد. روزنامه تایمز آو ایندیا با طرح این موضوع نوشت: سرنوشت پروژه ۳۷۰میلیون دلاری هند در هاله‌ای از ابهام قرار دارد.
در آستانه دیدار مقامات آمریکا و هند در کاخ سفید که چهارشنبه به وقت محلی در کاخ سفید برگزار می‌شود، سرنوشت سرمایه‌گذاری‌های هند در بند چابهار در هاله‌ای از ابهام قرار دارد. روزنامه تایمز آو ایندیا با طرح این موضوع می‌نویسد: یک سوال ۳۷۰میلیون‌دلاری در مورد سفر نارندرا مودی، نخست‌وزیر هند، به واشنگتن وجود دارد. دهلی نو در سال ۲۰۱۶ با تهران برای توسعه این بندر در جنوب شرقی ایران قرارداد امضا کرد.
تصمیم دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا، برای اعمال مجدد تحریم‌های شدید علیه ایران، سایه‌ای طولانی بر سرمایه‌گذاری بلندپروازانه هند در بندر چابهار، دروازه تجاری کلیدی در جنوب این کشور خاورمیانه‌ای، انداخته است. در شرایطی که نخست‌وزیر نارندرا مودی قرار است از روز چهارشنبه در واشنگتن با ترامپ دیدار کند، سرنوشت پروژه ۳۷۰میلیون‌دلاری هند در هاله‌ای از ابهام قرار دارد.
در ۶ فوریه، ترامپ یادداشتی برای امنیت ملی امضا کرد که هدف آن محدود کردن خطوط حیاتی مالی ایران، از جمله صادرات نفت و عملیات بندری این کشور است. این دستورالعمل به نماینده ایالات متحده در سازمان ملل دستور می‌دهد که با متحدان کلیدی خود برای تکمیل بازگرداندن تحریم‌ها و محدودیت‌های بین‌المللی علیه ایران کار کند و ایران را به دلیل آنچه «نقض معاهده منع اشاعه هسته‌ای» خوانده می‌شود، مسوول بداند.
هند قبلا معافیت چابهار را از تحریم‌های ایالات متحده برای شناسایی نقش خود در ارسال کمک‌های بشردوستانه به افغانستان و ایجاد یک مسیر تجاری جایگزین آسیای مرکزی برای دور زدن پاکستان دریافت کرده بود. با‌این‌حال، مواضع تند جدید ترامپ تردید‌هایی را در مورد آینده معافیت‌ها ایجاد می‌کند و سرمایه‌گذاری‌های استراتژیک و مالی هند در بندر را به خطر می‌اندازد.
هارش پنت، استاد روابط بین‌الملل در کینگز کالج لندن، گفت: «هر گونه لغو معافیت‌های تحریمی آمریکا علیه چابهار قطعا تاثیر جدی بر پروژه بندری خواهد گذاشت.» هند سرمایه‌گذاری قابل‌توجهی کرده و برای اتصال هند بسیار مهم است. تهدید غیرمستقیم تحریم‌های آمریکا در دوره اول ریاست‌جمهوری ترامپ، هند را مجبور کرد خرید نفت خام از ایران را که تا آن زمان جزو سه تامین‌کننده اصلی این کشور آسیای جنوبی بود، متوقف کند.
با‌این‌حال نارندرا مودی، نخست‌وزیر هند، در آستانه سفر به ایالات متحده و دیدار با رئیس‌جمهور آمریکا، از سرمایه‌گذاری این کشور در بندر چابهار حمایت کرده و آن را ابزاری برای تسهیل ارتباطات تجاری با آسیای مرکزی خواند.
روزنامه تایمز آو ایندیا، در گزارشی با عنوان «پیش از دیدار مودی و ترامپ، هند از توسعه بندر چابهار حمایت کرد» نوشت: در حالی‌که دولت ترامپ، رئیس‌جمهور ایالات متحده، تهدید می‌کند که معافیت تحریمی را که به هند امکان توسعه بندر استراتژیک چابهار در ایران را می‌دهد، لغو می‌کند، دولت هند روز دوشنبه ۲۲بهمن ۱۴۰۳، از توسعه این بندر حمایت کرد و گفت که این مسیر جایگزین راه مورد نیاز افغانستان را برای بازسازی و توسعه اقتصادی آن فراهم و همزمان ارتباطات تجاری با آسیای مرکزی را تقویت می‌کند.
پیش از این نیز در اردیبهشت‌ماه سال گذشته، جیدیپ مزومدار، یکی از مقامات بخش خاورمیانه وزارت خارجه هند، ضمن تشریح امضای قرارداد بلندمدت توسعه بندر چابهار، گفته بود: «اتصال منطقه‌ای ستون مهمی در روابط هند و ایران است. توسعه بندر چابهار در جنوب شرقی ایران نشان‌دهنده چشم‌انداز مشترک ما برای اتصال برای منافع متقابل است.» این بندر پتانسیل قوی خود را ثابت کرده است.
در ۱۴دی‌ماه سال جاری نیز نوزدهمین دور رایزنی‌های سیاسی میان جمهوری اسلامی ایران و هند به ریاست مجید تخت‌روانچی، معاون سیاسی وزارت امور خارجه، و ویکرام میسری، معاون وزیر امور خارجه هند، در دهلی نو برگزار شد. به‌رغم تاکید تهران و دهلی بر توسعه روابط سیاسی و اقتصادی، با‌این‌حال سرنوشت سرمایه‌گذاری‌های هند در ایران در هاله‌ای از ابهام قرار دارد. در یکی از بند‌های یادداشت ریاست‌جمهوری آمریکا که بامداد چهارشنبه هفته گذشته به وقت تهران توسط دونالد ترامپ امضا شد، به بازنگری معافیت‌های تحریمی اشاره شده است.
ترامپ به وزیر خارجه خود دستور داد که معافیت‌های تحریمی موجود را تعدیل یا لغو و با وزیر خزانه‌داری برای اجرای کارزاری با هدف به صفر رساندن صادرات نفت ایران همکاری کند. این بخش به صورت غیرمستقیم به هند و عراق اشاره می‌کند. در بخش دیگری از یادداشت، به صورت مستقیم نام عراق آورده شده است. در جایی که رئیس‌جمهور آمریکا به وزیر خارجه دستور می‌دهد که با همکاری وزیر خزانه‌داری و دیگر دستگاه‌های مسوول، اطمینان حاصل کنند که شبکه مالی عراق برای دور زدن تحریم‌ها از سوی ایران استفاده نمی‌شود؛ بندی که نشان می‌دهد احتمالا طی روز‌های پیش رو، تحولات دیگری از ناحیه عراق اتفاق بیفتد.
