اتحادیه اروپا در تحریمهای اخیر خود علیه ایران صنعت حمل و نقل هوایی کشور را تحریم کرد و از هفته گذشته همزمان با اعلام این تصمیم، پروازهای ایران ایر، معراج و ماهان دیگر قادر به نشستن در فرودگاههای اروپایی نیستند.
به گزارش همشهری آنلاین، تصمیم اروپا در تحریم ایرلاینهای ایرانی نه تنها صنعت هوانوردی ایران را هدف گرفته است که تاثیر مستقیم بر سفر و گردشگری دارد. تمامی پروازها به مقاصد اروپایی از هفته گذشته برای ایرانیها لغو شد و بلافاصله پس از این اعلام به گفته رییس انجمن صنفی دفاتر خدمات مسافرت هوایی و جهانگردی ایران، بلیتهای پروازهای ایران به ترکیه از ۱۲ میلیون تومان پرواز کرد و به حدود ۳۵ میلیون تومان رسید.
شرایط منطقه و تشدید درگیریها موجب شد تا هواپیماهای کشورهای همسایه نیز پروازهای خود را به مقصد یا از مبداء ایران لغو کنند. در آخرین نمونه هواپیمایی امارات اعلام کرد که پروازهای خود از و به ایران را تا اطلاع ثانوی لغو کرده است. این وضعیت در نهایت منجر به افزایش سه برابری بلیت هواپیما در برخی مسیرهای خارجی و زمینگیر شدن مسافران در فرودگاههای داخلی و خارجی شده است.
حمل و نقل هوایی یکی از زیرساختهای مهم صنعت گردشگری است که با تصمیم اتحادیه اروپا برای تحریم خطوط هوایی ایران مشکلات زیادی برای مسافران و گردشگران ایرانی به مقاصد متعدد اروپایی ایجاد شده است. اما راه برون رفت از این وضعیت چیست و چگونه میتوان تحریم خطوط پروازی ایران را دور زد و تحریم پروازهای ایران به مقاصد مختلف اروپا چه اندازه بر گران شدن سفرها تاثیر گذاشته است؟
حرمت الله رفیعی، رییس انجمن صنفی دفاتر خدمات مسافرتی ایران درباره راه برون رفت از شرایط جدید ایجاد شده برای ایجاد مانع در پروازهای ایران به کشورهای مختلف از سوی اتحادیه اروپا، گفت: بیش از دو سال است که در مورد آزادی پنجم و قانون آسمان باز که هیچ نیازی به حکم حکومتی ندارد و حاکمیت هم مخالف این سیاست پروازی نبوده است صحبت کرده ایم و درخواست خود را برای اجرایی شدن سیاست آزادی پنجم پروازی به دولت ارایه کرده ایم. اگر همان زمان موضوع آزادی پنجم پروازها اجرایی شده بود نه تنها منافع کشور از بین نمیرفت که منافع زیادی هم از محل تردد خطوط پروازی ثالث به ایران به دست میآمد.
رییس انجمن صنفی دفاتر خدمات مسافرت هوایی و جهانگردی ایران افزود: آزادی پنجم پروازی به این معنا است که هواپیمایی که بخواهد از آسمان ایران عبور کند، بتواند در فرودگاههای کشور بنشیند و مسافران ایران را به مقاصد مختلف منتقل کند. مثلا اگر یک پرواز از ترکیه بخواهد به مالزی، تایلند، چین و اندونزی پرواز کند میتواند در فرودگاه ایران بنشیند و بخشی از مسافران این مسیر را هم با خود به مقاصد دیگر منتقل کند. این سیاست در بسیاری از کشورهای جهان اعمال میشود.
حرمت الله رفیعی در پاسخ به این سوال که چرا رایزنیها و تلاشهای بخش گردشگری از جمله وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی برای اجرایی شدن قانون آزادی پنجم پروازی و سیاست آسمان باز سفر اجرایی نشد؟ اعلام کرد: سوداگران منافع مالی در حوزه هوانوردی اجازه اجرایی شدن این موضوع را برغم تلاش وزارت میراث فرهنگی و دفاتر خدمات مسافرتی در این سالها ندادند. چون منافع شان به خطر میافتاد.
رفیعی افزود: سوداگرانی که به دنبال منافع مادی خود یا شرکت هایشان بودند و تلاش دارند بنگاه اقتصادی خود را سرپا نگاه دارند منافع مردم برایشان هیچج اهمیتی ندارد؛ بنابراین در برابر اجرای قانون آزادی پنجم پرواز با وجود اصرار وزارت میرا ثفرهنگی و انجمن صنفی دفاتر مسافرتی ایران برای اجرایی شدن این قانون ایستادگی کردند.
رییس انجمن صنفی دفاتر خدمات مسافرت هوایی و جهانگردی ایران در پاسخ به این سوال که آیا امکان جایگزین کردن ایرلاینهای خارجی در ایران برای حمل مسافران ایرانی در شرایطی که سه ایرلاین اصلی ایران تحریم شدهاند و اجازه فرود در فرودگاههای اروپا را ندارند وجود دارد؟ ادامه داد: این امکان وجود دارد. چون در شرایطی که حتی به اعلام آقایان ناوگان حمل و نقل هوایی ایران دارای ضعف است و پاسخگوی حجم مسافران نیست، ایرلاینهای خارجی میتوانند مسافران بیشتری از ایران به مقاصد مختلف جابهجا کنند تا مشکل زیرساختی ایران در صنعت حمل و نقل هوایی حل شود.
