فرارو – کیهان، یکی از مهمترین تریبونهای جناح تندرو در ایران است. کمتر واقعهای در کشورمان رخ داده است که نویسندگان این روزنامه در صدد توجیه و نه تحلیل آن، در میدان حاضر نشده باشد. برخی این روزنامه را تریبون و نماینده هرم قدرت میدانند. اما ذکر این نکته مهم است که سرپرست موسسه اطلاعات نیز از سوی رهبری منصوب میشود و هر کدام از این دو روزنامه نیز خط مشی خود را دارند. در حال حاضر، با این که آیتالله خامنهای حمایت همهجانبهای از دولت چهاردهم دارند و همگان را برای کمک به موفقیت این دولت تشویق میکنند، اما کیهان به همان تنظیمات پیش از سال ۱۴۰۰ و پیگیری خط تخریب برگشته. اتاق فکر کیهان تصور میکند که پزشکیان خیلی زود از خط خارج شده است. کیهان از سال ۱۳۷۲ توسط حسین شریعتمداری اداره میشود که در این تاریخ، از نهادی نظامی به این موسسه آمد.
به گزارش فرارو، کیهان با اسب زین شده به استقبال پزشکیان آمد و تلاش داشت که این گزاره را در جامعه جا بیاندازد. این تیتر ۱۹ تیر روی صفحه یک کیهان رفت، اما هر چه زمان گذشت و با انتشار آمارهای ناترازی انرژی و همچنین افزایش ۷۲ درصدی دولت به بانک مرکزی نسبت به مدت مشابه سال گذشته، به مرور زمان مشخص شد که خبری از اسب زین شده نیست. کیهان شریعتمداری سپس سراغ تصمیمات و انتصابات پزشکیان رفت و زمانی که مطمئن شد قرار نیست رئیسجمهور مطلوب این روزنامه باشد، خیلی سریع عقبگردی سه ساله کرد. سه نمونه از عصبانیت کیهان به خاطر تصمیمات رئیسجمهور و دولت را مرور میکنیم.
رویه کیهان پس از سقوط هلیکوپتر رئیسجمهور، به سمت بهرهبرداری از فضای احساسی کشور رفت. یکی از خطوط کیهان در این مسیر، تلاش برای الگو نشان دادن سیدابراهیم رئیسی به عنوان رئیسجمهور و حسین امیرعبداللهیان به عنوان وزیر خارجه بود. در حالی که این دو نفر نیز مانند پیشینیان خود، دارای نقاط ضعف و قوت و کارنامهای حاوی عملکرد مثبت و منفی بودند که باید آنها را مورد بررسی قرار داد. اما در نهایت نتیجه انتخابات نشان داد که فضای مد نظر یا تصویر اتاق فکر این روزنامه از جامعه با آنچه در اتفاق افتاد، تفاوت دارد. نویسندگان کیهان روی محمدجواد ظریف حساسیت بسیار بالایی دارند. سیدعباس عراقچی را نیز به خاطر حضورش کنار ظریف میزنند. وزیر امور خارجه، مجید تختروانچی دیپلمات و سفیر سابق ایران در سازمان ملل را به عنوان معاون سیاسی خود منصوب کرد. یعنی همان جایگاه که خود او در کنار ظریف داشت. این انتصاب نیز با واکنش تند کیهان، اما از نوع بازنشر یادداشتی مربوط به رجانیوز – سایت نزدیک به پایداری و تحت مدیریت میثم نیلی برادر داماد سیدابراهیم رئیسی - مواجه شد. چرا که کیهان نیز طی این هفته مانند بسیاری روزنامههای دیگر به خاطر تعطیلیها منتشر نشد.
در این یادداشت بینام آمده بود: «پس از معرفی عباس عراقچی برای تصدی وزارت امور خارجه توسط مسعود پزشکیان، موجی از تشبیه او به محمد جواد ظریف توسط نمایندگان و نیروهای انقلابی در رسانهها به راه افتاد. اینهمانی عراقچی با ظریف به نمره منفی او تبدیل شد و کار را به جایی رساند که او در جلسات کمیسیونهای مجلس شورای اسلامی به صورت واضح اعلام کرده بود او محمد جواد ظریف نیست و قرار نیست شبیه او فعالیت کند. این اعلام برائت از ظریف و اعلام اینکه تلاش میکند ادامهدهنده مسیر شهید امیرعبداللهیان باشد باعث شد تا او در مجلس موفق به کسب رای اعتماد شود، اما با گذشت کمتر از دو هفته، او حالا در آزمون راستیآزمایی شکست خورده است.
عراقچی هرچند در سخنرانیها امیرعبداللهیان را اسطوره میخواند و بر ادامه راه او تاکید میکند، اما به سرعت مسیر خالصسازی در دستگاه وزارتخارجه را دنبال کرده و در صدد جایگزین ساختن نیروهای گوش به فرمان ظریف به جای نیروهای شهید امیرعبداللهیان است. او در اولین اقدام، مجید تخت روانچی؛ از اعضای تیم مذاکرهکننده برجام، معاون اروپا و آمریکای وزارت امورخارجه در زمان ظریف و معاون سیاسی دفتر حسن روحانی را به معاونت سیاسی خود منصوب کرد تا نشان دهد قرار است وزارتخانه او به دوران ظریف و روحانی شباهت داشته باشد.»
