یک عکس یک روایت: نقاشی انگلبرت کمپفر جهانگرد آلمانی از میدان نقش جهان اصفهان در دوره صفویه

فرارو- صفحه‌ای دیگر از تاریخ پرشکوه اصفهان، شاهکاری از هنر و معماری که در عصر صفوی به اوج خود رسید، در نقاشی انگلبرت کمپفر به تصویر کشیده شده است. این نقاشی آینه‌ای است از شکوهی که شاه عباس و معمارانش آفریدند؛ شکوهی که هنوز هم در روح و روان اصفهان جاری است. 

به گزارش فرارو، اصفهان شهری است که اگرچه از دیرباز از قدمتی دیرین بهره می‌برد، اما با انتقال پایتخت از قزوین به آنجا توسط شاه عباس صفوی، جانی تازه یافت و به نمادی از عظمت تمدن ایرانی بدل شد. شاه عباس در ۱۰۰۶ هجری قمری با انتقال پایتخت، روحی تازه به این شهر دمید. 

شاه عباس با بلندپروازی‌های خود و درایت شیخ بهایی، نقشه‌ای نو برای پایتخت خود طراحی کرد؛ نقشه‌ای که شامل خیابان‌ها، بازارها، قصر‌ها و باغ‌هایی بود که هر یک شاهکاری از هنر ایرانی-اسلامی به شمار می‌رفت. در این میان، میدان نقش جهان همچون نگینی درخشان در این شهر خودنمایی می‌کرد.

میدان نقش جهان، قلب تپنده اصفهان در عصر صفوی، نمایشی از جاه‌طلبی معماری و انسجام شهری بود. این میدان عظیم با طول و عرض تقریبی ۵۰۷ و ۱۵۸ متر در شرق منتهی‌الیه شمالی چهارباغ و با زاویه کوچکی نسبت به آن قرار داشت. این میدان محل دیدار شاه و شهروندان بود. گرداگرد کناره میدان نقش جهان، نهری به عرض ۳.۵ متر و عمق ۲ متر جریان داشت و در طول نهر ردیفی از درختان چنار بر رهگذران سایه می‌افکند. 

این میدان روز‌ها اغلب پوشیده از چادر دستفروشان بود، در انبار بازرگانان در اطراف میدان، انواع مال التجاره‌ها و به طور عمده ادویه انبار شده بود. هر روز افرادی از کشور‌های گوناگون مانند انگلیسی، هلندی، پرتقالی و ... به این محل رفت و آمد داشتند. میدان، شب‌ها به محل تردد عده زیادی از بازیگران، شعبده‌بازان، خیمه شب بازان و ... تبدیل می‌شد. همچنین این میدان زمین چوگان هم بود و برای دیگر ورزش‌ها هم به کار می‌رفت.