گروه‌های درگیر در جنگ سوریه؛ سلفی‌ها، سکولار‌ها و دیگران

فرارو– میدان جنگ فعلی در سوریه هرچند هنوز به اندازه دوران پیش از آتش‌بس درهم تنیده نیست، اما همچنان یکی از صحنه‌های پیچیده از لحاظ بازیگران و بازیگردانان محسوب می‌شود. در حال حاضر می‌توان از میان اخباری که رسانه‌های معارضین سوری منتشر می‌کنند، به یک دسته‌بندی ابتدایی در مورد این گروه‌ها رسید.

به گزارش فرارو، هیچ تضمینی وجود ندارد که این دسته‌بندی تا مدت زیادی دوام بیاورد. چرا که اتحاد‌ها و انشقاق‌ها در جنگ سوریه همواره سیّال بوده و مخالفان مسلحان سابقه جنگ همزمان با یکدیگر و دولت مرکزی را دارند. 

تحریرالشام

فعلا ائتلاف نظامی هیئة تحریرالشام تحت فرماندهی ابومحمد الجولانی شناخته‌شده‌ترین نیروی شبه‌نظامی فعال در جنگ علیه دولت مرکزی سوریه است. ائتلافی که بدنه اصلی آن را نیرو‌های سابق القاعده (جبهة‌النصره) و جیش‌الفتح تشکیل می‌دهند و از سال ۲۰۱۷ این نام جدید را بر خود گذاشته‌اند. آنها سلفی – وهابی هستند. تا کنون گزارشی از انجام فجایع مشابه آنچه داعش در دوران جنگ پیشین در عراق و سوریه رقم زد، منتشر نشده است. 

نیرو‌های دموکراتیک سوریه 

این نیروها، کرد‌های سوریه هستند که با دو نام قسد (قوات سوریا الدیمقراطیة) و SDF (Syrian Democratic Forces) شناخته می‌شوند. آنها شمالشرق و شرق سوریه را در اختیار دارند و تحت حمایت آمریکا فعالیت می‌کنند. آنها در دسته گروه‌های سکولار دسته‌بندی می‌شوند. اخبار می‌گوید که آنها در تعامل با دولت دمشق کنترل دیرالزور و گذرگاه راهبردی البوکمال را در دست گرفتند. نیروهای YPG دیگر نیروی شبه‌نظامی از کردهای سوریه هستند که در شمالشرق استقرار دارند اما تا لحظه تنظیم این گزارش خبری از ورود آنان به درگیری‌ها منتشر نشده است 

ارتش سوریه آزاد

این نیرو‌ها از جمله شورشیانی هستند که چندبار تا کنون تغییر نام دادند. آنها تا پیش از سال ۲۰۲۲ به ترتیب به نام‌های ارتش جدید سوریه و تکاوران انقلاب (مغاویر الثوره) شناخته می‌شد و از این سال با نام جدید ارتش سوریه آزاد در بحران حضور دارند. آنها در پادگان التنف که تحت اشغال آمریکایی‌هاست، مستقر هستند. آنها در دسته گروه‌های سکولار دسته‌بندی می‌شوند.

الجیش الوطنی 

این گروه از شورشیان سوری تحت حمایت ترکیه قرار دارند و با نام ارتش ملی سوریه (SNA) یا الجیش الوطنی السوری فعالیت می‌کنند. هسته اصلی آنها همان ارتش آزاد یا جیش الحر است که در جریان بهار عربی از ارتش سوریه جدا شدند. آنها نیز در میان گروه‌های سکولار و ملی‌گرای عربی دسته‌بندی می‌شوند. 

داعش

باقی مانده تکفیری‌های داعش نیز نامشان در حال حاضر هرچند بسیار کمرنگ نسبت به گروه‌ها دیگر، اما در میان اخبار وجود دارد. داعش سال ۲۰۱۳ از جبهه‌النصره که در آن زمان تحت لوای القاعده در سوریه می‌جنگید، منشعب شد و توانست بخش‌های زیادی از عراق و سوریه را تحت کنترل بگیرد. خلافت داعش سال ۱۳۹۶ به آزادسازی البوکمال به پایان رسید. در حال حاضر که هسته‌های پراکنده‌ای از آنان همچنان در عراق و سوریه حضور دارند. پیش از این آنها با نیرو‌های الجولانی می‌جنگیدند و مشخص نیست که در حال حاضر چه وضعیتی دارند. 

هسته‌های مسلح محلی

از زمان که گستره اخبار به درعا و سویداء در جنوب سوریه رسید، رسانه‌های معارضین از هسته‌های ناشناس محلی نام می‌برند. بر اساس ادعا‌های آنان، این گروه‌های محلی اسلحه به دست گرفتند و علیه حکومت مرکزی شوریدند. درباره آنها اطلاعات موثقی وجود ندارد.