طی سه سال گذشته و به خصوص بعد از وقایع سال ۱۴۰۱، برخی اساتید به طرق مختلف (اخراج، ممنوعالتدریسی، تعلیق از تدریس، قطع حقوق، تمدید قرارداد، حذف کد تدریس، کسر حقوق، بازنشستگی اجباری) از دانشگاه کنار گذاشته شدند. وجه تشابه این اسامی، معمولاً به مواضع منتقدانهشان برمیگردد. روزنامه اعتماد در گزارش شماره ۱۱ شهریور ۱۴۰۳، مدعی شد که صدها استاد دانشگاه از زمان روی کار آمدن دولت سیزدهم، از راههای مختلف اخراج شدند. هیچ آمار رسمی از تعداد این اساتید وجود ندارد. برخی تعداد ۵۸ نفر را ذکر کردهاند، اعتماد نیز نام و اسامی ۴۰ نفر از اساتید تصفیه شده دانشگاهها را منتشر کرده است. در کنار این مساله، تعداد دانشجویانی که مورد برخورد قرار گرفتند نیز مشخص نیست. تمام برخوردها با دانشجویان، پس از وقوع اعتراضات ۱۴۰۱ بر اساس شیوهنامه اجرایی آئیننامه انضباطی دانشجویان (مصوب آبان ۱۴۰۱) که به امضای دو وزیر بهداشت و علوم وقت (بهرام عیناللهی و محمدعلی زلفیگل) رسید صورت گرفته است.
پزشکیان به وزرای علوم، بهداشت و آموزش و پرورش دستور بازنگری و بازگرداندن اساتید و دانشجویان را داد. کیهان از این تصمیم برآشفت و در گزارشی که سرویس اجتماعی این روزنامه نوشت، واکنش تندی به دستور رئیسجمهور نشان داد. نویسنده گزارش بینام کیهان، بدون اشاره به روند غیرشفاف رسیدگی به تخلفات دانشجویان بر اساس شیوهنامه پرسروصدای ۱۴۰۱، در حالی که حتی تعداد آنان مشخص نیست با ذکر چند نمونه تلاش میکند یک حکم سراسری برای این مساله صادر کند.
نکته جالب توجه اینجاست که به گفته علی ربیعی مقام امنیتی پیشین و سخنگوی دولت روحانی، پس از طرح موضوع اخراج اساتید از دانشگاه با سیدابراهیم رئیسی در جلسه نشست رئیسجمهور فقید با سران احزاب و فعالان سیاسی در تاریخ ۱۲ دی ۱۴۰۲، دفتر سیدابراهیم رئیسی خواستار نام و جزئیات موارد مطرح شده از سوی ربیعی شد. نامهای حاوی اسامی اساتید اخراجی به دفتر رئیسجمهور فرستاده شد و «هرچند بهرغم ارجاع به وزارتخانههای علوم و بهداشت، اقدام خاصی صورت نگرفت و نتیجهای نیز حاصل نشد.» سکینه سادات پاد دستیار رئیسجمهور پیشین نیز پس از اعلام بازگشت علی شریفی زارچی اعلام کرد که نام این استاد اخراجی دانشگاه شریف نفر ششم مکاتبه او با سیدابراهیم رئیسی درباره رسیدگی عادلانه به پروندههای آنان در تاریخ ۱۰ مهر ۱۴۰۲ بوده است.
روند انتخاب نامزدهای وزارتخانهها و سازوکاری که تحت عنوان شورای راهبری و تحت مدیریت محمدجواد ظریف شناخته میشود، مورد انتقاد نویسندگان کیهان قرار گرفت. کیهان در نوشتههای مختلف، اعضای شورای راهبری را مجرمان و محکومان امنیتی میخواند. در حالی که در میان افراد عضو شورای راهبری، افرادی هستند که کیهان آنان را متهم پرونده امنیتی مینامد، اما نمیگوید آن شخص سالها بعد از همین اتهام تبرئه شده است. یا نمیگوید فردی فقط بازداشت شده یا به هر دلیلی مجازات زندانش را نیز تحمل کرده است. علاوه بر این که به خاطر تعریف نشدن جرم سیاسی در کشور، مسائل سیاسی با عناوین امنیتی به دادگاه میرود. اما کیهان چشم خود را بر اساتید دانشگاه، مقام سابق امنیتی و ... که در این شورای راهبری حضور داشتند میبندد. شورای راهبری در ادبیات کیهان، شوری کذایی خوانده میشود. حضور ظریف در راس این شورا نیز یکی ازدلایل عصبانیت کیهان بود.
پس از به پایان رسیدن ماموریت شورای راهبری نیز نوبت به کابینه پزشکیان رسید. کیهان نیز مانند جریان پایداری روی برخی وزرای پیشنهادی و به طور مشخص گزینههای کار و بهداشت تمرکز کرده بود و همان حرفهای همیشگی را تکرار میکرد. در نهایت نیز کابینه رای اعتماد گرفت و کیهان به سراغ انتصابات درون وزارتخانهها رفت. این روزنامه نوشت: «این انتصابات بیش از اینکه نوید روزهای روشن و پر از موفقیت را برای دولت پزشکیان به همراه داشته باشد، خاطره بد ملت از ۸ سال ناکارآمدی و سوءمدیریت دولت روحانی را به اذهان ملت متبادر میسازد. انتصاباتی که به سرعت و در اولین روزهای فعالیت وزرا صورت گرفته است این نکته را به ذهن متبادر میسازد که متاسفانه نه تنها شایسته سالاری در وزارتخانهها معیار انتصابات قرار نگرفته که بعضا شائبه زدوبندهای سیاسی و همچنین منافع جناحی جایگزین اصل کارآمدی و بررسی کارنامه افراد در انتصابات اخیر بوده است.»