رفیعی گفت: همین حالا چند ایرلاین خارجی هستند که مسافران را باز و به ایران جابه جا میکنند خب اجازه دهند همین شرکتها مسافران ایرانی را به مقاصد ثالث هم حمل کنند تا بخشی از خلاء موجود در زیرساختهای سفر و گردشگری حل شود. ضمن این که اگر این شرکتها براساس همان قانون آزادی پنجم پرواز وارد ایران شوند با خدمات باکیفیتی که به مسافران ایرانی میدهند و با کاهش هزینههای سفر رقابت بهتری نیز در میان ایرلاینهای داخلی ایجاد میکنند.
رییس انجمن صنفی دفاتر خدمات مسافرت هوایی و جهانگردی ایران تاکید کرد: تا زمانی که مافیای صنعت هوانوردی به همین منوال ادامه فعالیت دهد و ادلههای ساختگی در اختیار متولیان قرار دهد که با ورود ایرلاینهای خارجی به ایران و اجرای قانون آزادی پنجم پرواز صنعت هوانوردی ایران متضرر میشود همین وضعیت ادامه مییابد و مردم با همین مشکلات در حوزه سفر مواجه خواهند بود.
رفیعی تاکید کرد: اگر پیشنهادات ما برای اجرای آزادی پنجم پرواز و پیگیری وزارت میراث فرهنگی برای اجرایی شدن این قانون در ایران مورد توجه قرار میگرفت امروز حتی با تحریم هوانوردی ایران از سوی اتحادیه اروپا هیچ مشکلی در سفر ایرانیها و حتی ورود گردشگران و مسافران خارجی به ایران ایجاد نمیشد.
او گفت: اگر این قانون اجرایی شده بود حتی در شرایطی که ایرلاینها را تحریم کرده اند، مسافران بر زمین نمیماندند و ناچار به پرداخت مبالغ نجومی برای گرفتن یک بلیت پرواز نمیشدند.
رفیعی درباره تاثیر تحریم ایرلاینهای داخلی ایران از سوی اتحادیه اروپا اعلام کرد: این وضعیت به نفع ایرلاینهای خارجی و برخی ایرلاینهای داخلی در مسیرهای غیر اروپایی است. چون آنها میدانند مسافر چارهای جز پرواز به مقصد ندارد و بنابراین نرخهای بلیتهای پرواز را به شکل نجومی از مسافر میگیرند.
او افزود: در همین چند روز که موضوع تحریمهای اروپا بر ایرلاینهای داخلی مطرح شده است قیمت بلیتهای پرواز در برخی مسیرها ۳ برابر افزایش یافته است. بلیت همین مسیر پرواز تهران - استانبول هم سه برابر گرانتر شده است. نرخ بلیت پرواز در برخی مسیرها به بیش از ۱۰۰ میلیون تومان رسیده است. در مسیر تهران – ترکیه که قیمت بلیت پرواز ۱۲ تا ۱۵ میلیون تومان بود یک مرتبه با افزایش نرخ مواجه شدیم و در این فصل به ۳۰ تا ۳۵ میلیون تومان رسید. در مسیرهایی هم که بلیت پرواز آنها ۳۰ میلیون تومان بود به بیش از ۸۰ میلیون تومان رسیده است.
رفیعی تاکید کرد: در جلساتی که با رییس جمهوری و وزرا داشتیم بارها تاکید کرده ایم که این ادامه این وضعیت به شکست گردشگری کشور منجر میشود. حتی درباره عوارض ۱۰ یورویی که مسافران پروازهای خارجی باید به فرودگاهها بپردازند به وزرا و رییس جمهوری اعتراض کردهایم. چون این مبلغ اصلا به خزانه وارد نمیشود و اصلا مشخص نخواهد شد کجا رفته است؛ بنابراین به سود بنگاههای اقتصادی و سوداگران تمام میشود و آنها با بالا بردن قیمتها هزینههای سفر در کشور را بالاتر میبرند که در نهایت حذف سفر از سبد خانوادهها را بیشتر میکند. به رییس جمهور و وزرا گفته ایم که این اقدام کاری بیهوده است و امیدواریم که عوارض غیرقانونی پرداخت ۱۰ یورو از سوی مسافران ایرانی به فرودگاهها بزودی حذف شود.
حرمت الله رفیعی همچنین با اشاره به نامه درخواست فعالان گردشگری کشور از وزیر راه برای تشکیل یک نشست تخصصی برای بررسی مشکلات زیرساختهای حمل و نقل ریلی و هوایی ایران در حوزه گردشگری اعلام کرد: در این نامه از وزیر راه خواسته ایم نشستی فوری برای بررسی این مشکلات داشته باشیم که متاسفانه ایشان یا نامه را دیده و برایش مهم نبوده یا آن که این نامه در راهروهای وزارت خانه و در دست افرادی مانده است که منافع شان با سوداگران و مافیای هوانوردی مشترک است و اجازه رسیدن نامه به دست وزیر راه و شهرسازی را ندادهاند.